Nhịp cầu sư phạmChuyện học đường

Năng suất thấp do thiếu tính cộng đồng

Tạp Chí Giáo Dục

Để không bị thua trên “sân nhà” trong quá trình hội nhập, ngoài kiến thức sinh viên phải trang bị cho mình nhiều kỹ năng, thái độ làm việc

Trong bối cảnh toàn cầu hóa, năng lực cạnh tranh của lực lượng lao động trẻ là một trong những nền tảng cho sự phát triển của quốc gia. Vậy nhưng đối với các bạn trẻ, nhất là sinh viên mới tốt nghiệp thì năng lực này vẫn còn hạn chế nên ảnh hưởng không ít đến năng suất lao động chung.

Cạnh tranh lao động sẽ khốc liệt

Cuối năm 2015, Việt Nam gia nhập Cộng đồng kinh tế ASEAN nên sẽ tạo ra sự dịch chuyển lao động khá lớn. Liệu lao động Việt có thua ngay trên “sân nhà” hay không?, họ sẽ đi về đâu?… là một vấn đề đáng quan ngại hiện nay.

Ông Nguyễn Hoài Nam, Phó Tổng giám đốc Ngân hàng TMCP Bản Việt, phân tích: “Hội nhập ASEAN thì chắc chắn “sân chơi” rộng và sâu hơn, vì thế mức độ cạnh tranh sẽ khốc liệt hơn nên giới trẻ cần có năng lực là điều cần thiết. Hiện nay giới trẻ Việt có tính cạnh tranh không kém bất cứ quốc gia nào nhưng để chủ động trong “sân chơi” ASEAN thì họ phải vừa có kiến thức, vừa có kỹ năng ứng phó với thử thách, chấp nhận thử thách”.

Qua nhiều năm làm việc với các bạn trẻ Việt Nam cũng như nước ngoài, ông Lê Trần Bảo Phương, Giám đốc truyền thông Công ty cổ phần NAHI Việt Nam, nhận định: “Cuối năm nay, lao động ở các nước trong khu vực ASEAN sẽ có sự dịch chuyển tự do nên chắc chắn sẽ có sự cạnh tranh nhân lực căng thẳng, sự cạnh tranh đó không chỉ là người Việt với người Việt mà còn phải cạnh tranh với người nước ngoài. Vậy nhưng đa phần giới trẻ hiện nay thiếu định hướng. Trong khi đó, những quốc gia lân cận như Malaysia, Singapore lại có năng suất lao động cao hơn, giỏi ngoại ngữ hơn, định hướng sống cao hơn. Vậy lao động trẻ Việt Nam sẽ đi về đâu?”.

Thực tế, một công bố của Tổ chức Lao động quốc tế vào cuối năm 2014 cũng cho thấy năng suất lao động Việt Nam còn nhiều hạn chế với các nước trong khu vực. So với các nước trong khu vực ASEAN, năng suất lao động Việt Nam bằng 1/5 Malaysia và 2/5 Thái Lan. So với châu Á, năng suất của lao động Việt Nam thấp hơn Singapore gần 15 lần, Nhật 11 lần và Hàn Quốc 10 lần.

Làm việc nhóm chưa tới

Theo nhận định của nhiều chuyên gia, năng suất lao động Việt Nam chưa cao không phải do người lao động thiếu năng lực mà là khả năng làm việc nhóm, tính cộng đồng không cao.

Bà Phạm Thị Mỹ Hạnh, Giám đốc Trung tâm UNESCO Văn hóa Giáo dục và Đào tạo, chỉ rõ: “Giới trẻ Việt Nam có năng lực nhưng kỹ năng làm việc nhóm, tính tương tác rất kém. Thực tế là khi người Việt ở một nhóm nhỏ thì luôn có khả năng cạnh tranh với bất cứ nhóm nào trên thế giới nhưng sự kết hợp này thiếu chặt chẽ, thiếu tính cộng đồng để cùng nhau đi lên”.

Nói về kỹ năng cần có của người lao động thời hội nhập, ông Phạm Ngọc Thanh, Phó Giám đốc Sở GD-ĐT TP.HCM, cho biết: “Hai kỹ năng cần thiết trong thời kỳ hội nhập là kỹ năng làm việc nhóm (hợp tác) và kỹ năng thích ứng. Kỹ năng nhóm hiện nay không chỉ là làm việc trong một hệ thống mà còn phải có những kỹ năng thuyết phục, tạo động lực cho các thành viên trong nhóm cùng phát triển chứ không thể để một người tách biệt thì sẽ ảnh hưởng lớn đến dây chuyền “sản xuất” chung. Kỹ năng thích ứng tức là xã hội phát triển nhanh, trong đó có nhiều lĩnh vực thay đổi, đặc biệt là công nghệ thông tin thì chắc chắn người lao động không thể bê nguyên xi cái cũ ra áp dụng cho cái mới”.

Nói về những kỹ năng mà các bạn trẻ cần có trong thời kỳ toàn cầu hóa, bà Nguyễn Thị Phương Anh, Giám đốc tiếp thụ Google Việt Nam, cho hay: “Hiện nay, ngày càng có nhiều công ty nước ngoài vào Việt Nam đầu tư. Giới trẻ Việt rất năng động, chăm chỉ nhưng lại thiếu những kỹ năng cơ bản để cạnh tranh, trong đó thái độ lao động của giới trẻ hiện nay cần phải thay đổi, học hỏi thêm nhiều”.

Đồng tình với ý kiến này, ông Lê Trần Bảo Phương chia sẻ: “Sinh viên mới ra trường nếu thiếu về kiến thức chuyên môn, kinh nghiệm thì chúng tôi vẫn nhiệt tình tạo cơ hội cho họ nhưng vấn đề chúng tôi thường gặp phải là thái độ của các em chưa nghiêm túc, hời hợt với công việc. Một học sinh ở Mỹ trước khi vào ĐH phải trải qua nhiều việc như bán hàng, rửa chén, nhân viên tiếp thị… để xem mình thích nghề gì, sau đó đăng ký học mới có niềm say mê, động lực để phấn đấu. Nhưng học sinh chúng ta lại thiếu trải nghiệm trước khi chọn nghề, không có định hướng đúng đắn nên thái độ học tập và làm việc hời hợt. Tôi nghĩ các em đừng “chạy nhanh” mà sai đường, lãng phí thời gian, công sức của mình và cả xã hội”.

Bài, ảnh: Dương Bình

“Sinh viên mới ra trường nếu thiếu về kiến thức chuyên môn, kinh nghiệm thì chúng tôi vẫn nhiệt tình tạo cơ hội cho họ nhưng vấn đề chúng tôi thường gặp phải là thái độ của các em chưa nghiêm túc, hời hợt với công việc”, ông Lê Trần Bảo Phương, Giám đốc truyền thông Công ty cổ phần NAHI Việt Nam, cho biết.

 

Bình luận (0)