Ngành CNTT: Cầu nhiều mà cung khó đáp ứng

Hiện nay, theo thống kê, cả nước có trên 270 trường ĐH, CĐ, TCCN đào tạo ngành CNTT. Riêng ở TP.HCM, mỗi năm đào tạo 18.000 đến 20.000 sinh viên ngành này; trong đó trình độ ĐH chiếm 41%, CĐ chiếm 43%, TCCN chiếm 26%.

ThS. Nguyễn Huy, Giám đốc Trung tâm Đào tạo lập trình viên quốc tế Aprotrain Aptech, cho biết: “Đảng và Nhà nước đã xác định CNTT là một trong 5 ngành kinh tế mũi nhọn để phát triển đất nước. Từ nay đến năm 2020, cả nước cần phải đào tạo được 1 triệu nhân lực ngành này; riêng TP.HCM từ nay đến năm 2020 cần tối thiểu 80.000 nhân lực. Chính vì vậy, những năm gần đây các cơ sở giáo dục đã đẩy mạnh đào tạo ngành CNTT. Tuy nhiên, nhiều sinh viên ra trường vẫn khó kiếm việc làm hoặc làm trái ngành”.

Thống kê của Viện Chiến lược CNTT vào năm 2013 cho thấy, có 72% sinh viên ngành CNTT không có kinh nghiệm thực hành, 42% thiếu kỹ năng làm việc nhóm, chỉ khoảng 15% đáp ứng được nhu cầu của doanh nghiệp. Ông Võ Thành Trung, giảng viên Khoa CNTT, Trường CĐ Công nghệ Thủ Đức, cho biết: “Chúng tôi thường xuyên hợp tác với doanh nghiệp để gửi sinh viên đi thực tập thực tế. Tuy nhiên, theo đánh giá của nhiều doanh nghiệp chuyên ngành CNTT, khoảng cách giữa đào tạo tại các trường ĐH, CĐ, TCCN với thực tế nhu cầu sử dụng nhân lực ngành này là quá xa. Đa số sinh viên sau khi tốt nghiệp còn nhiều hạn chế vì kiến thức, kỹ năng nghề, ngoại ngữ, thái độ, tác phong chưa phù hợp với yêu cầu của doanh nghiệp. Chương trình giảng dạy tại các cơ sở đào tạo chưa sát thực tế, trang thiết bị chưa đáp ứng nhu cầu, giảng viên ít có kinh nghiệm thực tiễn… Đó chính là lý do vì sao doanh nghiệp cần nhưng vẫn không tuyển được nhân lực ở ngành này”.

Theo các chuyên gia về nhân sự, trong khi sinh viên tốt nghiệp ĐH ngành CNTT thất nghiệp rất nhiều (chỉ khoảng 15% có việc làm đúng chuyên môn – PV), thì hiện có nhiều học viên tốt nghiệp trường nghề lại rất thành công trong lĩnh vực này.

Anh Nguyễn Hải Hồ, Giám đốc kỹ thuật Công ty Softer Source (công ty chuyên về phần mềm của Mỹ) là một ví dụ cụ thể. Anh Hồ không học ĐH, chỉ học tại một trung tâm đào tạo lập trình viên. Học xong, với tấm bằng nghề tương đương trình độ CĐ, nhưng nhờ có niềm đam mê anh đã nhanh chóng tìm được việc làm ở Công ty Softer Source với mức lương khởi điểm 8 triệu đồng/tháng (tháng 4-2012); chỉ sau hơn 2 năm, anh đã giữ vị trí Giám đốc phụ trách kỹ thuật của công ty này. Anh Hồ chia sẻ: “Tôi biết mình học văn hóa kém nên khi tốt nghiệp THPT đã quyết định đi học nghề. Cũng may là tôi rất yêu thích ngành CNTT nên đã chăm chỉ học tập. Tôi nghĩ, để thành công trong nghề này thì phải luôn học hỏi vì CNTT mỗi ngày đều có nhiều điểm mới…”.

Cũng xuất phát với tấm bằng TCCN ngành CNTT của Trường Hutech, qua 6 năm làm việc, anh Trần Nhân Nguyện đã trở thành người quản lý bộ phận kỹ thuật của Công ty TNHH Thương mại dịch vụ BamBoo – chuyên sản xuất phần mềm cho Pháp. Anh Nguyện cho biết: “Nghề này đòi hỏi người lao động phải luôn tìm hiểu, nghiên cứu mới giỏi được, nếu chỉ học kiến thức ở trường thôi thì khó đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp. Các bạn sinh viên nên tham gia vào các cộng đồng như: Cộng đồng các phần mềm, phần cứng, website… để tìm hiểu, chọn lọc thông tin hay tích lũy kỹ năng nghề nghiệp cho mình”.

Ông Thành Trung chia sẻ thêm: “Ngoài những kiến thức cơ bản, sinh viên cần trau dồi, học hỏi thêm để rèn luyện tay nghề. Tuy nhiên, các cơ sở đào tạo cũng nên có những giải pháp cụ thể như nâng cao năng lực chuyên môn cho giảng viên thông qua hoạt động nghiên cứu và làm việc tại doanh nghiệp; nâng cao khả năng tiếng Anh cho sinh viên; thành lập các câu lạc bộ tin học để sinh viên trao đổi, học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau…”.

Bài, ảnh: Minh Châu