Những nhà nghiên cứu cho thấy sự ít quan tâm đến nghề nghiệp tương lai của giới trẻ Mỹ đã xuất hiện ở giai đoạn cấp 2 (ảnh minh họa). Ảnh: I.T |
Sự phát triển về lĩnh vực hướng nghiệp cho trẻ vị thành niên ở Mỹ đang có dấu hiệu giảm sút bởi nhiều yếu tố như: thiếu điều kiện phát triển do tình trạng kinh tế – xã hội yếu kém, tỉ lệ tốt nghiệp trung học thấp, ít tiếp cận trực tiếp với những kinh nghiệm và thông tin để lựa chọn nghề nghiệp…
Hơn thế nữa, những nhà nghiên cứu đã cho thấy sự ít quan tâm đến nghề nghiệp tương lai ở giới trẻ đã xuất hiện ở giai đoạn cấp 2. Sự yêu thích một nghề nghiệp nào đó của các bạn trẻ ngày nay không có nhiều thay đổi; đối với thanh thiếu niên thuộc nhóm các dân tộc ít người thì mức độ quan tâm nhiều hơn và ít bị chi phối. Tuy nhiên họ lại thường được tuyển vào các công việc tay chân hoặc lao động ngoài trời. Tìm cách hỗ trợ các bạn trẻ trong khu vực để tạo điều kiện tham gia vào các hoạt động phát triển nghề nghiệp có ích rất hiệu quả trong nỗ lực khắc phục những khó khăn gặp phải trong quá trình chuẩn bị cho công việc tương lai.
Hiệp hội Cố vấn Học đường Mỹ đã hỗ trợ các trường học trong việc bồi dưỡng học sinh trong các chương trình học thuật, phát triển các kỹ năng cá nhân – xã hội để có thể đạt được thành công ở trường và cũng như là bước chuẩn bị cho một cuộc sống tương lai phía trước như một công dân có trách nhiệm trong xã hội. Một trong những phương pháp cốt lõi để phát triển kỹ năng của các bạn trẻ là giúp họ xác định được niềm đam mê và khả năng thật sự thông qua việc khám phá bản thân và công việc mình yêu thích. Hệ thống phân chia thường được sử dụng để định hướng qua nhân cách và lựa chọn môi trường làm việc là giả thuyết của Holland.
Giả thuyết của Holland xác định rằng phương pháp hướng nghiệp dựa trên các khía cạnh của tính cách một người thì ổn định và hiệu quả xác định thông qua phạm vi bản thân, xã hội và các ngành nghề chính yếu. Theo Holland, có sáu phạm trù nghề nghiệp: thực tế (R), điều tra – nghiên cứu (I), nghệ thuật (A), xã hội (S), công việc thuộc lĩnh vực đề xuất và sáng tạo ý tưởng (E) và cuối cùng là việc theo quy trình (C). Mỗi người có một sự kết hợp duy nhất từ sáu phạm trù nghề nghiệp trên và hầu hết sẽ thuộc về một phạm trù nhất định nào đó. Những phạm trù còn lại cũng sẽ ảnh hưởng ít nhiều đến cách cư xử và sở thích của họ. Nói chung, những người thuộc tuýp thực tế thường có xu hướng làm việc với máy móc, dụng cụ, cây cối hoặc động vật. Những người thuộc tuýp nghiên cứu yêu thích môn toán và khoa học. Tuýp người yêu nghệ thuật thường quan tâm đến hội họa, mỹ học và đưa ra những bước đột phá mới. Tuýp người xã hội thường có xu hướng thể hiện lòng vị tha của bản thân thông qua các hoạt động trong đời sống của họ. Còn đối với tuýp người làm việc theo quá trình thường thích gây ảnh hưởng đến người khác, nắm vai trò lãnh đạo cũng như lãnh đạo và thuyết phục. Những người này thường thích làm việc với dữ liệu và những con số.
Mỗi tuýp người khác nhau quan tâm đến những hoạt động và nghề nghiệp liên quan đến tính cách của họ và có những biểu hiện tiêu biểu thông qua cách cư xử, sở thích cũng như những giá trị hỗ trợ họ phát triển tính cách. Điển hình như tuýp người sáng tạo tin rằng giới thương nhân có giá trị và khá quan trọng với nền kinh tế cũng như mang đến nhiều lợi ích cho loài người. Thêm vào đó, nếu bạn lựa chọn và đưa ra quyết định nghề nghiệp phù hợp tính cách của mình, điều này sẽ mang đến nhiều sự hài lòng trong cuộc sống nhiều hơn những đối tượng khác.
Có rất nhiều quan điểm khác nhau về vấn đề phát triển tính cách. Ở đây đưa ra giả thuyết rằng tính cách được hình thành khi một người khám phá khả năng của mình, chấp nhận và phát triển những khả năng này theo hướng tích cực. Họ cũng dần nhận thức những yêu cầu đa dạng của các hoạt động và ngành nghề khác nhau. Tuy nhiên, theo “Giả thuyết về giới hạn và sự thỏa hiệp” (CCT) của Gottfredson chỉ ra rằng sự hình thành nhân cách ở tuổi vị thành niên ảnh hưởng rất nhiều từ người lớn. Theo đó, thanh thiếu niên ở giai đoạn đầu bắt đầu xác định nghề nghiệp, sở thích và lựa chọn chuyên môn một phần dựa trên sự nhận thức về giới hơn là việc tự đánh giá khả năng và kiến thức của bản thân. Điều này dẫn đến hầu hết những dự định mà họ đưa ra thường bị giới hạn rất nhiều. Sự giới hạn này đưa đến sự quyết định hấp tấp, vội vã nên Gottfredson khuyên rằng những nhà tư vấn nên cải thiện quá trình tư vấn bằng cách cho giới trẻ thấy được viễn cảnh nghề nghiệp tương lai thông qua sự khám phá và nhận thức thế mạnh của mình.
Ngọc Trúc
(Theo findarticles.com)
Bình luận (0)