Năm học của sự kiến tạo

Cô trò Trường THCS Bạch Đằng trong giờ học theo tài liệu dạy học các môn toán – lý – hóa do Sở GD-ĐT TP.HCM biên soạn

Đại hội XII của Đảng, đại hội của sự tích cực đổi mới phát triển đất nước và hội nhập quốc tế đã đi vào đời sống xã hội. Chính phủ mới “kiến tạo” đã triển khai nhiều chủ trương và biện pháp tạo những bước đi vững chắc cho công cuộc kiến thiết phát triển nước nhà.

Nghị quyết 29 TW8 khóa XI đã qua năm thứ ba thực hiện, những chủ trương đổi mới của ngành đã có những chuyển động tích cực đến từng nhà trường và trong xã hội. Giáo dục và đào tạo TP.HCM, niềm tin và trách nhiệm càng lúc được nâng cao với vai trò đầu tàu, được giao làm sách giáo khoa và tổ chức đánh giá công nhận tốt nghiệp cho học sinh phổ thông…

Phân cấp, giao quyền cho địa phương là việc làm tất yếu của một nền giáo dục phát triển. Công cuộc đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục nước nhà phục vụ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước trong xu thế hội nhập quốc tế đang còn tiếp diễn với những yêu cầu mỗi lúc một cao hơn và nặng nề hơn, đòi hỏi nhà trường phải nhanh chóng phát triển vững bền để đáp ứng. Đường lối kiến tạo của Chính phủ càng làm rõ hơn những nhiệm vụ phải làm của toàn xã hội, đặc biệt là của ngành giáo dục và đào tạo TP trong năm học đầu tiên của nhiệm kỳ này.

Định hướng kiến tạo của ngành là phải làm cho “Trường ra trường, thầy ra thầy, trò ra trò” theo tư tưởng chấn hưng giáo dục của cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng với yêu cầu đổi mới tiến bộ ngày nay về thiết chế tổ chức nhà trường; về phẩm chất và năng lực của thầy cô giáo; về động cơ, thái độ và phương pháp học tập của học sinh.

Tham quan một số nước gần gũi như Singapore, Hàn Quốc hay Nhật Bản, ai trong chúng ta cũng đều rất khâm phục về tác phong và trách nhiệm làm việc của người dân ở đất nước bạn, thể hiện trong việc sử dụng tốt thời gian, về tính nghiêm túc trong công việc, về sự đúng mực trong quan hệ ứng xử và thực thi pháp luật.

Điều làm chúng ta khâm phục ấy không phải có được trong một sớm một chiều, cũng không phải từ một giải pháp đơn lẻ nhất thời nào mà là kết quả của một nền văn hóa được xây dựng lâu dài và kiên định với một chiến lược nhất quán và đồng bộ của đất nước. Ở đó, giáo dục đóng vai trò hết sức quan trọng như cố Tổng Bí thư Lê Duẩn đã nói: “Giáo dục phổ thông là nền tảng văn hóa của dân tộc”.

Các em học sinh Trường THPT Lương Thế Vinh tham khảo tài liệu trong thư viện

Năm học này, Bộ GD-ĐT giao cho chúng ta biên soạn sách giáo khoa, triển khai nội dung chương trình giáo dục phổ thông tại địa phương; đồng thời tổ chức thi cử đánh giá, nghiệm thu quá trình giáo dục phổ thông… là cơ hội tốt để chúng ta kiến tạo những tiền đề quan trọng trong công cuộc chấn hưng giáo dục địa phương lên tầm cao mới.

– Trên cơ sở khung chương trình tổng thể của Bộ GD-ĐT, chúng ta sẽ kiến tạo hệ thống nội dung giảng dạy thể hiện sâu sắc chức năng dạy người của giáo dục phổ thông, giảm thiểu tính hàn lâm đưa học sinh về với thực tế của cuộc sống, vừa giải quyết được tính thiết thực phổ thông, vừa thu hút học sinh đến với trường lớp một cách hứng thú trong tinh thần cầu thị thay vì chỉ đối phó với thi cử.

– Thực hiện quy chế chuyên môn và thi cử của Bộ GD-ĐT, chúng ta vận dụng để kiến tạo một hệ thống tiêu chí phù hợp làm nền tảng cho học sinh có động lực tốt trong học tập và rèn luyện theo mục tiêu đào tạo, đồng thời định hướng tốt cho quá trình dạy và học của nhà trường.

– Từ chế độ chính sách vốn có, chúng ta có thể kiến nghị chế độ đắt đỏ của thành phố và quy hoạch khu vực xã hội hóa giáo dục để tăng cường nguồn đầu tư, kiến tạo hệ thống chế độ chính sách phù hợp cho cán bộ quản lý và giáo viên, nâng cao động lực cống hiến của đội ngũ, nhân vật trung tâm mang tính quyết định trong công cuộc đổi mới căn bản và toàn diện của nhà trường.

Kiến tạo không có nghĩa là làm lại từ đầu, cũng không phải là sự đổi mới chung chung mà là sự xây dựng, củng cố để phát triển theo mục tiêu đã được thiết kế rõ rệt, có lộ trình khoa học phù hợp từ những nấc thang căn bản và hiện đại nhất. Tinh thần kiến tạo ấy của Chính phủ đã nhanh chóng lan tỏa trong xã hội, là sức mạnh đồng thuận cơ bản cho ngành giáo dục và đào tạo phát triển. Chúng ta rất kỳ vọng cho năm học mới kiến tạo trên cơ sở thắng lợi thu hoạch được trong năm học cũ và cả nhiệm kỳ vừa qua.

Tháng 8-2016
TS. Huỳnh Công Minh
(Nguyên Giám đốc Sở GD-ĐT TP.HCM)