Góp ý cho dự thảo Luật Báo chí (sửa đổi), dự kiến sẽ trình Quốc hội thảo luận tại kỳ họp tháng 10-2025, nhiều nhà báo, luật sư tại TP.HCM cho rằng, trước sự phát triển mạnh mẽ của truyền thông số, việc sửa đổi Luật Báo chí là điều cần thiết; qua đó có thể điều chỉnh, bổ sung nhiều quy định đảm bảo quyền lợi cho người làm báo cũng như giúp cho cơ quan báo chí hoạt động hiệu quả phù hợp với tình hình thực tiễn…
Người làm báo cần phải được bảo vệ
TS.Nguyễn Xuân Thủy – Phó Chánh văn phòng Thành ủy TP.HCM – cho biết, dự thảo Luật Báo chí (sửa đổi) đã bổ sung nhiều quy định mang lại quyền lợi cho người làm báo và cơ quan báo chí. Tuy nhiên, dự thảo cần điều chỉnh, bổ sung một số nội dung để phù hợp trong kỷ nguyên mới. Cụ thể, tại điều 8 về trách nhiệm của Nhà nước đối với quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận trên báo chí của nhân dân cần bổ sung nội dung “Nhà nước có chính sách bảo vệ an toàn cho nhà báo, phóng viên tác nghiệp đúng pháp luật”. Bởi chủ trương của Đảng cũng từng nhấn mạnh phải bảo vệ người đấu tranh chống tiêu cực, trong đó có nhà báo. Quy định này mang ý nghĩa tuyên bố, làm cơ sở để Bộ Công an, chính quyền địa phương có biện pháp hiệu quả bảo vệ nhà báo khi cần.
TS.Thủy góp ý thêm, tại khoản 5 điều 9 của dự thảo nêu rõ: “Thông tin ảnh hưởng tiêu cực đến vị thế, uy tín, hình ảnh Việt Nam; gây phương hại đến quan hệ đối ngoại, hợp tác quốc tế” là điểm mới so với luật cũ. Tuy nhiên, cụm từ này khá rộng và mang tính định tính, dễ bị suy diễn nên đề nghị sửa đổi thành cấm “Đăng, phát thông tin sai sự thật hoặc xuyên tạc gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín, hình ảnh quốc gia, hoặc gây phương hại đến quan hệ đối ngoại…”.
“Báo chí đã góp phần phanh phui nhiều vụ tham nhũng, tiêu cực ở Việt Nam, ban đầu có thể làm xấu hình ảnh một số tổ chức, địa phương nhưng về lâu dài giúp làm trong sạch bộ máy và nâng cao uy tín đất nước. Nếu hiểu sai khoản này có nguy cơ một số nơi vịn vào “ảnh hưởng hình ảnh” để cản trở báo chí chống tiêu cực”, TS. Thủy phân tích.
Ông Mai Ngọc Phước – Tổng Biên tập Báo Pháp luật TP.HCM – cho rằng, khoản 13 điều 9 dự thảo Luật Báo chí (sửa đổi) có quy định cấm “đe dọa, uy hiếp tính mạng, gây thương tích hoặc gây tổn hại sức khỏe, xúc phạm danh dự, nhân phẩm của nhà báo, phóng viên; phá hủy, thu giữ phương tiện, tài liệu, cản trở nhà báo, phóng viên hoạt động nghề nghiệp đúng pháp luật”. Tuy nhiên cần bổ sung thêm khoản về “cấm đe dọa, tấn công, khủng bố nhà báo trên không gian mạng” vì thực tế hiện nay nhiều nhà báo bị đe dọa trên không gian mạng, họ cần được bảo vệ để an tâm tác nghiệp.
Thời gian trả lời báo chí không nên kéo dài
Theo ông Phước, ở khoản 1, 2 điều 33 về thời hạn trả lời báo chí quy định nếu quá thời hạn nêu trên mà không nhận được thông báo của cơ quan, tổ chức thì cơ quan báo chí có quyền chuyển ý kiến, kiến nghị, phản ánh, phê bình, khiếu nại, tố cáo của tổ chức, công dân đến cơ quan cấp cao hơn có thẩm quyền giải quyết hoặc đưa vấn đề đó lên báo chí. Tuy nhiên cần có quy định về chế tài xử lý nếu trong vòng 30 ngày mà không trả lời báo chí và chế tài sẽ do Chính phủ quy định.
Về thời hạn trả lời 30 ngày, ông Phước cho rằng là phù hợp vì hiện nay địa bàn rộng, vụ việc có thể phức tạp nên cần thời gian thu thập tài liệu chứng cứ… Tuy nhiên nên quy định rõ là tối đa không quá 30 ngày.
Ông Phước cũng góp ý về khoản 2 điều 29 dự thảo quy định về điều kiện và tiêu chuẩn xét cấp thẻ nhà báo có điều kiện “đã qua lớp bồi dưỡng nghiệp vụ báo chí, đạo đức nghề nghiệp do Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch phối hợp với Hội Nhà báo Việt Nam tổ chức”. Quy định này là không cần thiết vì một người vào làm việc tại một cơ quan báo chí và ký hợp đồng bắt buộc phải 2 năm trở lên mới được cấp thẻ nhà báo, khi ký hợp đồng là buộc phải tuân thủ đạo đức, nội quy của cơ quan và 10 điều đạo đức của Hội Nhà báo Việt Nam.
Chính sách như “bà đỡ” cho báo chí
Theo luật sư Trương Thị Hòa, việc tiếp tục chỉnh sửa Luật Báo chí ở thời điểm hiện nay là cần thiết. Bởi bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, sự phát triển mạnh mẽ của đất nước cùng xu thế toàn cầu hóa truyền thông đòi hỏi khung pháp lý phải được bổ sung, điều chỉnh kịp thời.
“Yếu tố quyết định để báo chí phát triển không chỉ nằm ở nhân lực, vật lực hay công nghệ mà quan trọng nhất chính là chính sách của Nhà nước. Bởi chính sách như “bà đỡ” cho báo chí, tạo điểm tựa để cơ quan báo chí vượt qua khó khăn, đổi mới và phát huy vai trò dẫn dắt dư luận xã hội”, bà Hòa nhấn mạnh.
Liên quan đến chính sách, bà Lý Việt Trung – Tổng Biên tập Báo Phụ nữ TP.HCM – cho biết, hiện vẫn còn tình trạng người lao động trong các cơ quan báo chí Nhà nước bị “đứng ngoài” quy trình công nhận là viên chức. Do đó, Nhà nước cần xây dựng chế độ viên chức đặc thù cho đội ngũ làm báo, tương tự như trong lĩnh vực y tế, giáo dục. Đồng thời, cho phép chuyển đổi sang hợp đồng viên chức đối với những người đã làm việc tại tòa soạn từ 5 năm trở lên nhằm bảo đảm quyền lợi chính đáng. Bên cạnh đó, Nhà nước cũng cần ban hành khung chuẩn quốc gia về mô tả vị trí việc làm trong tuyển dụng viên chức cho các ngành nghề, mở rộng việc tuyển dụng theo hướng linh hoạt nhưng cần quy chuẩn hóa khái niệm “tài năng” để tránh tuyển dụng hình thức.
Sông Hậu
Bình luận (0)