Lần đầu Việt Nam ứng dụng Robot trí tuệ nhân tạo trong phẫu thuật não

Ứng dụng Robot trí tuệ nhân tạo hiệu quả vượt trội trong phẫu thuật u não, xuất huyết não, bệnh lý thần kinh, tăng tối đa hiệu quả điều trị, bảo toàn cao nhất các chức năng cho người bệnh.

Ca mổ u tuyến yên tăng sinh lớn, phát triển ra nhiều hướng khác nhau tạo thành hình ảnh như con ách chuồn, có nhiều thùy đã thành công nhờ ứng dụng Robot Modus V Synaptive

Tại Hội thảo Khoa học Tâm Anh 2023 chuyên đề “Ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong y tế” vừa diễn ra tại TP.HCM, các chuyên gia, bác sĩ hàng đầu trong lĩnh vực phẫu thuật thần kinh – sọ não tại Việt Nam chính thức công bố và báo cáo ứng dụng Robot mổ não thế hệ mới Modus V Synaptive hiệu quả vượt trội trong phẫu thuật não.

Đây là robot mổ não duy nhất tại Việt Nam được Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh đưa vào hoạt động. Hiện trên thế giới có 10 nước ứng dụng robot này (đa phần là các nước Âu Mỹ).

Các ca lâm sàng mổ u não điển hình

Theo báo cáo, có các ca mổ u não điển hình được thực hiện bởi Robot Modus V Synaptive, trong đó có ca được báo cáo và đăng tải trên tạp chí y khoa danh tiếng Medicine của Mỹ.

Như trường hợp cô gái 22 tuổi (quê An Giang) bị u thân não to 6x5cm (tương đương 1 quả trứng) trong nhiều năm, đi khám tại nhiều bệnh viện lớn nhưng đều bị trả về. Người bệnh bị yếu liệt nhiều năm, đặc biệt 6 tháng trước khi mổ bằng robot thì bị liệt hoàn toàn, nằm một chỗ. Sau khi mổ bằng robot, người bệnh hồi phục tốt, không biến chứng, khỏe mạnh và đi lại được.

Trường hợp một người bệnh 50 tuổi (TP.HCM) bị u tuyến yên tăng sinh rất lớn, phát triển ra nhiều hướng khác nhau, len vào các khoảng trống ở nền sọ tạo thành hình ảnh như con ách chuồn, có nhiều thùy. Đây là một ca khó, các bác sĩ lần đầu tiên phải áp dụng mổ u não bằng hai đường mổ cùng lúc. Gần như trước đây chưa có trường hợp nào tương tự tại Việt Nam.

Tương tự, trường hợp, nam sinh viên N.T.T (21 tuổi, quê TP.HCM) đi khám trong tình trạng đau đầu, mắt trái mờ và sụp một phần mi mắt, nhìn khác thường, phát hiện u mạch máu thể hang 2,5 cm, chèn ép, gây vỡ mạch máu não, có biến chứng xuất huyết và động kinh. Ca mổ bằng robot được thực hiện trong 2 giờ, người bệnh sau đó hồi phục tốt, hiện đã đi lại, ăn uống, sinh hoạt bình thường.

Trường hợp, người bệnh là BS.CKI Phùng Kim Minh (1952, Hà Nội) được chẩn đoán u dây thần kinh số V, độ 4, khối u lớn, trải dài, nằm ở vùng chức năng vị trí cực nguy hiểm, chèn ép vào cấu trúc thân não. Các bệnh viện lớn từ chối mổ. Với khối u này, nếu mổ bằng phương pháp truyền thống sẽ có nhiều nguy cơ đe dọa đến tính mạng, gây yếu liệt các dây thần kinh IX, X, XI, XII… Người bệnh sau đó được mổ bằng robot, hiện khỏe mạnh, sinh hoạt bình thường.

Cuộc cách mạng trong ngành phẫu thuật não

Thầy thuốc ưu tú, thạc sĩ, bác sĩ chuyên khoa 2 Chu Tấn Sĩ cho biết, các bệnh lý thần kinh – sọ não như u não, u màng não, u tuyến yên, đột quỵ xuất huyết não, phù não… là những bệnh thuộc nhóm nguy hiểm nhất bởi những ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người bệnh.

Việc phẫu thuật điều trị các bệnh lý này đặt ra cho nền y học thế giới nhiều thách thức lớn về hiệu quả và yêu cầu hạn chế tối đa di chứng hậu phẫu, bởi bộ não và hệ thần kinh trung ương chi phối gần như mọi chức năng của cơ thể từ đi lại, ngôn ngữ, thị lực đến tư duy, suy nghĩ, trí nhớ…

Một bệnh nhân được mổ não bởi ứng dụng Robot Modus V Synaptive đã hồi phục

“Di chứng có thể gặp của phẫu thuật thần kinh là làm tổn thương các bó sợi thần kinh hay mô não lành, khiến người bệnh bị yếu, liệt, thậm chí tàn phế sau phẫu thuật. Đây là vấn đề cân nhắc lớn của mỗi phẫu thuật viên khi quyết định thực hiện 1 ca mổ, đôi khi họ không vượt qua được những lo lắng về di chứng mà chấp nhận “bó tay””, bác sĩ Chu Tấn Sĩ nói.

Theo giới chuyên môn, sự ra đời của Robot mổ não thế hệ mới Modus V Synaptive là cuộc cách mạng trong ngành phẫu thuật não. Trước đây, các phương pháp mổ não kinh điển như hệ thống định vị Navigation, kính vi phẫu… không thể thấy được các bó sợi thần kinh trước hoặc trong quá trình mổ, dẫn đến nguy cơ cao phạm phải, cắt đứt chúng hoặc làm tổn thương các mô não lành xung quanh. Hậu quả là có thể để lại di chứng nặng nề cho người bệnh.

Robot Modus V Synaptive thế hệ mới ứng dụng trí tuệ nhân tạo ở mức tinh vi, giúp khắc phục được các hạn chế nói trên. So với các phương pháp mổ não kinh điển, robot mang lại hiệu quả điều trị tối ưu với các ưu điểm vượt trội mà các phương pháp mổ não kinh điển không có.

Cụ thể, nhìn thấy toàn diện không gian, tổ chức não, đặc biệt thấy rõ các bó sợi thần kinh, các mô não lành xung quanh khối u, vùng tổn thương não hay các bệnh lý thần kinh – sọ não khác. Đồng thời, cho phép mô phỏng 3D trước khi mổ chính thức. Đây là sự độc nhất chưa có máy móc mổ não nào trước đây làm được.

Ngoài ra, robot giám sát suốt quá trình mổ. Mục đích nhằm đảm bảo bác sĩ tuân thủ đường mổ đã xác lập khi mổ mô phỏng. Trong quá trình mổ, nếu đường tiếp cận và dụng cụ mổ có xu hướng đi lệch sẽ được robot cảnh báo bằng các tín hiệu đèn (đỏ là dừng ngay lại, vàng là cẩn thận, xanh là an toàn), giúp bác sĩ thao tác an toàn, tránh làm tổn thương các bó sợi thần kinh và các tổ chức trong não. Đặc biệt, người bệnh phục hồi nhanh. Chi phí điều trị tiết kiệm hơn hàng chục lần so với mổ u não ở nước ngoài cùng công nghệ.

N.Trinh