Loạn quảng cáo: Kỳ 2: Quảng cáo vào… trường học

Khuôn viên cổng TrườngTHCS Phú Mỹ (Q.Bình Thạnh, TP.HCM) nằm ở vị trí khá thấp trên đường Ngô Tất Tố, vì thế sau mỗi cơn mưa, cổng trường lênh láng nước. Tuy nhiên, hình ảnh đập vào mắt người đi đường, phụ huynh HS là một loạt băng rôn, khẩu hiệu đủ kích cỡ, nội dung. Bên cạnh bảng phân hiệu trường là bảng Cơ sở Bồi dưỡng ngoại ngữ – tin học – bồi dưỡng văn hóa Bình Thạnh. Phía dưới, chạy dọc bức tường nào là băng rôn quảng cáo khóa học thêm khai giảng khóa mới: Toán – lý – hóa – văn – Anh lớp 6, 7, 8, 9, nào băng rôn tuyên truyền “Phải đội mũ bảo hiểm khi đi xe mô tô, xe gắn máy và xe đạp điện”, rồi lại băng rôn tuyên truyền “Chuẩn bị tốt lực lượng phòng cháy và chữa cháy tại chỗ là thiết thực, bảo vệ tính mạng và tài sản của chính mình…”. Dường như mục đích nội dung thể hiện này không chỉ dành riêng cho HS mà dành cho cả nhân dân trong phường. Điều đáng nói là “Tôi thấy một số băng rôn treo khá lâu, đã bạc màu mà chưa được gỡ xuống” – ông Trần Văn Minh – một phụ huynh đưa đón con cho biết. 

Trước Trường TH Phù Đổng (Q.Bình Thạnh), bảng hiệu cổng trường khuất dưới các tán cây nhưng hiện rõ, nổi bật nhất là những bảng quảng cáo to, nhỏ cho Trung tâm Ngoại ngữ Đông Du, kèm theo những panô quảng bá chương trình du học Nhật Bản. Phía trong sân trường lẫn ngoài cổng cũng không thiếu các đoạn băng rôn xanh, đỏ với nhiều nội dung chấp hành Luật An toàn giao thông cũng như ý thức phòng cháy chữa cháy. Không riêng Trường Phú Mỹ, Trường Phù Đổng, hình ảnh này không hiếm ở nhiều ngôi trường khác. Từ bảng giới thiệu chương trình huấn luyện kỹ năng sống, rèn chữ đẹp cho trẻ nhỏ, người lớn cho đến Ngân hàng TMCP Thương mại công thương VN cũng hiện diện và nổi bật nhất vẫn là chương trình đào tạo ngoại ngữ của các trung tâm… Bác xe ôm Phan Văn Kha (trước cổng Trường THCS Hà Huy Tập, Q.Bình Thạnh) cười mai mỉa: “Chưa bao giờ thấy các trung tâm ngoại ngữ lại nở rộ như hiện nay. Cô thấy đấy, tại đây treo bảng hiệu Trung tâm Ngoại ngữ Thương Mại, chứ sang tới những trường khác, tôi còn thấy nhiều cơ sở trung tâm ngoại ngữ như Oxfor, EMG, Tân văn, Hoa văn… đủ cả”.

Cô Vũ Thị Mỹ Hạnh, Hiệu trưởng Trường TH Lương Định Của (Q.3) cho biết: “Thực trạng trước cổng trường treo nhiều bảng hiệu, bảng quảng cáo đều do các trung tâm hợp đồng thuê mặt bằng với các trường trong thời hạn từ vài tháng đến một năm hay thậm chí nhiều hơn. Tôi thấy các trung tâm ngoại ngữ hiện diện trước cổng trường ngày một nhiều”.

Sở GD-ĐT TP.HCM không quản lý việc đưa ra quyết định cho phép treo các bảng hiệu, bảng quảng cáo. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa các trường thích treo kiểu gì cũng được.

Thế nhưng, dường như khi đã có hợp đồng với trường, các trung tâm có toàn quyền trong việc sáng tạo bảng hiệu, nội dung thể hiện. Không ít trung tâm dùng chiêu hợp thức hóa quảng cáo bằng cách đã hợp đồng luôn việc đào tạo, giảng dạy cùng nhà trường. Vì thế, phía trên mỗi bảng quảng cáo ngoại ngữ sẽ kèm theo dòng chữ nhỏ mang tên đơn vị trường học đó. Ấy là chưa kể đến chuyện viết sai chính tả. Tấm panô quảng cáo du học Nhật Bản trước cổng Trường Phù Đổng viết: “Thanh niên phải biết ước mơi”. Chị Phạm Thu Thủy, phụ huynh HS chia sẻ: “Tôi thấy nội dung nói về ước mơ, nhưng lại ghi thành ước mơi. Rõ ràng ghi sai chính tả, vậy mà tấm panô này vẫn cứ treo hết ngày này sang ngày khác”.

Môi trường học đường là nơi giáo dục ý thức, hành vi HS, tác dụng từ ngôn ngữ hình ảnh đến HS cũng không nhỏ. Song, từ nội dung cho đến hình thức, lại thiếu sự quản lí chặt chẽ, dường như môi trường học đường đang nhuốm dần sự kinh doanh thương mại và không tránh khỏi sự lộn xộn. Cô Mỹ Hạnh chia sẻ: “Chúng ta chỉ nên treo những nội dung có tác dụng tích cực đến giáo dục, tránh các loại bảng quảng cáo, song cũng cần treo đúng nơi, đúng chỗ, đúng thời gian”.

Thầy Phạm Minh Đại, Hiệu trưởng Trường TH Đống Đa (Q.4) tâm tư: “Những hoạt động giáo dục phát động theo chủ trương, đường lối thì nên treo ở vị trí sang trọng để cả thầy và trò cũng biết và làm theo. Ngược lại, các nội dung mang tính phong trào như tuyên truyền Luật Giao thông, nâng cao ý thức phòng cháy chữa cháy… nên treo trong thời gian nhất định kết hợp với những bài giảng, buổi tuyên truyền cụ thể. Buổi tuyên truyền hoạt động sẽ giúp HS hiểu rõ được mục đích vấn đề. Các em cần thực hiện như thế nào, ra sao, thực hiện đến đâu… Nếu tác dụng không có thì cho dù có treo băng rôn khẩu hiệu nhiều đến mấy cũng không mang lại kết quả khả quan, ngược lại làm mất vẻ mỹ quan môi trường học đường. Thế nên, khi treo các loại bảng hiệu, bảng quảng cáo, băng rôn khẩu hiệu tuyên truyền đòi hỏi phải có sự lựa chọn, đúng hơn cần có tính mô phạm”.