Sự kiện giáo dụcVấn đề - Sự kiện

Lương sẽ đủ sống: Liệu có thành hiện thực?: Hy vọng và không thất vọng?

Tạp Chí Giáo Dục

Với cách tính lương còn nhiều bất cập như hiện nay, khá đông giáo viên không thể sống được bằng lương. Vì vậy, chuyện cơm áo gạo tiền thường xuyên xen vào sứ mệnh trồng người của các nhà giáo. Để người thầy rũ bỏ được gánh nặng này, Bộ GD-ĐT đã trình Chính phủ Dự thảo sửa đổi, bổ sung Luật Giáo dục lần hai. Trong đó điểm đáng chú ý là đề xuất lương nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp.

Nếu sống được bằng lương, GV sẽ dành nhiều thời gian và công sức cho hoạt động giảng dạy. Ảnh: N.Trinh

Hy vọng dự thảo không chỉ là… dự thảo

Sau khi thông tin Bộ GD-ĐT đề xuất lương nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp được các báo chí phản ánh, rất nhiều giáo viên (GV) tỏ ra phấn khởi bởi họ đã có thể sống được bằng lương. Điều mà bao nhiêu thế hệ nhà giáo hằng mong mỏi…

Cô Nguyễn Thị Bích Hường, GV Trường Mầm non Phường 8 (Q.10) không giấu nổi niềm vui: “Dự thảo đề xuất nâng lương nếu được thông qua thì đây là niềm vui lớn không chỉ của riêng tôi mà còn là của toàn thể GV các cấp trên khắp cả nước. Khi đó đời sống của GV sẽ được cải thiện, các thầy cô sẽ yên tâm gắn bó, cống hiến cho công việc mà không cần lo nghĩ đến chuyện cơm áo gạo tiền nữa, không còn tất bật bươn chải làm thêm”.

Cô Hường cho biết, đặc thù công việc của GV mầm non là đi sớm – về muộn, áp lực xã hội cao nhưng lương thì ít, không đủ nuôi con, chi tiêu cuộc sống. Năm ngoái, ở quận 10 có GV mầm non dạy giỏi, đạt nhiều thành tích xuất sắc nhưng vẫn quyết định xin nghỉ vì lương quá thấp. Một số GV khác phải làm thêm để tăng thu nhập, không có thời gian nghỉ ngơi. Bản thân cô Hường với mức hơn 5 triệu đồng/tháng nếu không nhờ chồng có thu nhập khá thì cũng không biết phải xoay xở làm sao.

Thầy Lê Phương Trí, GV Trường Tiểu học Đống Đa (Q.4) cũng chia sẻ, đứng trên bục giảng mà đầu óc luôn phải lo nghĩ đến cơm áo gạo tiền thì chắc chắn bài giảng sẽ bị ảnh hưởng. Hoàn cảnh đã khiến một số GV nảy sinh tiêu cực, xé rào dạy thêm, ảnh hưởng đến toàn ngành, mất niềm tin với xã hội. Mặt khác, lương không đủ sống còn là nguyên nhân gây ra tình trạng chảy máu chất xám. Gần đây nhất tại quận 1 có một số GV dạy trường công lập đã rủ nhau bỏ ngang sang trường dân lập. Mặc dù khối lượng công việc ở trường tư nhiều hơn nhưng bù lại việc chi trả lương hoàn toàn tương xứng với công sức bỏ ra nên GV vẫn chấp nhận.

“Vấn đề nâng lương cho GV đã nói nhiều lần nhưng chưa giải quyết rốt ráo, mang đến sự trông đợi rồi hụt hẫng cho chúng tôi. Ngành giáo dục đang trong quá trình đổi mới chương trình, đòi hỏi GV phải đổi mới phương pháp, nâng cao năng lực. Vì vậy chúng tôi mong muốn dự thảo sớm được thông qua. Khi lương đảm bảo đời sống sẽ giữ chân được GV giỏi, thu hút lượng lớn học sinh giỏi thi vào các trường sư phạm. Đầu vào tốt, chất lượng đầu ra tốt, chắc chắn góp phần thúc đẩy phát triển giáo dục, đáp ứng mong mỏi của xã hội”, thầy Trí nói.

Nên trả lương theo năng lực

Theo dự thảo, bảng lương chuyên môn, nghiệp vụ đối với cán bộ, viên chức đơn vị sự nghiệp hiện có 12 bậc. Cao nhất là lương viên chức loại A3 nhóm 1 (gồm kiến trúc sư, bác sĩ, dược sĩ, huấn luyện viên, giáo sư, giảng viên… cao cấp), hệ số từ 6.2 đến 8.0. GV trung học cao cấp thuộc loại A2 nhóm 2, hệ số lương từ 4.0 đến 6.38; GV trung học loại A1, hệ số lương từ 2.34 đến 4.98; GV THCS xếp loại A0, hưởng hệ số lương từ 2.1 đến 4.89. GV tiểu học, mầm non xếp loại B, hưởng theo hệ số lương từ 1.86 đến 4.06. Nếu lương nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp thì có thể tương đương với loại A3, nhóm 1, tức bằng hệ số lương bác sĩ, dược sĩ, huấn luyện viên cao cấp… Tuy nhiên, nhiều ý kiến nhà giáo cho rằng, lương GV nếu được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp nhưng với cách tính hiện nay thì vẫn còn bất cập.

Lãnh đạo một phòng GD-ĐT chia sẻ, nhiều GV có trình độ đại học, thậm chí thạc sĩ nhưng hệ số lương vẫn tính ở mức cao nhất của bậc trung học. Cách tính, trả lương này thể hiện sự bất cập, không kích thích động lực học, nâng cao năng lực của GV.

Cần thiết kế lại thang bảng lương của nhà giáo

Theo TS. Trần Đình Lý – Trưởng Phòng đào tạo Trường ĐH Nông Lâm TP.HCM, nhiều ý kiến nhìn nhận lương của nhà giáo hiện còn thấp, đặc biệt là nhà giáo ở bậc giáo dục mầm non, phổ thông. Vì vậy, cần có cơ chế, chính sách tháo gỡ vấn đề này và cần thể chế hóa quan điểm của Đảng trong Nghị quyết số 29-NQ/TW vào Luật Giáo dục (lương của nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp).  

“Hiện thang bảng lương của GV thực sự chưa phù hợp, vì thế cần thiết kế lại. Tuy nhiên cũng cần mạnh mẽ, quyết liệt hơn trong việc tinh giản bộ máy biên chế vì hiện nay đội ngũ cán bộ công chức, viên chức trong ngành giáo dục còn rất đông, nguồn ngân sách có hạn. Việc tinh giản theo hướng tinh lọc là hết sức cần thiết. Tôi rất đồng tình quan điểm cho rằng khi đã xác định giáo dục là quốc sách hàng đầu, chính sách với nhà giáo của chúng ta không chỉ là vấn đề tiền lương. Nền giáo dục nước nhà đang đòi hỏi rất nhiều chính sách tổng thể mang tính hệ thống và xu hướng tự chủ là tất yếu. Việc nhà nước tạo ra khung chuẩn để nền giáo dục phát triển tự nhiên là hết sức cần thiết”, TS. Lý nhận định.

Thục Trân

Cô Vũ Thị Hường – Phó Hiệu trưởng Trường THCS Hồng Bàng (Q.5) – bày tỏ quan điểm, cùng một khối lượng công việc, cùng phải hoàn thành nhiệm vụ nhưng mức lương giữa GV mới ra trường và GV lâu năm chênh lệch rất lớn, muốn tăng thì phải đợi thâm niên. Tổng lương của GV mới ra trường hiện chỉ khoảng 3 triệu đồng/tháng, không đủ để mua sắm quần áo đi dạy, chi tiêu ăn uống, điện thoại, xăng xe… Chưa kể, GV trẻ còn phải xây dựng gia đình, chăm lo con cái, ốm đau bệnh tật. Với mức lương như hiện nay, nhiều GV còn phải sống phụ thuộc vào bố mẹ.

“Nhiều GV đến với nghề bằng tâm huyết nhưng tâm huyết cũng có thời điểm. Kinh tế không đảm bảo thì lấy gì làm động lực để GV phấn đấu lao động. Chúng ta luôn đề cao tinh thần, trách nhiệm nhưng cũng phải đảm bảo cuộc sống, tạo động lực, động viên tinh thần GV phát huy năng lực. Việc đợi thâm niên mới được tăng lương sẽ là nguyên nhân khiến GV giảm ý chí, giảm tinh thần lao động, trong khi đó GV trẻ là đội ngũ năng động, nhiệt huyết”, cô Hường tâm tư.

Cô Phạm Thúy Hà – Hiệu trưởng Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi (Q.4) – cho rằng: “Hiện một bộ phận GV lớn tuổi với sức sáng tạo, khả năng nhanh nhẹn chắc chắn không bằng đội ngũ trẻ, chỉ đợi về hưu nhưng lương cao. Trong khi đó, đội ngũ GV trẻ nhiệt huyết, năng động thì lương lại rất thấp. Nên chăng chúng ta trả lương theo năng lực để động viên sức lao động, sáng tạo của thầy cô. Cũng phải xem xét thêm chế độ ưu đãi tiền lương đối với GV các môn mỹ thuật, nhạc, thể dục… Phần lớn đội ngũ này có mức lương thấp nhất – vài triệu đồng/tháng vì chỉ được nhận lương chính, không có các khoản phụ trội khác”.

Nguyễn Trinh

Bình luận (0)