Mua bán mật gấu trái phép, chỉ phạt hành chính

Trả lời câu hỏi của ĐBQH Nguyễn Đình Xuân về xử lý vụ việc các trang trại nuôi gấu và hút mật trái phép bị phát hiện nhưng chưa bị xử lý, Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao Trần Quốc Vượng cho hay "đã chỉ đạo Quảng Ninh xử lý hành chính thật nghiêm khắc".

Giám đốc Vườn quốc gia Lò Gò – Xa Mát tỉnh Tây Ninh Nguyễn Đình Xuân trao đổi với các chủ trại gấu. Ảnh: Minh Hà

Ông Trần Quốc Vượng không đăng đàn trả lời chất vấn lần này, nhưng đã nhận được một câu hỏi (qua văn bản) của ĐB Nguyễn Đình Xuân với nội dung: "Các trang trại nuôi, hút mật gấu trái pháp luật bị phát hiện ở Quảng Ninh nhưng nay chưa bị xử lý, vẫn đang hoạt động.

"Đây là một hành vi phạm tội thông thường, nhưng việc xử lý chậm chạp và không hiệu quả. Phải chăng cơ quan chức năng có dấu hiệu đùn đẩy trách nhiệm cho nhau?", ông Xuân đặt vấn đề.

Câu hỏi này cũng được gửi tới Bộ trưởng Công an Lê Hồng Anh.

Theo giải thích của Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao và Bộ trưởng Công an, tháng 10/2009 vừa qua, Phòng cảnh sát môi trường (Công an tỉnh Quảng Ninh) đã lập biên bản bắt quả tang sự việc hút mật gấu trực tiếp bán cho đoàn khách du lịch Hàn Quốc xảy ra tại cơ sở nuôi nhốt gấu Việt Thái (TP Hạ Long).

Qua giám định các tang vật thu được, cơ quan điều tra đã xác định là có 5 cái mật nguyên chiếc nhưng chỉ có 1 cái mật gấu thật, 4 cái còn lại là mật …bò.

Ông Vượng cho hay, sau khi xảy ra vụ việc, Viện kiểm sát tối cao đã chỉ đạo Viện kiểm sát tỉnh xem xét xử lý.Tuy nhiên, theo ông Vượng, các cơ quan tư pháp Quảng Ninh sau nhiều cuộc làm việc, vẫn "băn khoăn" hướng xử lý nên lại tiếp tục gửi xin ý kiến Trung ương.

Theo pháp luật hiện hành, gấu được xếp vào danh mục loại động vật quý hiếm bị cấm. Mọi hành vi săn bắt, giết, vận chuyển, buôn bán gấu và sản phẩm từ gấu (như thịt, xương, sừng, da, lông, ngà, móng, vẩy, răng và các bộ phận khác từ cơ thể) đều có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Tuy nhiên, các văn bản pháp luật hiện hành lại không quy định hành vi nuôi, nhốt gấu là tội phạm, cũng chưa quy định mật gấu là sản phẩm của động vật hoang dã quý hiếm thuộc đối tượng điều chỉnh của Bộ luật hình sự.

Nếu căn cứ vào Bộ luật hình sự năm 1999 sửa đổi, bổ sung, có hiệu lực từ 1/1/2010, điều 190 được sửa đổi, đã thay thế cụm từ "động vật hoang dã quý hiếm bị cấm theo quy định của Chính phủ" bằng cụm từ "động vật thuộc danh mục loài nguy cấp, quí hiếm được ưu tiên bảo vệ".

Nhưng, theo Viện trưởng Trần Quốc Vượng, đến nay Chính phủ vẫn chưa ban hành danh mục động vật thuộc loài nguy cấp, quí, hiếm được ưu tiên bảo vệ, "như vậy là không đủ căn cứ pháp lý để xử lý hình sự".

Ông Vượng kết luận: "Hành vi hút mật gấu để kinh doanh và nuôi, nhốt gấu đã vi phạm các quy định về quản lý, bảo vệ động vật hoang dã quý hiếm, cần được xử lý nghiêm về hành chính". Viện Kiểm sát tối cao đã yêu cầu Quảng Ninh khẩn trương xử lý vụ việc.

Tuy nhiên, trao đổi với VietNamNet, ĐBQH Nguyễn Đình Xuân cho hay, 5 tháng sau khi vụ việc được phát hiện, cơ sở này vẫn đang tiếp tục hoạt động như bình thường.

ĐB Xuân khẳng định, trong trường hợp này vẫn có thể truy cứu trách nhiệm hình sự. Vì mật gấu cũng là một bộ phận của gấu (như da, xương…).

Trong trường hợp cơ quan chức năng yêu cầu xử lý hành chính thì việc xử lý cần tiến hành khẩn trương, sớm tịch thu tang vật và phương tiện hoặc thậm chí rút giấy phép kinh doanh.

"Tôi sẽ tiếp tục theo dõi giám sát vụ việc này vì đây là một vụ việc vi phạm nghiêm trọng pháp luật Việt Nam và công ước quốc tế về bảo vệ động vật hoang dã, gây nguy cơ tuyệt chủng cho loài gấu ở Việt Nam và các nước lân cận", ĐB Xuân nói.

Là thành viên UBKHCN&MT Quốc hội, đại biểu Nguyễn Đình Xuân đã có nhiều hoạt động tích cực bảo vệ động vật hoang dã, nhất là loài gấu.

Tháng 5/2009, ông Xuân đã đích thân đi khảo sát tình trạng nuôi nhốt gấu để hút mật bán cho khách du lịch Hàn Quốc tại TP Hạ Long (tỉnh Quảng Ninh). Sau đó, ông đã gửi thư đến cơ quan chức năng của Hàn Quốc để thông tin và khuyến cáo du khách nước này khi đến VN không nên tiếp tay cho hoạt động buôn bán mật gấu, vi phạm Công ước quốc tế về buôn bán các loài động vật hoang dã nguy cấp quý hiếm và các quy định của pháp luật VN.

Tháng 4 vừa qua, Thị trưởng TP Bern (Thụy Sĩ), đã quyết định trao giải thưởng vinh danh ĐBQH Nguyễn Đình Xuân vì những đóng góp trong việc bảo vệ gấu ở VN.

Lê Nhung (VietNamNet)

Hãy đánh giá bài viết này!