Lúng túng xử vụ hai tờ bạc một triệu USD

Ngày 20/8 tới, Tòa phúc thẩm TAND tối cao tại TPHCM sẽ tuyên án vụ lừa đảo liên quan đến 2 tờ tiền mệnh giá 1 triệu USD. Vụ án đã kéo dài hơn ba năm qua bốn lần xét xử nhưng vẫn chưa có kết luận cuối cùng là các bị cáo có phạm tội hay không.

Buôn tiền triệu USD?

Theo hồ sơ, cuối năm 2005, Trương Mạnh Dũng và Nguyễn Văn Phác lên Lạng Sơn nhờ Chu Thị Sli sang Trung Quốc tìm mua giúp tiền nước ngoài. Sau đó, Dũng đã trả 10.000 USD và 30 triệu đồng để mua 46 tờ bạc mệnh giá một triệu USD.

Những tờ USD mệnh giá triệu USD, tang vật của vụ án.

Về đến Hà Nội, Dũng và Phác đem những tờ bạc này đến ngân hàng kiểm tra thì biết chúng không còn giá trị lưu hành. Dù vậy, cả hai vẫn muốn tìm người để bán lại.

Để dụ khách hàng, Dũng tự nhận là con cháu của Tống Khánh Linh, Tống Khánh Châu, số tiền trên là của gia bảo tổ tiên để lại. Dũng còn trưng ra các tờ Pond (bảo chứng giá trị) cho các tờ bạc mệnh giá cực lớn này.

Thông qua Trần Văn Diện, cả hai vào TPHCM gặp vợ chồng Bùi Thị Yến Vân nhờ bán những tờ triệu USD với giá 20.000 USD/tờ và trả công 5.000 USD nếu bán được. Một thời gian sau, Dũng hạ giá xuống còn 8.000 USD/tờ, được vợ chồng Vân đặt cọc 15 triệu đồng lấy hai tờ một triệu USD, hai tờ Pond để đi chào bán.

Sáng 28/4/2006, vợ chồng Vân gặp Nguyễn Văn Hai bàn chuyện bán tiền triệu USD cho hai người Campuchia với mức hoa hồng ăn chia là 1%. Khi họ đang định giao dịch mua bán hai tờ bạc triệu USD với giá 35.000 USD/tờ thì bị Công an tỉnh Tây Ninh bắt quả tang.

Cơ quan tố tụng lúng túng

Ban đầu, Công an tỉnh Tây Ninh khởi tố 7 bị can về tội tàng trữ, lưu hành tiền giả nhưng không chứng minh được nên đã đổi thành tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Xử sơ thẩm hồi tháng 2/2007, TAND tỉnh Tây Ninh đã phạt 7 bị cáo từ 3 – 7 năm tù. Năm tháng sau, Tòa phúc thẩm TAND tối cao tại TPHCM đã hủy bản án sơ thẩm này vì chưa đủ căn cứ kết tội. Theo tòa, việc mua bán những tờ bạc triệu USD giữa các bị cáo là giao dịch tự nguyện. Trước khi nhờ Sli, Dũng cũng nói mua để sưu tập tiền cổ.

Công an chưa làm rõ được việc Sli qua Trung Quốc mua số bạc đó về bán cho Dũng hay làm giả để bán. Công an cũng chưa làm rõ được Dũng, Phác có tìm kiếm những tờ bạc triệu USD nhằm lừa bán cho những người thiếu hiểu biết hay không.

Hồ sơ vụ án thể hiện chưa có căn cứ khẳng định có hai người Campuchia vào quán mua USD của các bị cáo (tức chưa có người bị hại)…

Trước khi xử sơ thẩm lần hai, TAND tỉnh Tây Ninh từng có văn bản trao đổi đường lối xét xử với TAND tối cao. Theo đó, Ủy ban thẩm phán TAND tỉnh thảo luận, cho rằng các bị cáo không phạm tội.

Sau khi tòa tuyên tạm nghỉ, các bị cáo kêu oan vẫn nấn ná chưa muốn ra về.

Bởi lẽ họ chưa thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản, vụ án cũng không có người bị hại tham gia tố tụng, không xác định được giá trị tài sản bị chiếm đoạt để định khung hình phạt… Tuy nhiên, tại phiên sơ thẩm lần hai vào tháng 1/2009, một lần nữa, TAND tỉnh vẫn phạt Dũng 5 năm tù, sáu bị cáo khác từ 3 – 4 năm tù về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Sau đó, VKS tỉnh đã kháng nghị đề nghị tăng hình phạt, còn các bị cáo kháng cáo kêu oan, chấp nhận đeo đuổi vụ án dù bốn người trong số họ lẽ ra sẽ mãn hạn tù nếu chịu “an phận”.

Tranh luận quyết liệt

Tại phiên phúc thẩm lần hai mới đây đã diễn ra một cuộc tranh luận quyết liệt, nảy lửa, đầy kịch tính giữa bên buộc tội với bên gỡ tội.

Đại diện VKS khẳng định có đủ cơ sở xác định các bị cáo lừa đảo. Các bị cáo đã thống nhất tạo thông tin giả về giá trị của tờ bạc triệu USD nhằm làm cho những người khác tin để bán được.

Do bị công an bố trí bắt quả tang nên các bị cáo phạm tội chưa đạt và phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm chưa đạt với số tiền chiếm đoạt là 8.000 USD/tờ (giá mà Dũng thỏa thuận mua bán lần đầu với Vân).

Kiểm sát viên đã rút phần kháng nghị tăng hình phạt của VKS tỉnh Tây Ninh bởi cơ quan này xác định số tiền chiếm đoạt là 35.000 USD/tờ là không hợp lý. Đồng thời, kiểm sát viên cũng đề nghị tòa tuyên Sli vô tội bởi bị cáo này chỉ mua giùm tiền triệu USD từ Trung Quốc về cho Dũng chứ không hề biết Dũng dùng chúng để làm gì.

Tranh luận, các luật sư cho rằng căn cứ kết tội các bị cáo phạm tội là không thỏa đáng. Thứ nhất, cơ quan tố tụng không chứng minh được các bị cáo có thủ đoạn gian dối để lừa đảo. Thứ hai, các bị cáo chưa hề thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản. Thứ ba, không có người bị hại trong vụ việc.

Các luật sư cũng không đồng tình rằng các bị cáo phạm tội trong trường hợp chưa đạt. Theo họ, nước Mỹ không lưu hành tờ một triệu USD trong hệ thống tiền tệ nhưng lại cho phát hành tờ giấy có mệnh giá này để bán công khai như quà lưu niệm.

Khi chuẩn bị giao dịch hai tờ bạc trên, các bị cáo hoàn toàn không có lời nói hay đưa ra thông tin nào để lừa dối người mua. Đồng thời giá 8.000 USD/tờ là giá thỏa thuận mua đứt bán đoạn giữa Dũng và Vân, không phải giá các bị cáo thỏa thuận đi lừa người khác, không thể tính là số tiền chiếm đoạt được…

Vì vụ án phức tạp, tòa tuyên bố sẽ nghị án tới ngày 20/8 như đã nói.

Theo Hoàng Yến
Báo Pháp luật TPHCM

Hãy đánh giá bài viết này!