Lựa chọn ngành học: Trước tiên hãy vì chính mình

Chọn ngành học là quyết định để đời của học sinh sau 12 năm đèn sách khổ luyện. Liệu rằng các em có đủ bản lĩnh để chọn và trung thành với ước mơ của mình giữa vòng vây ý kiến hay không?

Phụ huynh tìm hiểu thông tin chương trình CĐ quốc tế tại Ngày hội tư vấn hướng nghiệp 2017 tổ chức ở Trường ĐH Bách khoa TP.HCM

Thị hiếu số đông dù hay cũng chỉ để tham khảo

Bước vào tuổi 18, các em học sinh lớp 12 không còn là những đứa trẻ ngây ngô nhưng cũng chưa đủ chín chắn để quyết định dứt khoát ngành học phù hợp để lập nghiệp tương lai. Khi đó, các em sẽ rơi vào trạng thái băn khoăn, lưỡng lự trước sự tác động không nhỏ của thị hiếu số đông. Đó có thể là lời tư vấn thoạt nghe qua thì rất có lý của cha mẹ, họ hàng, đứa bạn thân khuyên học ngành A, B, C nào đó hoặc ngành có nhiều bạn bè cùng lớp đăng ký học. Đã có thời gian, các bạn trẻ đổ xô vào học ngành ngân hàng và tài chính nhưng sau vài năm thì tình trạng khủng hoảng thiếu nhân sự này liền hạ nhiệt, dẫn đến rất nhiều nhân viên mất việc, sinh viên tốt nghiệp thất vọng vì không tìm được việc làm đúng như mong đợi ban đầu.

Thêm vào đó, nguy cơ mà các em không lường trước được, đó là thị hiếu số đông không có tính bền vững. Không ai dám chắc chắn ngành nghề mà mọi người đang đua nhau học có còn thịnh hành sau 4, 5 năm nữa khi các em tốt nghiệp hay không? Vì vậy, các em không nên chạy theo những cái mà số đông cho là đúng và sáng suốt mà hãy suy nghĩ về mức độ phù hợp của bản thân.

Mỗi người trong xã hội là một cá thể có tính cách đặc trưng, tố chất của từng người sẽ phù hợp với một nhóm ngành đặc thù nhất định. Vì thế, hãy giữ vững quan điểm ngành học mà mình yêu thích và nhớ rằng lời khuyên của số đông dù hay nhưng chỉ đúng với một số người chứ không phải là tất cả.

Cha mẹ nên đóng vai trò tư vấn độc lập

Có thể thấy, sau mỗi dịp Tết, các chương trình giáo dục hướng nghiệp cho học sinh lớp 12 trở nên rầm rộ, nhưng một đối tượng khác không kém phần quan trọng là phụ huynh lại bị bỏ sót. Thực tế, hiện nay chưa có hoặc có rất ít chương trình tư vấn hướng nghiệp dành riêng cho phụ huynh mang tính dài hạn để họ hiểu được vai trò của mình trong việc định hướng nghề cho con. Xã hội ngày nay đã phát triển lên tầm cao mới khác rất nhiều so với xã hội cách đây 30, 40 năm về trước. Sự xuất hiện và phát triển sâu rộng của các chương trình đào tạo quốc tế, chương trình cử nhân quốc tế 2 + 2 chuyển tiếp du học Úc hoặc chương trình cử nhân quốc tế 3 + 1 chuyển tiếp du học Anh quốc đã dần thay thế vị trí độc tôn của chương trình ĐH thông thường trong nước. Phụ huynh cần có hiểu biết nhất định về những thay đổi này trong mùa tuyển sinh 2017 để trao đổi với con, phân tích cho con lộ trình học tập thuận lợi nhất và tầm nhìn phát triển của ngành nghề trong tương lai. Bên cạnh đó, phụ huynh hãy nhẹ nhàng chia sẻ với con trong vai trò là người tư vấn và không nên ép buộc con thực hiện theo mong muốn của mình. Bởi, phụ huynh cũng rất dễ bị cuốn theo thị hiếu số đông hoặc ảnh hưởng chủ quan từ lĩnh vực mà mình đang làm việc.

Trung thành với chính kiến bản thân trên cơ sở khoa học

Theo đuổi một ngành học thỏa mãn đam mê và phù hợp với khả năng sẽ tạo ra động lực tích cực giúp các em đạt được thành công trong tương lai.

Quyết định nghề nghiệp là một việc khó, vậy phải làm thế nào để các em bảo vệ chính kiến của mình? Trước tiên, các em cần hiểu rõ tính cách, sở thích và năng lực thực tại của chính mình dựa vào kết quả từ các trắc nghiệm nghề nghiệp có độ tin cậy cao. Theo đó, các em có thể tham khảo bảng trắc nghiệm và đáp án đầy đủ của Bộ công cụ trắc nghiệm nghề nghiệp do Kent International College đang thực hiện tại một số trường THPT. Sau khi hiểu biết đầy đủ về bản thân, các em bắt đầu tìm hiểu về ngành nghề mà mình muốn học để kiểm tra về mức độ phù hợp. Từ đó, các em sẽ hình dung xa hơn về lộ trình nghề nghiệp hướng đến. Các em sẽ không còn cảm thấy bị lung lay bởi thị hiếu số đông cũng như có niềm tin để giãi bày với cha mẹ lý do chọn ngành này mà không phải ngành khác. Đặc biệt, các em cần lưu ý, bảo vệ quan điểm bản thân cần có cơ sở khoa học khách quan thì mới có tính thuyết phục.

Việc xây dựng chính kiến bản thân là điều đáng khuyến khích bởi nó sẽ rèn luyện cho học sinh bản lĩnh cần thiết trước ngưỡng cửa cuộc đời đang mở ra phía trước. Không chỉ thế, theo đuổi một ngành học thỏa mãn đam mê và phù hợp với khả năng sẽ tạo ra động lực tích cực giúp các em đạt được thành công trong tương lai.

Nguyễn Ngọc Mai