Miễn học phí bậc THCS: Tạo cơ hội đến trường đồng đều cho trẻ

Vừa qua, Bộ GD-ĐT và Ủy ban Thường vụ Quốc hội tái đề xuất việc miễn học phí bậc THCS khi sửa Luật Giáo dục trình Quốc hội đã nhận được sự đồng tình của dư luận xã hội.

Học sinh Trường THCS Lê Văn Tám (Q.Bình Thạnh, TP.HCM) trong giờ học toán

Theo các nhà quản lý giáo dục, đây là đề xuất có tính “nhân văn cao”, có ảnh hưởng tích cực đến xã hội. Nếu được thực thi, sẽ đảm bảo tính công bằng: mọi trẻ em đều được đến trường, giảm tỷ lệ bỏ học giữa chừng. Tuy nhiên cần phải “cân, đo, đong, đếm” sao cho vừa vặn, có sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường và địa phương để đảm bảo tính thiết thực của đề xuất.

Động lực để phụ huynh cố gắng

Khi biết tin về đề xuất miễn học phí bậc THCS, chị Nguyễn Thị Trang (có con đang học lớp 7 Trường THCS Trường Thọ, Q.Thủ Đức, TP.HCM) nói rằng nếu được như vậy thì tốt quá, hy vọng đề xuất trên sẽ sớm được thực hiện để chị phần nào “bớt gánh nặng học phí của con”. “Tôi là mẹ đơn thân, thu nhập hàng tháng chỉ trông chờ vào vài thứ đồ lặt vặt trong cửa hàng tạp hóa. Trường con tôi học 2 buổi/ngày, học phí mỗi tháng là 100 ngàn đồng. Số tiền thật ra không lớn nhưng cộng chung lại với các khoản khác, rồi tiền học thêm nữa, mỗi tháng cũng đủ làm tôi… ngộp thở. Đã có lúc tôi muốn cho con nghỉ học ở nhà phụ giúp gia đình. Nếu cháu được miễn học phí thì tôi thật sự thấy nhẹ nhõm lắm”, chị Trang cho hay.

Cô Lê Thị Hồng Thủy (Phó Hiệu trưởng Trường THCS Trương Công Định, Q.Bình Thạnh) cho rằng việc miễn học phí bậc THCS nên có những bước chuẩn bị, thực hiện theo lộ trình từng năm. Có thể thí điểm ở một vài quận/huyện hoặc tỉnh/thành.

Trong khi đó, gia đình anh Lê Hồng Quốc (38 tuổi, tạm trú Q.Thủ Đức) từ Thái Bình vào TP.HCM làm công nhân trong Khu Công nghệ cao ở Q.9. Anh Quốc cho biết dù cố gắng tăng ca nhưng với hai đứa con đi học (một học lớp 2, một học lớp 6), gia đình cũng… xoay xở không kịp. “Từ tiền thuê nhà, tiền sinh hoạt đến tiền học của con, đồng lương công nhân kham không nổi. Tháng nào cũng “giật gấu vá vai”. Học phí bậc THCS mà được miễn, dù thật sự không nhiều nhưng cũng tạo ra động lực lớn để những phụ huynh như tôi cố gắng hơn nữa”, anh Quốc bày tỏ.

Giáo viên yên tâm giảng dạy

Trước đề xuất miễn học phí bậc THCS, cô Lê Thị Hồng Thủy (Phó Hiệu trưởng Trường THCS Trương Công Định, Q.Bình Thạnh, TP.HCM) nói đây là đề xuất hoàn toàn hợp lý khi THCS được coi là bậc học phổ cập bắt buộc thì không thu học phí. Không những thế, đề xuất trên còn tạo cơ hội cho học sinh được đến trường bình đẳng như nhau, giảm tải áp lực về tiền học cho phụ huynh. Dù chắc chắn khi đề xuất được thực thi sẽ tạo không ít khó khăn cho các trường bởi nguồn thu chủ yếu không còn.

Tuy nhiên, theo cô Thủy, làm giáo dục không phải là làm kinh doanh mà là truyền đạt về đạo đức, “gieo” nhân cách cho học sinh. Thế nên, việc miễn học phí là một hướng đi hoàn toàn đúng đắn, tạo hiệu ứng cao trong xã hội khi phụ huynh cảm thấy con em họ được quan tâm. Và trên nữa, còn tạo ra một mô hình “dành dụm” cho phụ huynh để họ đầu tư cho con em mình trong tương lai. “Bậc tiểu học chúng ta đã làm được rồi, đã tiến hành miễn học phí và đời sống của giáo viên tiểu học vẫn được đảm bảo. Vậy thì không lẽ nào đối với bậc THCS lại khó khăn được”, cô Thủy tâm tư.

Hoàn toàn đồng tình với đề xuất miễn học phí, cô Nguyễn Đoan Trang (Hiệu trưởng Trường THCS Nguyễn Du, Q.1, TP.HCM) phân tích, với những gia đình khá giả thì chuyện học phí không là vấn đề, nhưng đối với những gia đình khó khăn thì việc miễn học phí lại tạo điều kiện rất lớn để học sinh được học hết bậc THCS và xa hơn là có thể kiếm được nghề nghiệp ổn định.

Tuy nhiên, để việc miễn học phí phát huy được tính nhân văn, thiết thực, cô Trang cho biết cần phải có sự giám sát chặt chẽ từ phía địa phương, đặc biệt là công tác khuyến học, để đảm bảo con em của những gia đình khó khăn không nghỉ học giữa chừng. “Có thể áp dụng thí điểm miễn học phí tại các vùng khó khăn, vùng nông thôn trước. Còn tại các TP lớn, có thể phân theo địa bàn dân cư để miễn học phí”, cô Trang đề xuất.

Rất thiết thực và nhân văn

Theo TS. Huỳnh Công Minh (nguyên Giám đốc Sở GD-ĐT TP.HCM), đề xuất miễn học phí bậc THCS là một đề xuất rất hay, rất thiết thực và nhân văn. Qua đó sẽ giúp san bằng khoảng cách tri thức cho học sinh. Tuy nhiên, đề xuất trên cần phải cân nhắc từ nhiều góc độ, đặc biệt là ngân sách. “Có đảm bảo tốt việc đầu tư cho giáo viên, cho nhà trường sau khi miễn học phí không. Chứ miễn học phí mà không có đầu tư thì lại phát sinh nhiều tiêu cực”, TS. Huỳnh Công Minh băn khoăn.

Tại Trường THCS Sương Nguyệt Anh (Q.8, TP.HCM), mỗi năm số học sinh nợ học phí khá nhiều, theo thầy Nguyễn Hoàng Dũng (Phó Hiệu trưởng nhà trường), đây là con số “đau đầu” của trường. Thậm chí, có những học sinh đến tận khi ra trường vẫn chưa đóng hết học phí. “Mỗi năm trường phải đóng bù học phí cho học sinh không phải là ít. Và mỗi bận đến dịp thu học phí là trường lo đến toát mồ hôi, dây dưa đến cả năm học…”, thầy Dũng chia sẻ.

Vì vậy, thầy Dũng cho rằng việc miễn học phí học sinh sẽ giúp trường không chịu áp lực về học phí, chuyên tâm hơn trong việc dạy. Giáo viên không còn phải lo lắng tiền học phí của học sinh lớp mình đóng đủ chưa, thầy cô chỉ việc quan tâm giảng dạy sao cho tốt.

Yến Hoa