Mùa thi: Ôn tập, thư giãn như thế nào là phù hợp?

Để đạt kết quả cao trong kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 công lập và tốt nghiệp THPT năm 2023, bên cạnh kiến thức thì giải trí cũng là yếu tố quan trọng giúp học sinh có tâm lý và sức khỏe tốt. Vậy giải trí như thế nào là phù hợp? Chọn môn giải trí nào tốt cho việc ôn tập, thi cử?… Dưới đây là những chia sẻ của ThS. Lê Như Hiếu (chuyên gia tâm lý – kỹ năng) về những vấn đề trên.

ThS. Lê Như Hiếu (chuyên gia tâm lý – kỹ năng) chia sẻ với các em học sinh lớp 9 cách giữ vững tâm lý trong mùa thi

Không phải loại hình giải trí nào cũng tốt cho lứa tuổi học sinh

Theo ThS. Lê Như Hiếu, áp lực học tập khiến học sinh trở nên căng thẳng là điều dễ hiểu và lời khuyên các em nhận được nhiều nhất là đừng suy nghĩ nhiều về nó, nhưng sự thực chẳng mấy ai làm được. Việc suy nghĩ quá nhiều sẽ càng khiến học sinh hoang mang, mất tập trung và chán nản với những kế hoạch học tập hiện tại. Các em cố gắng nhồi nhét mọi thứ vào trong đầu nhưng hiệu quả lại chẳng đạt được bao nhiêu, muốn buông xuôi và bỏ mặc, từ đó mọi thứ lại càng tồi tệ hơn. Nếu những suy nghĩ đó bắt đầu xuất hiện, các em hãy dừng nó lại, hãy tưởng tượng về viễn cảnh tương lai mình đạt được những gì nếu đậu kỳ thi này. Vậy các em phải vượt qua bằng cách nào? Hiện nay có rất nhiều loại hình giải trí khác nhau, tuy nhiên, không phải loại hình nào cũng tốt cho lứa tuổi học sinh, nhất là đối với những em chuẩn bị bước vào kỳ thi tuyển sinh lớp 10 công lập và tốt nghiệp THPT tới đây. Để giải tỏa căng thẳng, theo ThS. Lê Như Hiếu, học sinh có thể lựa chọn vẽ tranh. Bất kỳ học sinh nào cũng có thể vẽ và không nhất thiết phải vẽ đẹp. Khi vẽ đồng nghĩa với việc các em đã buông bỏ hết những chuyện buồn vui, căng thẳng, tâm trí chỉ dành cho những nét vẽ. Khi vẽ giúp các em nhận ra mình cũng làm được, mình cũng có thể tạo nên một tác phẩm và cảm thấy vui vì điều đó. Bên cạnh đó, các em cũng có thể nghe nhạc. Tốt nhất là các em nên nghe nhạc không lời hoặc những bản nhạc mà mình yêu thích nhất. Trước khi đi ngủ, các em không nên nghe nhạc có lời hoặc nhạc quá sôi động, vì như vậy sẽ khiến cho nhịp tim tăng cao dẫn đến mất ngủ; từ đó sẽ dẫn đến hệ lụy không đủ sức cho ngày học tập tiếp theo. Ngoài ra, các em cũng có thể xem phim nhưng tránh xem những phim bạo lực, phim tình cảm bởi cảm xúc của nhân vật trong phim sẽ tác động đến cảm xúc của bản thân. Theo đó, các em nên chọn phim phù hợp với lứa tuổi như phim thiếu nhi, phim hoạt hình để giải trí.

Học sinh Trường THCS Bạch Đằng (Q.3) đặt câu hỏi trong chương trình “Tuyển sinh, hướng nghiệp học sinh sau THCS” lần 8 năm học 2022-2023 do Tạp chí Giáo dục TP.HCM tổ chức

Về thể thao, các em không nên chọn chơi những môn mạnh bạo có thể gây ra tổn thương cơ thể mà lại tốn nhiều năng lượng. Thay vào đó các em chỉ nên đi bộ, chạy bộ nhẹ nhàng để vừa giải trí vừa đảm bảo sức khỏe. Ngoài ra, ngồi thiền cũng là cách giải trí tốt dành cho học sinh thời điểm này – giúp các em thả lỏng cơ thể, quên đi cảm giác mệt mỏi, lo âu. “Mỗi mùa thi lại có những áp lực đè nén lên học sinh. Những áp lực này gây ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe và tinh thần các em. Thay vì ngồi trong phòng ủ rũ thì các em hãy tìm giải pháp giải tỏa những năng lượng không tốt đó để đầu óc nhẹ nhàng, học tập và thi cử tốt hơn. Các em cần lưu ý, giải trí tốt nhưng cân bằng với việc học và thi cử, không nên giải trí quá nhiều làm ảnh hưởng đến việc học”, ThS. Lê Như Hiếu khuyên.

Phương pháp “quả cà chua” và đếm ngón tay

ThS. Lê Như Hiếu cho rằng trong mùa thi, học sinh nên đan xen giữa việc học và giải trí. Theo đó, các em có thể áp dụng phương pháp “quả cà chua” hay còn được gọi là phương pháp Pomodoro. Phương pháp này do Francesco Cirillo sáng lập là một trong những phương pháp hữu hiệu giúp tăng cường sự tập trung, nhiều người đã áp dụng và đạt hiệu quả cao trong học tập. Phương pháp “quả cà chua” đưa ra giải pháp nghỉ ngắn giữa các phiên học tập/làm việc thay vì học tập/làm việc xuyên suốt không nghỉ ngơi trong thời gian dài liên tục. Áp dụng phương pháp này, học sinh có thể học tập trung cao trong thời gian 25 phút, sau đó nghỉ ngắn 5 phút và lại bắt đầu 1 phiên học tập 25 phút mới (mỗi phiên học tập/làm việc 25 phút này gọi là 1 Pomodoro). Trong 5 phút nghỉ ngơi, học sinh có thể đi lòng vòng, nghe nhạc, vẽ tranh…; kết thúc thời gian này, các em tập trung lại cho việc học. “Phương pháp Pomodoro rất hữu hiệu trong việc tập trung, sáng tạo và giảm cảm giác mệt mỏi, thậm chí là xua tan hoàn toàn sự uể oải cho học sinh”, ThS. Lê Như Hiếu chia sẻ. Phương pháp tiếp theo mà học sinh có thể lựa chọn đó là vẽ sơ đồ tư duy. Như đã nói ở trên, vẽ là cách giúp các em giảm bớt căng thẳng, đồng thời còn tạo ra tác phẩm nghệ thuật. Nhưng khác ở vẽ giải trí, vẽ sơ đồ tư duy là ở phần kiến thức. Ở vẽ thông thường, học sinh có thể vẽ bất cứ thứ gì mình thích; ngược lại, ở vẽ sơ đồ tư duy, các em sẽ vẽ theo nội dung bài học. Từ vẽ sơ đồ tư duy, các em vừa nhớ kiến thức một cách dễ dàng, vừa thư giãn đầu óc thoải mái. Một bài tập mà ThS. Lê Như Hiếu muốn chia sẻ đến học sinh nữa, đó là bài tập đếm ngón tay để não bộ hoạt động, kiểm soát cơ thể tốt. Bài tập này rất dễ thực hiện. Các em thả hai tay thẳng xuống, sau đó nhẩm thành tiếng nhỏ hoặc đếm thầm trong miệng: Ngón tay cái bên trái nhúc nhích, nhúc nhích/ Ngón tay trỏ bên trái nhúc nhích, nhúc nhích/ Ngón tay giữa bên trái nhúc nhích, nhúc nhích… Cứ như vậy đến hết bàn tay trái rồi sang bàn tay phải. “Các em học sinh nên nhớ, khi đếm ngón tay nào phải cho ngón tay đó đồng thời cử động. Khi nào thấy mệt mỏi, buồn ngủ, các em đếm ngón tay sẽ thấy đầu óc tỉnh táo hơn để học tập”, ThS. Lê Như Hiếu cho biết.

ThS. Lê Như Hiếu cho biết thêm, những lúc thấy bản thân mất bình tĩnh, các em cũng có thể áp dụng bài tập căng cơ. Với bài tập này, các em nắm chặt hai tay lại, sau đó thả lỏng ra. Làm như vậy cho tới khi bản thân cảm thấy điều tiết được cảm xúc và bình tĩnh lại thì thôi. Ngoài ra, các em cũng có thể hít thở sâu. Khi hít vào các em đếm đủ 6 nhịp, sau đó thở ra 6 nhịp.

Bài, ảnh: Thúy Kiều