“Liều thuốc” cần thiết cho mùa thi

Mùa thi, chuyện ăn uống của các em HS hay xảy ra thất thường. Do phải ngủ bù hoặc cố gắng làm thêm việc khác nên nhiều em đã “coi thường” hai bữa ăn chính trong ngày và cả việc ăn sáng như thường lệ. Đây chính là nguyên nhân đầu tiên gây nên trạng thái mệt mỏi và có khi dẫn đến suy nhược trong một cơ thể đang độ tuổi trưởng thành. Các bộ phận trong cơ thể người muốn hoạt động tốt và duy trì được sự sống thì phải cần đến các chất dinh dưỡng. Nếu thiếu “năng lượng” thì chắc chắn ảnh hưởng đến sức khỏe, học tập chứ chưa nói đến những ngày thi cử cao điểm. BS. Đào Thị Yến Thủy – Trung tâm Dinh dưỡng TP.HCM khuyên: “Nên ăn đủ 3 bữa chính trong ngày với đầy đủ các nhóm thực phẩm như thịt cá, rau xanh, không chỉ đủ lượng mà còn đủ chất nữa”. Cũng theo BS. Thủy, ngoài ra các em có thể ăn thêm các bữa phụ như sữa, bắp, đậu, trái cây… Đây là điều ai cũng biết nhưng thực tế có nhiều HS vào mùa thi cử thường có thói quen ngủ “nướng” nên chế độ ăn sáng bị bỏ qua, cơ thể thiếu đi một giai đoạn thu nạp “năng lượng” từ bên ngoài đưa vào. Cũng có em do nhịn ăn các bữa chính đành phải ăn thêm các bữa phụ bằng các loại bánh kẹo, nước ngọt tạo cảm giác no giả nên cơ thể thiếu hụt chất dinh dưỡng cần thiết. BS. Thủy cho biết, đây là những đồ ăn thức uống có nhiều đường, hấp thụ nhanh vào máu sẽ làm cho đường huyết tăng và giảm nhanh sau đó. Khi lượng đường trong máu không ổn định thì sẽ làm cho não hoạt động không tốt, việc tiếp thu bài và kiến thức sẽ lâu hơn. Chất béo thiết yếu như omega 3 và omega 6 cũng cần cho não hoạt động tốt vì thế trong thức ăn phải có thực đơn các loại cá như cá sông, cá biển để “lấn át” các loại chất béo có từ thịt rất hợp khẩu vị với nhiều người. Đặc biệt các loại thực phẩm này còn cung cấp các loại vitamin B1, B3, B5, B6, B12 và cả khoáng chất.

Mùa thi cử ít vận động nên các em hạn chế ăn các loại thực phẩm có nhiều dầu mỡ như chiên rán dễ gây ra béo phì mà tăng cường các loại củ hạt nhiều dầu như đậu phộng, điều, vừng… Nên thay đổi thói quen dùng mỡ động vật bằng dầu thực vật. Nhiều HS kiêng cữ trứng trong mùa thi vì sợ xui. Đây là một quan niệm sai lầm vì trong trứng gia cầm có chất phospholipid có tác dụng tăng cường trí nhớ cao.

Mùa thi nhiều HS quá lo lắng nên thức quá khuya để học bài dẫn đến mất ngủ thường xuyên. Khi mất ngủ não sẽ bị kích thích liên tục làm tiêu hao năng lượng nhiều hơn nhưng ngược lại hiệu quả làm việc lại kém hẳn. Chính vì thế nhiều em rơi vào vòng luẩn quẩn càng học càng quên, càng sợ quên càng lo học. Thiếu ngủ làm cho não không còn thời gian nghỉ ngơi, thư giãn nên dễ rơi vào tình trạng mệt mỏi, căng thẳng. Bên cạnh đó, tránh dùng các chất kích thích như cà phê, thuốc lá, rượu… để chống đỡ cơn buồn ngủ như một số người đã làm. Nên ăn các loại thực phẩm an thần như hạt sen, lá dâu, đọt nhãn lồng (lá lạc tiên)… nếu bị rối loạn giấc ngủ. 

Theo lời khuyên của BS. Thủy, để học tập tốt các em phải nhớ các lời dặn sau: Ăn đủ 3 bữa chính và kèm thêm các bữa phụ; nên ăn đủ các chất và tăng cường rau củ, cá thay cho thịt động vật. Hạn chế ăn khuya sau mỗi tối học bài dễ bị ảnh hưởng đến dạ dày và nguy cơ béo phì. Không nên học nhiều quá mà quên ăn quên ngủ. Ngủ điều độ và đủ giấc, nên tranh thủ những giấc ngủ trưa dù chỉ trong 5-10 phút. Phải dành thời gian nghỉ ngơi thư giãn, vận động bằng các bài tập thể dục đơn giản nhẹ nhàng.

Quang Phan