Nga – EU chẳng chịu nhường nhau

Cuộc họp dự kiến bàn về 5 biện pháp mà Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen đề xuất hôm 7-9, giữa thời điểm mà bà nhấn mạnh là "tình trạng thao túng giá trên thị trường khí đốt đã lây sang thị trường điện năng".

Các biện pháp mà bà Leyen đưa ra, theo các chuyên gia, là "đi dây" giữa can thiệp vào thị trường tự do và bảo đảm an ninh năng lượng.

Biện pháp thứ nhất – tiết kiệm điện – đề xuất thiết lập một "mục tiêu bắt buộc" đối với việc hạn chế sử dụng điện trong các giờ cao điểm – nhiều khả năng là giảm ít nhất 10%. Trước đó, các nước thành viên EU đã cam kết giảm 15% lượng tiêu thụ khí đốt trong mùa đông nhưng chỉ mới trên cơ sở tự nguyện.

SwissWinds, trang trại điện gió cao nhất của châu Âu (ở độ cao 2.500 m), ở Gries – Thụy Sĩ. Ảnh: Reuters

Biện pháp thứ hai, theo trang Euronews, là áp giá trần đối với phần doanh thu tăng thêm của những công ty sản xuất điện bằng năng lượng tái tạo, hạt nhân và than (tức không dùng khí đốt), bởi những công ty này hiện có chi phí sản xuất thấp hơn nhiều.

Với biện pháp thứ ba, các công ty đã đạt lợi nhuận cực cao trong những tháng gần đây nhờ giá dầu và giá khí đốt leo thang sẽ phải trả một "khoản đóng góp đoàn kết" – cụm từ mà bà Ursula von der Leyen dùng thay cho "thuế lợi nhuận tăng thêm", theo đài DW. Biện pháp thứ tư nhằm ổn định thị trường điện bằng cách hỗ trợ tài chính cho các nhà cung cấp điện.

Ngay trước khi EC công bố biện pháp này, Tổng thống Nga Vladimir Putin đích thân đe dọa dừng toàn bộ hợp đồng năng lượng hiện hữu nếu đối phương thực hiện bước đi như vậy.

Kênh CNBC dẫn lời ông chủ Điện Kremlin ở Diễn đàn Kinh tế miền Đông tại Vladivostok hôm 7-9: "Chúng tôi sẽ không cung cấp khí đốt, dầu, than, dầu sưởi ấm… Chúng tôi sẽ không cung cấp bất cứ thứ gì nếu việc này đi ngược lại lợi ích của chúng tôi".

"Chúng tôi chỉ cần làm một việc duy nhất, như trong câu chuyện dân gian Nga, là khiến cho đuôi sói bị đóng băng" – Tổng thống Nga nói. Tờ báo Nga Pravda giải thích ẩn ý của ông Putin bằng cách kể lại câu chuyện một con cáo lừa sói thả đuôi xuống một cái lỗ trên sông băng để câu cá. Kết quả là con sói bị dân làng đánh nhừ tử, dù nó thoát được nhưng cái đuôi phải nằm lại giữa sông băng.

Trong khi đó, nữ chủ tịch EC trấn an bằng cách cho biết 13 nước thành viên EU hiện không còn nhận khí đốt từ Nga và Na Uy đã thay Nga trở thành nước cung cấp khí đốt hàng đầu cho toàn khối.

"Nhân tố bí ẩn" có thể làm phá sản đề xuất áp giá trần lên khí đốt Nga chính là Hungary. Tuần trước, Hungary thông báo hợp đồng mới với Gazprom nhằm mua thêm 5,8 triệu m3 khí đốt mỗi ngày. Nhờ đó, theo DW, giá điện của Hungary đã giảm so với năm ngoái trong khi giá điện tại các nước Baltic tăng gấp 4 lần.