Ngành GD-ĐT quận 9: 20 năm – một chặng đường phát triển

Ngày 1-4-1997, cột mốc đáng ghi nhớ đánh dấu sự ra đời của một quận ven TP.HCM được tách ra từ huyện Thủ Đức với tên gọi quận 9.

Ông Lê Hồng Sơn (Giám đốc Sở GD-ĐT TP.HCM) trao giấy khen cho bà Nguyễn Thị Thu Hiền (Trưởng phòng GD-ĐT quận 9)

Quận 9 có diện tích 11.362ha được chia thành 13 phường, trong đó có 5 phường vùng sâu, dân số phân bố không đồng đều. Phía Đông và Nam giáp với tỉnh Đồng Nai, phía Tây giáp với quận 2 và phía Bắc giáp với quận Thủ Đức.

Khó khăn của những ngày đầu khi mới thành lập quận là không thể tránh khỏi. Trong đó, ngành GD-ĐT non trẻ cũng nằm trong điều kiện tất yếu ấy. 20 năm – một chặng đường không dài so với quá trình phát triển của TP nhưng đó lại là quãng thời gian không ngắn với những người làm công tác GD-ĐT.

Từng bước tháo gỡ khó khăn

Bí thư Quận ủy quận 9 Đặng Thị Hồng Liên và ông Lê Hoài Nam (Phó Giám đốc Sở GD-ĐT TP.HCM) trao giải thưởng cho học sinh giỏi cấp quốc gia

Những ngày đầu mới thành lập, phòng GD-ĐT quận 9 chưa có trụ sở làm việc nên đã trưng dụng phân hiệu của Trường TH Đinh Tiên Hoàng đặt tại số 46/11 đường Tân Lập 1, KP.3, phường Hiệp Phú. Nơi đây, Ban lãnh đạo của phòng – những người tình nguyện đi tiên phong đặt nền móng đầu tiên cho ngành GD-ĐT quận 9 (đứng đầu là thầy Nguyễn Văn Chuyền – Nguyên Trưởng phòng GD-ĐT huyện Thủ Đức). Toàn quận có 32 trường với 618 lớp và 22.322 học sinh của ba bậc MN, TH, THCS; riêng bậc THPT có 1 trường cấp 2-3 Nguyễn Huệ (không có trường THPT ngoài công lập); các đơn vị trực thuộc gồm: Trung tâm thí nghiệm thực hành, Trung tâm kỹ thuật – tổng hợp – hướng nghiệp, Trường bồi dưỡng giáo dục, Trung tâm GDTX.

Phó chủ tịch UBND quận 9 Nguyễn Ngọc Cường phát biểu

Một điểm khó khăn nữa là CSVC của các trường hầu hết đã xuống cấp và thiếu thốn rất nhiều nhưng vẫn được tận dụng để đưa vào phục vụ giảng dạy cho con em nhân dân trên địa bàn với gần 50% dân cư thuộc diện vùng sâu, khó khăn. Trong khó khăn, sự quan tâm, chỉ đạo của lãnh đạo quận và sự đồng thuận cao của cả hệ thống chính trị đối với ngành càng quyết liệt với phương châm: “Giáo dục luôn là vấn đề trung tâm của đời sống xã hội vì nó quyết định tương lai của mỗi con người và là mũi đột phá để phát triển kinh tế – xã hội trên địa bàn quận”. Vì thế, quận đã có Đề án quy hoạch mạng lưới giáo dục đến năm 2020. Từ đó, CSVC trường lớp từng bước được cải tạo mở rộng, xây mới khang trang ở các bậc học, thực hiện đa dạng hóa các loại hình trường lớp, đáp ứng nhu cầu dạy và học. Đến nay, ngành GD-ĐT quận 9 cơ bản đã hoàn thiện mạng lưới trường lớp, bố trí đều ở các khu vực dân cư với 89 trường và 66 nhóm trẻ; số trường đạt chuẩn quốc gia là 17/89 trường; số trường đạt tiêu chuẩn chất lượng giáo dục là 22/89 trường. Trong đó đạt cấp độ 1 là 17 trường và 5 trường đạt cấp độ 2. Đây là sự tưởng thưởng xứng đáng cho những nỗ lực của ngành nói chung và ghi nhận về chất lượng giáo dục của từng trường học trên địa bàn quận 9 nói riêng.

Từng bậc học phát triển theo thời gian

Lãnh đạo Sở GD-ĐT TP tới thăm quan Trường MN Long Bình trước khi được đưa vào sử dụng trong năm học 2016 – 2017

Ngày thành lập, toàn quận 9 chỉ có 11 trường MN công lập, đến nay bậc học này đã có 20 trường công lập, 28 trường ngoài công lập và 66 nhóm trẻ, lớp mẫu giáo. Trong đó có 6 trường được công nhận là trường chuẩn quốc gia; 9 trường đạt kiểm định chất lượng giáo dục. Tỷ lệ trẻ đến trường tăng đều theo từng năm; đạt tỷ lệ huy động 100% trẻ 5 tuổi vào lớp lá, 100% trẻ học 2 buổi/ngày và học bán trú. Trong những năm qua toàn bậc học đã phấn đấu thực hiện tốt tiêu chí: “Ổn định, an toàn và bền vững”. Theo đó, tất cả các trường thực hiện nghiêm túc công tác chuyên môn tại đơn vị theo quy định chung của ngành. Đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên cơ bản đủ về số lượng, có tinh thần trách nhiệm cao, luôn yêu nghề, yêu trẻ. Việc đổi mới phương pháp giáo dục, ứng dụng CNTT vào công tác chăm sóc, giáo dục trẻ như nối mạng nội bộ, ứng dụng chương trình Mindjet-Mindmanager vào lập kế hoạch giáo dục trên máy tính nhằm giảm cường độ lao động cho giáo viên được các trường thực hiện tốt; một số giáo viên đã ứng dụng phần mềm ActivInspire để soạn giảng giúp cô và trẻ cùng hoạt động, tương tác trên bảng đa năng. Các trường tiếp tục duy trì tốt mô hình chăm sóc nuôi dưỡng tạo được uy tín đối với cha mẹ học sinh.

Những thành tựu đã đạt được

Trong những năm qua, ngành GD-ĐT quận 9 luôn thực hiện tốt chủ đề theo từng năm học, cùng với các cuộc vận động của ngành, của TP, của Bộ GD-ĐT. Qua đó giúp ngành GD-ĐT quận 9 đạt được nhiều thành tích nổi bật như: 2 tập thể nhận Huân chương Lao động hạng ba (Phòng GD-ĐT, Trường THCS Hoa Lư); 5 tập thể nhận Bằng khen Thủ tướng; 17 tập thể nhận Bằng khen Bộ GD-ĐT; 57 tập thể Lao động Xuất sắc; 27 cá nhân nhận Bằng khen Bộ GD-ĐT; 161 cá nhân nhận Bằng khen UBND TP; 3 cá nhân đạt giáo viên giỏi toàn quốc; 6 cá nhân nhận Huân chương Lao động hạng ba; 18 cá nhân nhận Huy hiệu TP; 10 thầy cô đạt giải Võ Trường Toản…

Ở bậc TH, từ cơ sở ban đầu chỉ có 11 trường công lập, đến nay quận đã có 18 trường; trong đó có 6 trường được công nhận đạt chuẩn quốc gia. Hầu hết các trường đã được đầu tư xây mới hoặc nâng cấp sửa chữa với quy mô từ 30 phòng học trở lên. Môi trường sư phạm ngày càng khang trang hơn do các trường đã thực hiện tốt phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”. Đội ngũ cán bộ quản lý đủ về số lượng, đạt trình độ chuyên môn nghiệp vụ, có tinh thần trách nhiệm cao, từng bước vận dụng tốt 8 bài học đổi mới quản lý. Trong khi đó, đội ngũ giáo viên thì nhiệt tình, yêu nghề, yêu trẻ, có trình độ chuyên môn nghiệp vụ đáp ứng yêu cầu chung; tích cực trong đổi mới, cải tiến phương pháp dạy học, đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong giảng dạy; có ý thức tự học, tự bồi dưỡng nâng cao tay nghề. Các trường đã đảm bảo tốt chất lượng giáo dục, 100% học sinh học 2 buổi/ngày, 100% học sinh hoàn thành chương trình TH, hiệu suất đào tạo và phổ cập giáo dục TH đúng độ tuổi sau 5 năm luôn đạt và vượt chỉ tiêu.

Các em học sinh giỏi cấp quốc gia và cấp TP năm học 2016-2017

Riêng bậc THCS, ban đầu quận chỉ có 6 trường THCS và 3 trường (cấp 1-2)công lập, đến nay bậc học này phát triển không ngừng về số lượng và chất lượng – hiện có 12 trường THCS công lập và 2 trường THCS ngoài công lập; trong đó 5 trường đạt chuẩn quốc gia, 5 trường đạt kiểm định chất lượng giáo dục cấp độ 1. Năm 2008 có 11/12 trường tổ chức học 2 buổi/ngày, và đến nay tất cả các trường đều tổ chức học 2 buổi/ngày.

Trước xu thế hội nhập và phát triển của đất nước, ngành GD-ĐT quận 9 đã triển khai dạy chương trình tiếng Anh tăng cường ở 8 trường THCS, bước đầu có khó khăn nhưng bằng sự quyết tâm của toàn ngành, đội ngũ giáo viên giảng dạy ngày càng giỏi về chuyên môn, đáp ứng những tiêu chí riêng của môn học.

Không ngừng phát triển nguồn nhân lực

Từ con số 988 cán bộ, giáo viên và công nhân viên năm 1997, đến nay toàn quận có 2.321 người, gồm: 138 cán bộ quản lý, 1.933 giáo viên và 250 công nhân viên phục vụ giảng dạy cho 54.730 học sinh (1.326 lớp). Có thể nói, lãnh đạo ngành GD-ĐT quận 9 qua các thời kỳ luôn dành sự quan tâm đặc biệt đến đội ngũ cán bộ, giáo viên, tìm mọi cách nhằm trau dồi kiến thức, bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ này. Chính sự quan tâm đó đã giúp cho đội ngũ sư phạm ngày càng lớn mạnh, đủ về số lượng và chất lượng. Nhiệt tình, đoàn kết, có tinh thần trách nhiệm cao, nắm bắt yêu cầu chủ trương đổi mới của ngành. Hiện đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên đều có năng lực, trình độ đạt chuẩn và trên chuẩn khá cao, đáp ứng được việc đổi mới chương trình giáo dục phổ thông cũng như đổi mới phương pháp giáo dục theo tinh thần đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục của Nghị quyết 29-NQ/TW.

Niềm vui của cô và trò Trường THCS Trần Quốc Toản trong ngày khánh thành và đưa vào sử dụng năm học 2014-2015

Hàng năm, ngành đều tổ chức nhiều chuyên đề khoa học, các cuộc hội thảo, giao lưu giữa các giáo viên nhằm đúc kết kinh nghiệm và vận dụng những phương pháp giảng dạy mới có khả năng đem lại sự lĩnh hội tối ưu cho học sinh. Cuộc thi “Viên phấn vàng” tổ chức hàng năm đã thu hút được sự hưởng ứng nhiệt tình của các giáo viên, tạo đà cho những cuộc thi cấp TP, cấp quốc gia, gặt hái được những thành tích cao làm nức lòng người dân quận 9.

Bên cạnh đó, phong trào học sinh giỏi cũng là một trong các thế mạnh của ngành GD-ĐT quận 9. Trong thời gian qua, phong trào đã tạo được sự tín nhiệm và tin yêu của phụ huynh học sinh. Theo đó, từ 12 học sinh lớp 9 đạt giải học sinh giỏi cấp TP, theo thời gian số lượng học sinh giỏi cấp TP và cấp quốc gia tăng dần theo từng năm cả về số lượng và chất lượng. Đơn cử như năm học 2016-2017, học sinh của quận đạt 11 giải cấp quốc gia (3 giải nhì, 1 giải ba, 7 giải khuyến khích); học sinh giỏi lớp 9 cấp TP đạt tổng cộng 109 giải (9 giải nhất, 44 giải nhì, 56 giải ba). Cuộc thi “Văn hay chữ tốt” cấp TP năm học 2017-2018 đạt 1 giải nhất khối 6-7, 1 giải ba khối 8-9, 3 giải khuyến khích, và 1 giải nhất toàn đoàn được Sở GD-ĐT trao tặng giấy khen “Đơn vị đạt thành tích xuất sắc”. Đó còn là giải thưởng từ các cuộc thi “Viết thư quốc tế UPU” đã được vinh danh cấp quốc gia; cuộc thi “Tìm hiểu về AIDS”, “Máy tính cầm tay”, cuộc thi Violympic, giải hóa học Hoàng gia Úc…

Trân trọng kết quả “trồng người” của đội ngũ thầy cô giáo

Trước những kết quả đạt được của ngành GD-ĐT quận nhà sau 20 năm thành lập quận, nhất là công tác đào tạo, bồi dưỡng học sinh giỏi, thay mặt Quận ủy, HĐND, UBND, UBMTTQ quận 9, Phó Chủ tịch UBND quận Nguyễn Ngọc Cường đã biểu dương, trân trọng những thành tích đặc biệt xuất sắc mà thầy và trò đã đạt được trong những năm qua. Đặc biệt, trong năm học 2016-2017, quận có 11 học sinh đạt giải quốc gia (3 giải nhì, 1 giải ba Giải toán qua Internet và 7 giải khuyến khích các môn Olympic tiếng Anh; OSE (Olympic Smart English); cây viết triển vọng cuộc thi Viết thư quốc tế UPU; cuộc thi Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết vấn đề thực tiễn dành cho học sinh trung học). Có 150 giải học sinh giỏi cấp TP, trong đó có 1 học sinh đạt giải thủ khoa môn lịch sử… và 171 học sinh giỏi cấp quận.

Ông Nguyễn Ngọc Cường nhấn mạnh: “Với thành tích đó, các em đã trở thành niềm tự hào của gia đình, của nhà trường, của ngành GD-ĐT. Đó còn là công sức, tâm huyết, trí tuệ mà thầy cô giáo đã ngày đêm dạy dỗ, uốn nắn. Thầy cô giáo không chỉ truyền dạy kiến thức cho học sinh mà còn dạy các em đạo đức làm người để trở thành một công dân tốt của gia đình và xã hội”.

An Khánh

Có thể khẳng định rằng, 20 năm qua, ngành GD-ĐT quận 9 đã và đang có những bước phát triển mạnh mẽ, ngày càng đáp ứng tốt nhu cầu học tập của con em mọi tầng lớp nhân dân, tiếp tục đào tạo được những thế hệ tương lai có đủ kiến thức, năng lực và tâm huyết góp phần vào việc xây dựng đất nước, phát triển kinh tế – xã hội. 20 năm kiến tạo, chúng ta có quyền tự hào về những gì mình đã và đang làm được. Song cũng cần phải nhận thức rõ những việc chưa làm được hoặc làm chưa tốt. Có như vậy chúng ta mới hoạch định được chiến lược cho những năm sắp tới. Với cái tầm và cái tâm của lãnh đạo, với truyền thống tốt đẹp của ngành GD-ĐT quận 9, chúng ta hoàn toàn có thể tin tưởng ở tương lai xán lạn của nền giáo dục quận nhà.

ThS. Nguyễn Thị Thu Hiền
(Trưởng phòng GD-ĐT quận 9, TP.HCM)