Năm trọng yếu triển khai chương trình giáo dục phổ thông 2018

Năm 2021, dịch Covid-19 gây ảnh hưởng đến nhiều mặt của đời sống xã hội, trong đó có ngành giáo dục. Kế hoạch năm học bị đứt đoạn, chương trình và nội dung giáo dục phải thay đổi theo hướng chỉ còn phần cốt lõi. Gần 20 triệu trẻ em, HS, SV phải tạm dừng đến trường; chuyển sang học trực tuyến, qua truyền hình. Trên 70.000 SV không thể ra trường đúng hạn, ảnh hưởng tới việc cung cấp nguồn nhân lực.

Rải rác sinh viên đi học trực tiếp trở lại sau dịch

Bộ GD-ĐT vừa tổ chức hội nghị tổng kết công tác năm 2021 và triển khai nhiệm vụ năm 2022. Theo thống kê được nêu tại hội nghị, tính đến ngày 9-1-2022, cả nước có 9 tỉnh, thành phố tổ chức dạy học trực tiếp cho tất cả HS; 35 tỉnh, thành phố tổ chức dạy học trực tiếp kết hợp trực tuyến; 19 tỉnh, thành phố tổ chức dạy học trực tuyến và qua truyền hình. Đối với giáo dục phổ thông, năm 2022, 2023 được xác định là 2 năm trọng yếu trong triển khai chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) 2018.

Linh hoạt ứng phó với dịch Covid-19

Trong điều kiện khó khăn, ngành giáo dục đã chủ động chuyển trạng thái hoạt động để ứng phó với dịch Covid-19. Bộ GD-ĐT đã ban hành nhiều văn bản và triển khai nhiều nhiệm vụ quan trọng để chỉ đạo, hướng dẫn, hỗ trợ các địa phương, cơ sở giáo dục ứng phó với dịch Covid-19. Căn cứ chỉ đạo, hướng dẫn của Bộ GD-ĐT, các địa phương chủ động, linh hoạt xây dựng và triển khai thực hiện chương trình, kế hoạch năm học đảm bảo yêu cầu đầu ra của chương trình giáo dục phổ thông. Các cơ sở giáo dục ĐH chủ động tổ chức cho SV học tập trực tuyến để hoàn thiện khối lượng chương trình và bảo đảm chất lượng đào tạo cũng như kế hoạch học tập năm học 2021-2022; tích cực tham gia xây dựng, phát triển hệ thống trực tuyến đại chúng mở và các khóa học trực tuyến dùng chung nhằm tạo ra một nền tảng để kết nối chia sẻ học liệu, thúc đẩy dạy học trực tuyến. Các cơ sở giáo dục đủ điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị trở thành điểm cách ly tập trung hoặc làm địa điểm tiêm phòng. Nhiều trường ĐH đã tổ chức đoàn giảng viên, nhân viên, SV tình nguyện tham gia hỗ trợ phòng chống dịch bệnh, chi viện các tỉnh bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19.

Trong năm, Bộ GD-ĐT đã phối hợp với Bộ thông tin và Truyền thông phát động chương trình “Sóng và máy tính cho em” nhằm hỗ trợ các cơ sở giáo dục, giáo viên, HS, SV; đặc biệt là các trường ở vùng sâu, vùng xa, vùng có nhiều đồng bào dân tộc thiểu số. Đến ngày 30-11-2021, riêng ngành giáo dục đã huy động được 146,892 tỷ đồng, 30.612 máy tính bảng, 31.305 điện thoại thông minh và 99.479 thiết bị hỗ trợ học trực tuyến khác.

Cũng trong bối cảnh dịch Covid-19, Bộ GD-ĐT đã hướng dẫn, chỉ đạo các địa phương chủ động xây dựng và triển khai kế hoạch giáo dục mầm non linh hoạt, đảm bảo an toàn cho trẻ em. Xây dựng tài liệu, học liệu trực tuyến, video nhằm hướng dẫn, hỗ trợ phụ huynh nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục trẻ mầm non tại gia đình. Bộ đã phê duyệt danh mục SGK lớp 2, lớp 6 và tài liệu giáo dục địa phương lớp 1, lớp 2, lớp 6; thẩm định SGK lớp 3, lớp 7, lớp 10 và biên soạn SGK tiếng dân tộc. Thực hiện điều chỉnh quy trình thẩm định SGK nhằm nâng cao chất lượng SGK trong thời gian tới.

Kỳ thi chọn HS giỏi quốc gia tiếp tục đổi mới và đạt được kết quả tốt. Các đội tuyển quốc gia dự thi Olympic khu vực và quốc tế đạt thành tích cao, năm 2021 có 37/37 lượt HS dự thi và đều đoạt giải. Hai đợt thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh ĐH, CĐ năm 2021 được tổ chức nghiêm túc, an toàn trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, khó lường. Xét đặc cách tốt nghiệp cho 14.645 thí sinh đủ điều kiện nhằm bảo đảm quyền lợi của các thí sinh có nguyện vọng nhưng không thể dự thi do ảnh hưởng của dịch Covid-19. Ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, hướng dẫn công tác tuyển sinh kịp thời, sát với diễn biến dịch Covid-19. Các cơ sở giáo dục ĐH đã linh hoạt triển khai nhiều phương thức xét tuyển theo tinh thần vừa thực hiện tự chủ trong tuyển sinh, vừa vì quyền lợi cao nhất của thí sinh và đảm bảo an toàn trong dịch bệnh.

Tiếp tục bám sát thực tiễn

Bên cạnh những kết quả đạt được, Bộ GD-ĐT đánh giá, năm 2021 công tác xây dựng kế hoạch triển khai các nhiệm vụ được giao vẫn còn bất cập, hiệu quả chưa cao, chưa bám sát điều kiện và khả năng thực hiện. Nhiều địa phương thiếu trang thiết bị học trực tuyến; việc học trực tuyến đối với HS tiểu học, nhất là đối với lớp 1, lớp 2 gặp khó khăn. Việc thực hiện tự chủ ĐH còn chưa thống nhất và đồng bộ dẫn đến khâu triển khai ở một số cơ sở đào tạo còn chậm, lúng túng…

Theo đánh giá của lãnh đạo Bộ GD-ĐT, mặc dù còn một số nội dung chậm trễ song nhìn tổng thể năm 2021, ngành giáo dục đã đương đầu với thách thức, bền bỉ ứng phó với dịch bệnh và đã làm được nhiều việc. Đặc biệt trong khó khăn, hơn 1,5 triệu nhà giáo đã thể hiện tinh thần năng động, sáng tạo, trách nhiệm, đã hành động vì nghề và vì HS.

Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2021 được diễn ra trong điều kiện Covid-19

Từ những việc đã làm được và những việc chưa làm được của năm qua, lãnh đạo Bộ GD-ĐT cho rằng, bài học kinh nghiệm rút ra là phải đặc biệt lưu ý tới thực tiễn, bám sát thực tiễn. Thời gian qua, nhiều việc đã được chỉ đạo và thực hiện sát với thực tiễn rồi nhưng cần phải tăng cường hơn nữa. Năm 2022, toàn ngành trước hết sẽ tiếp tục triển khai nhiệm vụ có tính thời sự là chống dịch Covid-19, hạn chế tối đa tác động tiêu cực của dịch bệnh tới GD-ĐT. Trong đó, sớm hoàn thành chiến lược ứng phó toàn diện với dịch bệnh của ngành. Trước thực tế có khoảng 70.000 SV ĐH chưa thể tốt nghiệp ra trường do dịch bệnh, các trường ĐH, CĐ cần tích cực hơn nữa đưa SV trở lại trường học tập. Cùng với đó tăng cường bù đắp chất lượng giáo dục cho SV, học viên sau ĐH.

Trong năm 2022, ngành giáo dục cũng sẽ tập trung hoàn thành, ban hành chiến lược phát triển giáo dục 2021-2030, tầm nhìn 2045 và triển khai nhanh các công việc liên quan đến chiến lược này. Đối với giáo dục phổ thông, năm 2022, 2023 được xác định là 2 năm trọng yếu trong triển khai chương trình giáo dục phổ thông 2018. Vì vậy, cần phải nhìn thấy hết thách thức đặt ra về nguồn lực, điều kiện thực hiện để có phương án khắc phục và triển khai. Một số nhiệm vụ trọng tâm khác như tăng cường chuyển đổi số; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra; bảo đảm công bằng trong tiếp cận giáo dục và đáp ứng nhu cầu học tập cho các đối tượng yếu thế… cũng cần lưu ý thực hiện trong năm 2022.

Thục Trân