Lấy chất liệu từ cuộc sống và những tác phẩm văn học, học sinh khối 9 Trường THCS Nguyễn Du (Q.1, TP.HCM) đã thực hiện nhiều bộ phim về người lính. Các bộ phim đó không chỉ thể hiện góc nhìn nhân văn về người lính của thế hệ trẻ mà còn mang đậm chất giáo dục…

Hình ảnh giới thiệu bộ phim “Đừng đốt”
Phương pháp học văn độc đáo này là hoạt động trải nghiệm sáng tạo trong môn văn khối 9 với chủ đề “Bài ca người lính” vừa được Trường THCS Nguyễn Du tổ chức. Thông qua tiết học, học sinh đắm mình trong không gian lịch sử thời đất nước còn chìm trong khói lửa. Qua đó giáo dục các em lòng yêu nước, trân trọng sự hy sinh của cha ông, hình thành trách nhiệm của bản thân với gia đình, dân tộc…
Những thước phim lấy từ đời thực
“Thanh xuân” là tựa đề bộ phim do nhóm học sinh lớp 9/5 thực hiện. Bộ phim kể về cuộc đời của một người lính từng tham gia trong kháng chiến chống Mỹ với những trận đánh trở thành bất tử. Người lính ấy, trong thời bình đã mang những câu chuyện chiến đấu thời thanh xuân của mình, của bạn bè, kể cho cháu con với mong muốn thế hệ sau biết trân trọng hòa bình và có tuổi thanh xuân đầy ý nghĩa.
Vương Thị Mai Quỳnh (thành viên lớp 9/5) cho biết hình tượng người lính trong bộ phim chính là ông ngoại của em. Những câu chuyện chiến đấu trong phim, Mai Quỳnh đã được nghe ông kể rất nhiều từ những ngày còn bé. Cô bạn nhớ mãi về các khó khăn và sự hy sinh của những người lính thế hệ ông để đổi lại nền hòa bình cho bạn bè mình như ngày hôm nay. “Thế hệ trẻ của ông là dành cả tuổi thanh xuân cho đất nước. Vậy thế hệ trẻ của chúng em, tuổi thanh xuân là gì?… Thời nào tuổi thanh xuân cũng đều là cống hiến, lý tưởng có thể khác nhau nhưng cùng chung một mục đích là xây dựng và bảo vệ Tổ quốc thêm giàu, đẹp”, Mai Quỳnh cho biết đó chính là thông điệp mà bộ phim muốn gửi gắm.

Một nhóm làm phim thực hiện cảnh quay ngoại cảnh
Chỉ dài hơn 7 phút nhưng để hoàn thành bộ phim “Thanh xuân”, nhóm làm phim phải mất hơn 1 tháng. Theo Mai Quỳnh, khó nhất là công đoạn xếp lời sao cho khớp trang bởi mỗi trang lại tương đương với diễn biến của một trận đánh qua lời kể của ông. “Chúng em tự vẽ hàng chục bức tranh, tự xây dựng cốt truyện và lồng tiếng, sau đó dựng thành phim. Nhưng cả nhóm ai cũng vui vì biết được nhiều kiến thức lịch sử, mở rộng thêm bài học trong sách giáo khoa. Riêng em, “Thanh xuân” còn là món quà dành tặng cho ông”, Mai Quỳnh nói.
Cũng lấy từ đời thực, “Người lính năm xưa” là bộ phim do nhóm Nguyễn Khánh Phương (lớp 9/6) xây dựng. Được tổng hợp từ nhiều tư liệu cuộc sống, “Người lính năm xưa” có cốt truyện dung dị nhưng đậm tính nhân văn. Bộ phim kể về cuộc sống của một người thương binh trong thời bình. Sau chiến tranh, ông trở về làm lao công trong một trường học. Tại đây, một số học sinh tỏ ra thiếu tôn trọng ông bằng những lời lẽ khó nghe. Nhưng rồi khi câu chuyện của ông được kể ra, các em đã nhận ra lỗi và thấy thương ông hơn.
“Cảm hứng của bộ phim được lấy từ chính cuộc sống, qua những câu chuyện mà nhóm từng được xem, được nghe. Hình ảnh dấu chân tròn lặng lẽ trên bờ cát trắng để sóng biển cuốn đi cũng như hình ảnh người chiến sĩ mang vết thương trên mình sau chiến tranh vậy. Bước qua thời tuổi trẻ sôi nổi chiến đấu hết mình cho đất nước, ở thời bình họ lặng lẽ với nỗi đau thân thể, mặc dòng đời cuốn đi. Càng hiểu về dấu chân ấy, lại càng thấy thương da diết những con người bình dị mà vĩ đại này”, Khánh Phương cho hay.
Qua “Người lính năm xưa”, thông điệp mà nhóm làm phim muốn gửi đến bạn bè là hãy tôn trọng và yêu thương bằng cả tấm lòng đối với những người thương binh. Bởi hòa bình này đã được đánh đổi bằng một phần máu xương của họ. Chắt chiu từ đời sống, “Người lính năm xưa” phần nào cụ thể hóa được cuộc sống của những người thương binh sau chiến tranh…
Làm “sống lại” những nhân vật lịch sử
Nếu “Thanh xuân” và “Người lính năm xưa” được dựng lên từ những câu chuyện thực thì “Đừng đốt” (lớp 9/6 thực hiện) lại được xây dựng từ chính những nhân vật lịch sử, cung cấp nhiều tư liệu lịch sử quý giá.
“Đừng đốt” được nhóm Nguyễn Hoàng Anh Thy (thành viên lớp 9/6) thực hiện, dựng lại một phân đoạn nhỏ từ bộ phim “Đừng đốt” chuyển thể từ cuốn nhật ký Đặng Thùy Trâm. Tuy nhiên, điểm nhấn của “Đừng đốt” lại là cuộc trò chuyện giữa nhóm làm phim với “nhân vật cùng thời liệt sĩ Đặng Thùy Trâm, từng gặp gỡ và biết rõ về mối tình của Đặng Thùy Trâm với nhân vật M.”.
“Bà ngoại em từng có thời gian công tác cùng đơn vị với người yêu liệt sĩ Đặng Thùy Trâm. Chính cuộc trò chuyện đã mở ra nhiều tư liệu quý về cuộc tình của liệt sĩ Đặng Thùy Trâm mà trong bộ phim trước đó cũng như cuốn nhật ký không chia sẻ”, Anh Thy chia sẻ. Anh Thy cho biết thêm: “Chiến tranh khốc liệt vẫn không làm cho tình yêu thôi nảy nở. Niềm tin vào cuộc sống, vào tình yêu là bài học cho thế hệ trẻ. Dù trong bất cứ hoàn cảnh nào cũng không thôi hy vọng vào những điều tốt đẹp”. Chỉ vỏn vẹn trong 9 phút, “Đừng đốt” vẫn khiến lớp học bàng hoàng vì xúc động. Cả khán phòng im phăng phắc, đó đây có tiếng sụt sùi… Tương tự là các bộ phim: “Hoa hồng trên dây thép” (lớp 9/5), “Những năm tháng đã qua” (lớp 9/6), “Cống hiến oanh liệt” (lớp 9/5)… đều lấy chất liệu từ chính người lính trong đời thực. Họ chính là những tượng đài bất tử trong lòng học sinh về sự hy sinh và cống hiến.

Một học sinh đang giới thiệu bộ phim do nhóm thực hiện
Thầy Võ Kim Bảo (giáo viên môn văn khối 9, Trường THCS Nguyễn Du) cho biết lựa chọn chủ đề người lính không chỉ gần gũi với bài học trong SGK mà lớn nhất là giáo dục, bồi đắp cho các em tinh thần yêu nước. Khi học sinh mở rộng những tư liệu cuộc sống, tư liệu lịch sử là đã giúp các em hiểu về người lính, về giá trị của hòa bình. Các bài học nhân văn sâu sắc nhất chính là những bài học bước ra từ chính cuộc sống. Khi các thước phim được chiếu, lớp học trở thành sân khấu còn diễn viên là những học sinh nghiệp dư. Ngô nghê mà chân thành. Sự chỉn chu từ lời thoại, cách hóa trang, trang phục đến diễn xuất là chất xúc tác làm nên thành công của tiết học.
Thay vì các tiết học văn nhìn về những năm tháng xa lắc với học sinh một cách khiên cưỡng và khó hiểu, theo thầy Bảo, để các em được tự mình trải nghiệm cảm giác “được sống” trong thời đại ấy bằng chính sự hóa thân của mình là cách làm sinh động cho tiết học và đưa kiến thức ngấm vào học sinh.
Quang Long

Bình luận (0)