Năm Ngọ, kể chuyện đóng phim với ngựa

Năm 1966, cố NSƯT Hồ Kiểng được đạo diễn Nguyễn Văn Thông mời tham gia bộ phim Rừng xà nu. Đó là lần đầu tiên ông đóng phim chung với ngựa. Ông thủ vai tên đồn trưởng ác ôn của ngụy thường xuyên phi ngựa đi canh phòng biên giới. Trong phim có cảnh ông cưỡi ngựa qua một dốc đèo để đi tuần tra. Theo yêu cầu của đạo diễn, ông cầm dây cương thúc ngựa leo lên dốc đèo nhưng nó cứ khựng lại và hất ông hai lần té xuống đất song chỉ ê ẩm một chút. Lần thứ ba, khi ông cầm cương thúc ngựa thật mạnh, càng thúc nó càng khựng lại, rồi bất ngờ nó cong người dùng chân búng ông một cái văng xuống đất thật xa. Lần này, NSƯT Hồ Kiểng bị gãy xương sống bất tỉnh. Cảnh quay đó được thực hiện ở Cao Bằng nên đoàn làm phim tức tốc đưa ông vào Bệnh viện Cao Bằng cấp cứu. Cứ tưởng vài hôm sau sẽ khỏi, ai dè đến 8 tháng sau ông vẫn không hết. Thế là đoàn làm phim phải chuyển ông về Bệnh viện Bạch Mai (Hà Hội) nằm mất 13 tháng nữa mới khỏi thật sự. Lúc sinh thời, mỗi lần kể lại chuyện này, NSƯT Hô Kiểng đều bảo: “Đó là một tai nạn mà tôi không bao giờ quên trong sự nghiệp diễn xuất của mình”.

Nhớ lại chuyện đóng phim chung với ngựa, NSƯT Hùng Minh… rùng mình. Số là năm 2010, ông được đạo diễn Lý Huỳnh mời tham gia bộ phim lịch sử Tây Sơn hào kiệt. NSƯT Hùng Minh kể: “Để quay các cảnh chiến trận, đoàn phim Tây Sơn hào kiệt đã lùng khắp nơi, tìm cho được những con ngựa đua cao to nhất. Cuối cùng, đoàn thuê được 70 con ngựa đồng đều nhau, cao hơn 1,7m. Tôi đóng vai Vũ Văn Nhậm, một danh tướng của Tây Sơn nên phải mất hơn tháng trời ròng rã tập cưỡi một trong số 70 con ngựa cao to đó. Mặc dù đã “quen mặt” nhau nhưng chú “diễn viên ngựa” này thường xuyên gây khó khăn cho tôi. Tuy luôn có nài bên cạnh, nhưng nó rất khó làm quen với ống kính máy quay, cũng như sự điều khiển của đạo diễn, nên thường xuyên trở chứng. Tôi nhớ cảnh quay tại Bình Định, khi nhân vật Vũ Văn Nhậm của tôi cùng vua Quang Trung xuất quân ra chiến trường. Mặc bộ trạng danh tướng, nai nịt rất kỹ, xong tôi tự tin phóng lên ngựa. Nhưng không ngờ, tôi bị ngựa đá văng xuống đất. Do quá bất ngờ, tôi lăn mấy vòng khiến cánh tay phải bị gãy. Đoàn làm phim phải ngừng quay đưa tôi đến bệnh viện băng bột. Phải mất nửa tháng sau tôi mới trở lại phim trường. Trong bộ phim này, diễn viên Tấn Hưng vào vai tướng giặc tại một cảnh quay ở Đà Lạt cũng bị ngựa hất xuống đất, nứt xương sống phải nằm viện hai tháng mới hồi phục.

Trong một bộ phim chiếu Tết năm nay, diễn viên kiêm MC Trấn Thành vào vai chàng chăn ngựa hài hước tên Ba Trơn trong bộ phim Hai Lúa của đạo diễn Lê Quang Hưng. Do đam mê cờ bạc mà Ba Trơn đã đánh mất tất cả, phải lưu lạc kiếm sống bằng đủ mọi cách. Cuối cùng, nghề đánh xe ngựa cũng là một cách để Ba Trơn sống qua ngày trên đất Campuchia. Trấn Thành cho biết: “Trong phim này, “bạn diễn” thân thiết nhất với tôi chính là… ngựa. Chú ngựa này có “hộ khẩu” tại Campuchia nên tôi và nó chưa từng làm việc chung, nhưng chỉ sau vài ngày làm quen, chúng tôi có vẻ  rất… hợp nhau. Tuy nhiên, có một cảnh nó đã làm cho tôi hồn siêu phách lạc. Đó là cảnh quay tại một thung lũng của đất nước Campuchia, tự tin đánh xe ngựa phục vụ hai anh “Hai Lúa” là danh hài Thanh Nam và Tấn Beo. Tôi đang ghì cương điều khiển ngựa chạy ngon lành trước máy quay thì bất ngờ nó trở chứng chạy rất nhanh. Thật nguy hiểm vì phía trước có một vực sâu, hoảng quá thế là cả tôi cùng danh hài Thanh Nam, Tấn Beo quyết định chịu đau nhảy nhanh xuống xe ngựa, té bò lăn. Cũng may chỉ ê ẩm một chút chứ nếu không là mất mạng như chơi. Sau đó, đoàn làm phim đã kịp ngăn “diễn viên” ngựa này lại để nó không phóng luôn xuống vực. Thật hú hồn vì thoát chết trong gang tấc”.

Diễn viên điện ảnh Lê Văn Nghĩa sau khi hoàn thành vai Kòn Trô – một thủ lĩnh anh hùng của người dân tộc Mạ chuyên sống trên yên ngựa trong bộ phim truyền hình dài 7 tập Sương gió biên thùy cho biết một khám phá thú vị: “Diễn chung với ngựa, nhiều đêm tôi đã giăng mùng ngủ kế bên chuồng của nó để xem nó ngủ như thế nào. Thật bất ngờ, nó ngủ đứng, khoảng 3 giờ sáng nó nằm xuống độ một tiếng rồi đứng dậy… ngủ tiếp”.

Trong bộ phim Chuyến xe cuối cùng, nghệ sĩ lão thành Mai Thành có một kỷ niệm rất vui với ngựa: “Toàn bộ cảnh quay đều diễn ra ở Củ Chi, tôi vào vai một người đánh xe ngựa chở hàng thuê để kiếm sống qua ngày. Đêm nọ, trời mưa to, trong xóm có một chị con bị sốt cao, chị năn nỉ bác đánh xe ngựa đưa con chị lên trạm xá cấp cứu. Con ngựa lúc ấy lại bị bệnh bỏ ăn ba ngày. Từ nhà ra trạm xá rất xa, chú ngựa phải cố hết sức vượt qua những đoạn đường bùn lầy. Theo kịch bản thì đến trạm xá, bác đưa con chị vào cấp cứu xong sẽ trở ra đánh xe ngựa quay về. Lúc đó, chú ngựa sẽ ngã quỵ xuống chết. Bác nhờ người khiêng chú ngựa bỏ lên xe rồi vừa khóc, vừa cố kéo chú ngựa về nhà chôn cất. Kịch bản là vậy, nhưng không hiểu sao đạo diễn đã cho người tiêm thuốc ngủ vào chú ngựa này để nó chết giả mà nó vẫn… tỉnh bơ không chịu chết. Cảnh này phải tiêm đến lần thứ ba chú ngựa mới chịu “diễn xuất” theo kịch bản khiến cho cả đoàn làm phim được một trận cười no bụng”.

Diễn viên Huỳnh Đông vào vai anh hùng Nguyên Vũ phi ngựa rất tài trong bộ phim Thiên mệnh anh hùng kể: “Từ trước tới giờ, tôi không quen nịnh ai, thế mà vào vai này, tôi phải đi nịnh… ngựa. Tôi phải làm quen với nó, nói những lời thỏ thẻ, dịu dàng, cho nó ăn rồi chải lông, vuốt vuốt cho nó… thì nó mới chịu nghe lời. Thế mà trong cảnh quay giữa tôi và Trần tướng quân (do Khương Ngọc đóng) đang quyết đấu trên lưng ngựa thì bỗng dưng chú tuấn mã này trở chứng bỏ chạy nhanh về phía trước. Cảnh quay ngừng lại thì tôi mới phát hiện là phía trước có một “cô ngựa” của đoàn phim “rất xinh”. Đạo diễn Victor Vũ cười vang bảo rằng thì ra chú tuấn mã này hám “gái”…”.

Song Minh