Mỹ chưa răn đe được Houthi?

Ngày 23-6, Houthi cho biết đã phối hợp với nhóm "Kháng chiến Hồi giáo ở Iraq" tiến hành cuộc tấn công nhằm vào 4 tàu neo tại cảng Haifa ở miền Bắc Israel. Nhóm này còn dùng máy bay không người lái tấn công tàu Shorthorn Express ở Địa Trung Hải.

Trước đó một ngày, Houthi cho biết đã tấn công tàu hàng Transworld Navigator (treo cờ Liberia) bằng tên lửa đạn đạo sau khi tàu này sử dụng cảng của Israel. Ngoài ra, người phát ngôn của Houthi còn tuyên bố đã tấn công bằng tên lửa đạn đạo và tên lửa hành trình nhằm vào tàu sân bay USS Eisenhower đang hoạt động tại khu vực.

Theo Houthi, cuộc tấn công "đã đạt được mục tiêu" nhưng không cho biết thêm chi tiết. Tuy nhiên, Bộ Chỉ huy Trung tâm Mỹ (CENTCOM) đã bác bỏ tuyên bố này, đồng thời cho biết tàu sân bay USS Eisenhower sẽ trở về quê nhà sau hơn 7 tháng triển khai. Thay thế nó là tàu sân bay USS Theodore Roosevelt đang hoạt động ở Thái Bình Dương.

Tàu MV Tutor bị tấn công ở biển Đỏ hôm 12-6. Ảnh: Reuters

Cũng trong tuần rồi, tàu MV Tutor của Hy Lạp đã chìm xuống biển sau khi trở thành mục tiêu tấn công của Houthi ở biển Đỏ. 

Theo Cơ quan Hoạt động thương mại hàng hải Vương quốc Anh (UKMTO), tàu chở than này bị tấn công bởi tên lửa và thuyền không người lái mang chất nổ ở ngoài khơi cảng Hodeidah – Yemen hôm 12-6. Một người vẫn còn mất tích trong vụ tấn công và nhiều khả năng đã thiệt mạng. Trước đó, tàu chở phân bón Rubymar đã bị Houthi đánh chìm hồi tháng 2-2024.

Ngoài việc lên án vụ việc mới nhất, các tổ chức như Hội đồng Vận tải biển thế giới, Hiệp hội Chủ tàu cộng đồng châu Âu, Hiệp hội Chủ tàu châu Á… nhấn mạnh hành động tấn công tàu ở biển Đỏ phải chấm dứt, đồng thời kêu gọi các quốc gia có ảnh hưởng trong khu vực giúp nhanh chóng hạ nhiệt tình hình.

Theo đài Al Jazeera, vụ tấn công tàu MV Tutor đánh dấu sự leo thang mới của Houthi trong chiến dịch nhằm vào tàu thương mại tại các hành lang hàng hải quan trọng. 

Houthi bắt đầu chiến dịch này từ tháng 11-2023, lấy lý do ủng hộ người Palestine và gây sức ép, buộc Israel chấm dứt xung đột với nhóm vũ trang Hamas tại Dải Gaza.

Đáp lại, Mỹ và các đồng minh đã tấn công nhiều mục tiêu của Houthi từ tháng 1-2024. Mới nhất, CENTCOM hôm 22-6 cho biết đã tiêu diệt 3 thuyền không người lái của Houthi ở biển Đỏ trong vòng 24 giờ. Ngoài ra, theo đài al-Masirah của Houthi, chiến đấu cơ của liên quân Mỹ – Anh đã không kích các mục tiêu của phong trào này ở phía Tây Bắc TP cảng Hodeidah.

Đến nay, Lầu Năm Góc đã ghi nhận hơn 190 cuộc tấn công nhằm vào tàu quân sự Mỹ hoặc tàu thương mại ngoài khơi bờ biển Yemen. Nếu tính từ thời điểm Mỹ bắt đầu không kích Houthi, con số này là gần 100 vụ.

Tờ The Washington Post nhận định chiến dịch quân sự của liên quân Mỹ – Anh cho đến giờ vẫn chưa thể ngăn được Houthi tiếp tục đe dọa một số tuyến đường vận chuyển quan trọng nhất thế giới. 

Thay vào đó, Houthi sử dụng kho vũ khí ngày càng tiên tiến để tấn công các tàu thuyền quanh biển Đỏ. Một số nghị sĩ Mỹ đã chỉ trích chính quyền Tổng thống Joe Biden hành động chưa đủ mạnh để răn đe Houthi – phong trào đang được Iran hậu thuẫn.