Mất tiền thật do ham “quà ảo”

Vào ngày 3-3, Cảnh sát điều tra Công an TP.HCM đã hoàn tất kết luận điều tra và đề nghị truy tố một đối tượng người nước ngoài về hành vi “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” qua mạng facebook. Vẫn với chiêu thức kết bạn, hứa hẹn tặng quà trị giá hàng ngàn USD, đối tượng này đã tung “quả lừa” khiến nhiều nạn nhân sập bẫy.

Người tham gia mạng xã hội cần cảnh giác với những món quà từ trên trời rơi xuống

Món quà từ trên trời rơi xuống

Đối tượng bị cơ quan chức năng đề nghị truy tố là Okwudilichukwu Chinedu Timothy (30 tuổi, quốc tịch Nigeria), người “bị hại” là anh Nguyễn Thanh L. (26 tuổi, ngụ tỉnh Hậu Giang) hiện đang sinh sống tại TP.HCM. Sự việc bắt đầu vào đầu tháng 7-2017, khi anh Nguyễn Thanh L. kết bạn với một người nước ngoài (quốc tịch Anh) qua facebook. Sau khoảng một tháng quen biết, đối tượng hứa gửi tặng L. một thùng quà, bao gồm nước hoa và 20.000 USD thông qua một công ty giao nhận. Vào sáng 31-7, L. nhận được một cuộc gọi của một người phụ nữ (tự xưng là nhân viên của công ty giao nhận), thông báo cho L. biết có một thùng quà gửi từ nước ngoài, và yêu cầu khách hàng đóng 18,3 triệu đồng tiền phí trước khi nhận hàng. Không mảy may nghi ngờ, L. lập tức ra ngân hàng chuyển khoản số tiền theo yêu cầu của người lạ.

Sau khi đã chuyển tiền, L. tiếp tục bị đối tượng yêu cầu nộp thêm 80 triệu đồng chi phí để lãnh 20.000 USD. Nghi ngờ có gì đó bất thường, L. không đồng ý nộp thêm mà đề nghị trả lại số tiền đã chuyển khoản. Ngay lập tức cuộc gọi bị ngắt giữa chừng và sau đó L. không thể liên lạc được với nữ nhân viên. Biết mình bị lừa nên L. đến công an trình báo vụ việc. Từ số tài khoản đã chuyển tiền do nạn nhân cung cấp, Công an TP.HCM đã lập tức vào cuộc điều tra và xác định chủ tài khoản mang tên Nguyễn Tuấn Anh (21 tuổi, ngụ tỉnh Gia Lai). Tại cơ quan điều tra, Tuấn Anh thừa nhận đã nhận tiền giúp một người bạn nước ngoài mà không hề hay biết hành vi phạm tội của y.

Tại trụ sở của cơ quan điều tra, Edu Grace khai tên thật là Okwudilichukwu Chinedu Timothy, quốc tịch Nigeria. Do khi đến Việt Nam du lịch làm mất hộ chiếu phải sống lang thang, nên đã nghĩ ra chiêu kết bạn, tặng quà qua facebook để kiếm kế sinh nhai. Với chiêu thức này, Timothy thừa nhận đã chiếm đoạt gần 1,2 tỉ đồng và 91.000 USD của một số người.

Cảnh giác với thủ đoạn kết bạn qua facebook

Theo khuyến cáo của Trung tá Lê Văn Giang (Đội trưởng Đội Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Phòng Cảnh sát kinh tế Công an TP.HCM), đối với thủ đoạn lừa đảo qua mạng xã hội nói riêng và tội phạm sử dụng công nghệ cao nói chung, mặc dù thời gian qua cơ quan chức năng đã thường xuyên tuyên truyền cảnh báo, nhưng vẫn phát sinh những nạn nhân mới, trong đó có những người bị chiếm đoạt với số tiền tương đối lớn. Điều đáng nói là các hành vi lừa đảo này rất khó bị phát hiện, vì bản thân các đối tượng tội phạm mạng luôn ẩn danh, không giới hạn phạm vi địa lý, số tiền chiếm đoạt thường rất lớn thông qua chuyển khoản qua hệ thống ngân hàng, hoặc Internet banking của ngân hàng kết nối toàn thế giới nên quá trình điều tra gặp nhiều khó khăn. Do đó, việc trang bị kiến thức và ý thức cảnh giác về tội phạm mạng trong quá trình tham gia mạng xã hội là rất cần thiết, nhất là những vấn đề liên quan đến thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng, vì đó là mấu chốt để bọn tội phạm thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Hình phạt tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản

Điều 139 của Bộ luật Hình sự về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản quy định: Người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác có giá trị từ 2 triệu đồng đến dưới 50 triệu đồng, hoặc dưới 2 triệu đồng nhưng gây hậu quả nghiêm trọng, đã bị xử phạt hành chính về hành vi chiếm đoạt hoặc đã bị kết án về tội chiếm đoạt tài sản nhưng chưa được xóa án tích mà tiếp tục vi phạm thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm. Trong trường hợp chiếm đoạt tài sản có giá trị từ 200 triệu đồng đến dưới 500 triệu đồng thì bị phạt tù từ 2 năm đến 7 năm; nếu chiếm đoạt từ 500 triệu đồng trở lên hoặc gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân.

Thạc sĩ Nguyễn Minh Sơn (Viện Kiểm sát nhân dân cấp cao tại TP.HCM) lưu ý, hành vi “sử dụng mạng máy tính… chiếm đoạt tài sản” là xâm phạm quyền sở hữu tài sản của người khác. Bắt đầu từ việc chủ động làm quen trên facebook và khi đã tạo sự tin tưởng thì yêu cầu người bị hại trực tiếp trao tài sản cho mình (qua hình thức chuyển tiền vào tài khoản) là đã cấu thành tội “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Do đó, để bảo vệ mình, người dân cần cảnh giác cao độ, không làm quen và kết thân với người lạ khi chưa tìm hiểu kỹ càng về nhân thân của họ. Đặc biệt người tham gia mạng xã hội cần cảnh giác với những món quà từ trên trời rơi xuống, tuyệt đối không làm theo bất cứ yêu cầu nào từ các đối tượng, nhằm tránh những hệ lụy không đáng có.

Vũ Phương