Lo ngại thuốc bổ tiềm gà trôi nổi

Thuốc bổ tiềm gà được coi là một thứ gia vị dùng để chế biến một số món ăn thay đổi khẩu vị và bồi dưỡng sức khỏe. Tuy nhiên, hiện nay hầu hết người tiêu dùng đang sử dụng các loại thuốc bổ tiềm gà bán sẵn ngoài chợ không rõ nguồn gốc, tiềm ẩn nhiều nguy cơ đối với sức khỏe.

Thang thuốc bổ tiềm gà không ghi nơi sản xuất và hạn sử dụng

Không khó khăn lắm khi ghé vào các chợ truyền thống để mua một giỏ thuốc bổ tiềm gà vì tiệm tạp hóa nào cũng có sẵn mà giá cả lại rẻ bất ngờ.

Mua theo thói quen

Sau khi mua xong một cặp bồ câu non giá 100.000 đồng tại chợ Căn Cứ, P.5, Q.Gò Vấp, anh Hoàng Xuân K., ngụ ở chung cư An Lộc, đường Nguyễn Oanh, Q.Gò Vấp hỏi mua thêm 2 gói thuốc bổ tiềm gà đi kèm. Khi có người hỏi, anh K. phân trần: “Mẹ tôi bệnh 1 tuần nay ăn uống kém nên tôi ra đây mua bồ câu về hầm với thuốc bắc để mẹ ăn cho khỏe”. Nói xong, anh Long còn nhắc với người bán lấy thêm 2 gói thuốc bắc tiềm gà để dành vì hay quên mua.

Theo lời giới thiệu của người bán, đây là loại thuốc có đủ các thành phần dược liệu quý hiếm như: đỗ trọng, hoài sơn, đẳng sâm, kỷ tử, thục địa, xuyên khung… dùng để nấu chung với gà, heo, bồ câu có tác dụng bồi bổ sức khỏe, khắc phục tình trạng kém ăn mất ngủ và suy nhược cơ thể. Trong vai người mua hàng, tôi cũng chọn cho mình một gói thuốc bổ tiềm gà được treo trong một cái bịch ni-lông to độ khoảng 30 gói với giá 15.000 đồng. Túi thuốc bổ tiềm gà chỉ có trọng lượng 50gr được gói trong một hộp nhựa trong suốt nên nhìn thấy được các vị thuốc bắc bên trong. Theo dòng chữ ghi ngoài nhãn mác, thành phần của gói thuốc bổ tiềm gà 10 loại dược liệu quen thuộc, đó là: bắc đỗ trọng, bắc kỳ, phòng đẳng sâm, hoài sơn, kỷ tử, thục địa, xuyên khung, bắc đại táo, ngọc trúc, bạch chỉ. Về chủ trị, thang thuốc bổ tiềm gà được ghi là chữ suy nhược cơ thể, bồi dưỡng sức khỏe sau khi sinh, sau cơn bệnh, khí huyết hư kém ăn mất ngủ, đau lưng nhức mỏi, tê thấp… Tất cả chỉ có vậy, ngoài ra không hề có một dòng chữ nào ghi nơi sản xuất hay địa chỉ của công ty, đơn vị sản xuất và chịu trách nhiệm về loại thuốc bổ này.

Coi chừng độc tố

Tại chợ Tân Kiểng, Q.7 có 5 quầy tạp hóa thì cả 5 quầy đều có bán thang thuốc bổ tiềm gà. Theo quan sát của chúng tôi, một vài tiệm còn bỏ vào những túi ni-lông lớn có gần vài trăm bao thuốc bổ loại này. Cũng giống như các chợ khác, tất cả các thang thuốc bổ tiềm gà đều làm thủ công, tự tay đóng gói không hề có sự kiểm duyệt nào của cơ quan chức năng. Bà Thu – ngụ ở đường Lâm Văn Bền, P.Tân Thuận Tây, Q.7 chia sẻ: “Trước đây theo thói quen, tôi cũng thường hay ra chợ mua mấy thang thuốc bổ tiềm gà về hầm các loại thịt heo, gà hay sắc nước uống. Tuy nhiên sau này nghe lời khuyên của đứa cháu họ làm việc bên Viện Y học dân tộc nên không dám ra chợ mua các loại thuốc trôi nổi này nữa mà chủ yếu vào các siêu thị Co.opmart hay Big C mua cho an tâm. Bây giờ nghĩ lại tôi vẫn thấy lo sợ may mà mình chưa bị ngộ độc hay có chuyện gì xảy ra sau khi ăn thang thuốc bổ tiềm gà này”.

Đúng như bà Thu nói, để kiểm chứng chúng tôi đã đi một vòng các siêu thị, cửa hàng tiện lợi để tìm mua thang thuốc bổ tiềm gà chất lượng và có nguồn gốc uy tín. Cũng như các loại thực phẩm khác, thang thuốc tiềm gà được bày bán trong kệ gia vị như tiêu, tỏi, ớt, sâm bổ lượng, nấm các loại… Không giống như thang thuốc bổ tiềm gà ngoài chợ, các thang thuốc ở đây được đóng gói theo quy trình công nghệ nên nhìn rất bắt mắt, nội dung thông tin tuy giống như các thang thuốc trôi nổi ngoài chợ nhưng có hạn sử dụng, nơi sản xuất và địa chỉ cụ thể đó là C.L.C Viet San có địa chỉ sản xuất tại huyện Đức Hòa, Long An. Tất cả được in trên mặt giấy đẹp màu xanh theo công nghệ hiện đại của bây giờ.

Bà L. một tiểu thương ở chợ Bình Triệu tiết lộ, hầu hết các thang thuốc bổ tiềm gà bán trôi nổi ngoài chợ là hàng nhái thang thuốc bổ tiềm gà của những nơi sản xuất uy tín nên nội dung và mẫu mã hoàn toàn giống nhau. Tuy nhiên do sản phẩm “ăn theo” nên không hề có địa chỉ và ngày tháng sản xuất cũng như hạn sử dụng. “Nếu bán chậm thì vẫn không sợ ế vì trên bao bì không ghi lúc nào hết date nên người bán và người mua đều rất an tâm” – bà L. khẳng định. Cũng theo bà L. hầu hết người mua rất dễ tính đưa sao lấy vậy, lâu lâu mới có người vặn vẹo hỏi nhưng cũng không phải là nhiều.

Không chỉ ngoài chợ trời mà ngay trên mạng, thang thuốc bổ tiềm gà đang được các nhà thuốc nam quảng cáo như một mặt hàng thời thượng vì có nhiều người hỏi mua. Bên cạnh một số địa chỉ bán có nguồn gốc cụ thể hầu hết đều là hàng không cho người mua biết rõ nguồn gốc.

Bài, ảnh: Nguyễn Phương Đăng

Gần đây, có nhiều trường hợp ngộ độc rượu, thức ăn phải vào bệnh viện cấp cứu vì ngâm và nấu các loại vị thuốc bắc không rõ nguồn gốc, chứa nhiều độc tố giống như thuốc bổ tiềm gà. “Nếu có nhu cầu cần hỏi ý kiến của các thầy thuốc chuyên khoa và phải mua các thang thuốc dược liệu có nguồn gốc rõ ràng ở những tiệm thuốc có uy tín và được ngành y tế cấp giấy phép” – BS Trần Thị Thu Liễu – Bệnh viện Y học dân tộc TP.HCM khuyên.