Gần 6 tháng trôi qua từ sự cố nước thải nhà máy làm chết cá hàng loạt trên sông La Ngà, nhiều hộ nuôi cá bè nóng lòng chờ giải quyết đền bù, các cơ quan chức năng vẫn chưa có hướng xử lý cụ thể trong khi nước thải vẫn xả ra lòng sông.
Bấp bênh sau hai tai họa liên tiếp
34 hộ nuôi cá bè trên sông La Ngà, ngụ tại ấp 1, xã Phú Ngọc, huyện Định Quán (Đồng Nai) rơi vào cảnh túng quẫn, nợ nần chồng chất, không có vốn đầu tư cho vụ mới vì họ đã “trắng tay” sau hai lần cá chết do nước thải ô nhiễm của Công ty men thực phẩm Mauri và Công ty cổ phần mía đường La Ngà.
Sự việc bắt đầu vào tối 5/3/2008, người nuôi cá phát hiện hàng loạt cá diêu hồng đang độ thu hoạch nổi lên mặt nước sau đó ngửa bụng chết trắng xóa. Sự việc diễn ra quá nhanh, dù các hộ dân đã khởi động máy đập nước tăng ôxy cho cá và tháo dây neo, đẩy các bè cá ra xa để cứu cá đang hấp hối nhưng mọi nỗ lực đều vô vọng. Theo con số tổng kết, có khoảng 236 tấn cá chết.
Chưa hoàn hồn vì mức thiệt hại quá lớn, ngày 1/4, các hộ nuôi cá lại chống chọi với sự cố tương tự. Lần này, có thêm 82 tấn cá chết. Xác cá để la liệt trên các bè nuôi, nhiều hộ tranh thủ bán rẻ để làm khô hoặc ươn sình làm phân bón cây với mức giá rẻ mạt khoảng 500 – 2.000 đồng/kg.
Theo kết luận của các cơ quan chức năng, nguyên nhân chính khiến cá chết được xác định do cống xả chung của Công ty men thực phẩm Mauri và Công ty cổ phần mía đường La Ngà ồ ạt xả nước thải chưa qua xử lý theo tiêu chuẩn gây ô nhiễm sông La Ngà.
Kể từ khi gặp sự cố trên, đời sống nhiều hộ dân lâm vào cảnh khốn đốn. Số tiền đầu tư nuôi cá chủ yếu do vay nợ ngân hàng và vay các đại lý bán cám, cá giống.
Ông Trần Phi Hùng, quê tận An Giang lên làng cá La Ngà lập nghiệp từ vài năm nay. Ông đã phải cắm sào đất ở quê được 200 triệu để đầu tư vào bè cá. Lượng cá diêu hồng chết sau hai đợt trong bè của ông Hùng khoảng 29 tấn, nhưng chỉ bán được 40 triệu đồng, thiệt hại khoảng 900 triệu đồng (tính theo giá thời điểm đó là 30.000 đồng/kg cá).
Ông Hùng cho biết: “Tôi đang mang cục nợ khoảng 500 triệu đồng. Khó khăn quá phải đưa hai đứa con về quê ngoại ở Đồng Tháp để ông bà nuôi”.
Anh Cao Văn Long Giang, ngụ tại ấp 1, xã Phú Ngọc, huyện Định Quán than thở: “Tổng thiệt hại của bè cá gia đình tôi vào khoảng 54 tấn cá diêu hồng với số tiền 1,5 tỷ đồng. Hiện tôi còn nợ ngân hàng và đại lý khoảng 1,1 tỷ. Để có tiền đầu tư vụ mới, tôi đã bán hết bò, heo mới nuôi được hai bè mới. Nhưng do không có tiền, nên mỗi ngày chỉ cho cá ăn cầm chừng khoảng 20 – 30 bao cám 25kg”.
Theo anh Giang: “Nếu hai công ty gây thiệt hại trên không đền bù cho dân thì người nuôi chẳng biết xoay trở thế nào trong thời gian tới”.
Bà Cổ Phú Tâm, chủ đại lý cám và cá giống, cũng lắc đầu ngao ngán: “Hiện tôi đang nợ ngân hàng 5 tỷ đồng. Do cứ cho các hộ nuôi cá nợ tiền cám và cá giống, chờ đến khi thu hoạch mới gom nợ, nên khi cá chết hàng loạt, họ không có tiền trả, tôi cũng gánh nợ theo”.
Ì ạch giải pháp đền bù
Ngay sau khi sự việc cá chết bất ngờ xảy ra, chính quyền xã Phú Ngọc, huyện Định Quán, tỉnh Đồng Nai đã có mặt hỗ trợ người dân cứu cá và nắm được mức độ thiệt hại tại các bè cá. Nhưng đến nay, khi người dân đang nóng lòng chờ đền bù từ phía hai đơn vị gây thiệt hại thì lãnh đạo xã chỉ hứa… “đang tìm hướng giải quyết”.
Trao đổi với PV, ông Lê Viết Hưng, Giám đốc Sở Tài Nguyên – Môi trường tỉnh Đồng Nai, cho biết: “Sở đã yêu cầu Công ty men thực phẩm Mauri và Công ty cổ phần mía đường La Ngà ngưng xả các chất thải chưa qua xử lý đạt chuẩn ra sông La Ngà, nhưng hai đơn vị này vẫn chưa chấp hành. Chúng tôi đang cử các cán bộ chuyên môn xuống khảo sát môi trường và đánh giá mức độ thiệt hại đền bù cho dân. Nếu phát hiện sai phạm, chúng tôi sẽ xử lý nghiêm minh”.
Trong công văn của UBND tỉnh Đồng Nai gửi đến UBND Huyện Định Quán ngày 21/4/2008 có chỉ đạo: “Giao cho chủ tịch UBND Huyện Định Quán chủ trì và phối hợp với các cơ quan, ban ngành liên quan kiểm tra, xác định số lượng cá chết vào ngày 6/3, thống nhất mức độ thiệt hại và chi phí đền bù thiệt hại cho các hộ nuôi cá bè (nếu có) tại xã Phú Ngọc, đề xuất UBND tỉnh xử lý theo quy định”. Nhưng sau 5 tháng, vụ việc vẫn… “giẫm chân tại chỗ”, các cơ quan chức năng vẫn lúng túng xử lý sai phạm của các công ty xả chất thải ra sông và chưa thống nhất được mức độ thiệt hại và chi phí đền bù cho các hộ dân.
Trả lời phỏng vấn qua điện thoại, ông Phạm Quý Ngọc – Chủ tịch Huyện Định Quán – cho biết: “Thực ra, chúng tôi phải phối hợp với nhiều cơ quan chức năng chứ không đủ thẩm quyền để đánh giá thiệt hại của người dân. Huyện đang cần thời gian để thẩm định lại mức độ thiệt hại, thống nhất chi phí đền bù”.
Theo khảo sát của PV, cho đến chiều ngày 14/9, nước thải của hai nhà máy vẫn chảy đều ra lòng sông La Ngà. Quanh khu vực cống xả, nước đục ngầu và có mùi hôi nồng rất khó chịu. Cách đó không xa, có rất nhiều bè cá đang hoạt động thả nuôi. Không ai biết chắc khi nào tai họa tái diễn khi nước thải nhà máy vẫn xả ra sông.
Nguyên Tuấn (dantri.com.vn)
Bình luận (0)