- 1 Ngành giáo dục Cần Thơ và công tác giáo dục bảo vệ môi trường
Thời gian qua, công tác giáo dục bảo vệ môi trường được ngành giáo dục TP.Cần Thơ tích cực thực hiện… Đến nay, rất nhiều trường học trên địa bàn TP có cảnh quan, môi trường sạch, đẹp; đồng thời đã xuất hiện nhiều mô hình rất ý nghĩa và hiệu quả trong giáo dục HS ý thức bảo vệ môi trường sống.
Là ngôi trường vinh dự nhận biển hiệu kiểm định chất lượng giáo dục Label FrancEducation của Bộ Ngoại giao và châu Âu Pháp, Trường Tiểu học Trần Quốc Toản, quận Ninh Kiều, TP.Cần Thơ thường tiếp đón các đoàn khách ở trong và ngoài nước đến tham quan, học tập kinh nghiệm. Do vậy, ngoài việc luôn nỗ lực duy trì và nâng cao thành quả chất lượng giáo dục mũi nhọn và đại trà, việc giữ gìn cảnh quan nhà trường xanh – sạch – đẹp cũng là mục tiêu chính của trường. Ngoài việc trồng nhiều cây xanh và hoa kiểng, trường đẩy mạnh giáo dục HS ý thức bảo vệ môi trường.
Như nhiều trường học khác, trước đây trường bố trí thùng đựng riêng cho rác sinh hoạt và rác tái chế. HS các lớp bỏ rác vào bọc nilon đặt trước lớp, cuối giờ nhân viên cấp dưỡng mang các bao rác xuống các thùng đựng rác dưới sân trường. Cô Huỳnh Thị Xuân Lan – Hiệu trưởng trường, thẳng thắn cho biết: “Cách làm này chưa thật sự hiệu quả. Tôi cố gắng để những bài học về bảo vệ môi trường cho các em không chỉ là lý thuyết, mà phải trở thành hoạt động nhằm đảm bảo vệ sinh môi trường, hòa nhập quốc tế”.
Nhân chuyến học tập, tham quan một số trường học ở nước ngoài, cô Hiệu trưởng Xuân Lan rất tâm đắc với mô hình thùng đựng rác xinh xắn có ngăn phân loại đặt bên ngoài các lớp học. Trở về nước, cô tìm hiểu và cùng một số kỹ sư nghiên cứu thiết kế mô hình thùng đựng rác có tính năng phân loại, với nguyên liệu sản xuất thích hợp khí hậu của Việt Nam, giá thành rẻ và phù hợp với lứa tuổi cấp tiểu học… Sau nhiều cố gắng, sản phẩm “thùng rác phân loại” thành hình.
“Thùng rác phân loại” gồm 4 bộ phận: Thân thùng có thiết kế chia thành 3 ngăn riêng với 3 màu khác nhau có dán nhãn để giúp mọi người nhận dạng trong phân loại. Nắp đậy của thùng rác được thiết kế để đậy kín khi không sử dụng và có bộ phận tự động để mở ra bằng cách đặt rác bên trên nắp. Bên trong là 3 chiếc thùng đựng rác ở 3 ngăn, có thể tháo rời khi cần thiết. Cửa mở cho mỗi ngăn rất tiện lợi khi cần lấy ruột bên trong mang đi xử lý, vệ sinh. Chân đế bằng sắt cố định, vững chãi; gắn 4 bánh xe dễ di chuyển. Trên nắp có ghi chức năng của sản phẩm bằng tiếng Việt, tiếng Anh; và tiếng Pháp đối với những lớp học tăng cường tiếng Pháp.
Sản phẩm được làm từ các chất liệu cao cấp (sắt sơn tĩnh điện, alu, inox/nhựa plastic), độ bền cao, có khả năng chống gỉ sét, ứng phó tốt với điều kiện thời tiết khắc nghiệt. Đặc biệt là tạo không gian sạch đẹp khi dùng hàng ngày trong nhà hay đặt ở các nơi điều kiện khắc nghiệt.
Cô Ngô Thanh Thảo – Tổng phụ trách Liên đội trường, cho biết: “Em phối hợp cùng Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp, giáo viên chủ nhiệm triển khai sản phẩm, phù hợp với thực tiễn của từng lớp. Mạnh thường quân ở các lớp nhiệt tình hỗ trợ kinh phí trang bị thùng rác phân loại cho lớp theo mẫu thống nhất chung. Thùng rác được bố trí cho từng lớp sử dụng và bảo quản… Trường có 1.292 HS, từ khi có mô hình này, các em đã có sự chuyển biến rõ rệt trong việc giữ vệ sinh chung”.
Triển khai từ đầu tháng 5-2025, đến nay có 31/38 lớp trang bị thùng rác phân loại. Mô hình được ngành giáo dục và lãnh đạo địa phương đánh giá cao.
Em Huỳnh Ngọc Thiên Ý, lớp 5A4, thật thà: “Thùng rác đẹp, nắp đậy rất kín, không nghe mùi hôi, đóng – mở dễ dàng, giúp chúng con phân loại và bỏ rác đúng quy định. Lớp con và các bạn lớp khác đều yêu thích; luôn cố gắng giữ vệ sinh lớp và hành lang thật sạch cũng như bảo quản tốt thùng đựng rác”.
Cô giáo Trần Thị Kim Lý – GVCN lớp 3A5, bộc bạch: “Từ khi có thùng rác, HS lớp em rất hứng thú, nhắc nhau bỏ rác theo từng ngăn. Các cô bảo mẫu vui vẻ khi gom rác, còn mấy chú đi lấy rác thuộc Công ty Vệ sinh môi trường rất hài lòng vì rác được phân loại tốt”.
… Thời gian qua, Sở GD-ĐT TP.Cần Thơ rất chú trọng công tác giáo dục nâng cao ý thức bảo vệ môi trường, từ thay đổi nhận thức đến hành động và chia sẻ kinh nghiệm để cải thiện chất lượng môi trường sống. Tại các trường mầm non, mẫu giáo, nhiều cô giáo tận dụng các vật liệu qua sử dụng để hướng dẫn HS tái chế thành đồ chơi, đồ dùng dạy học. Nhiều trường tiểu học tận dụng vật liệu tái chế, hướng dẫn HS làm sản phẩm trong các tiết dạy giáo dục STEM… Học sinh Trường THPT chuyên Lý Tự Trọng mang theo bình nước, hộp cơm vào trường, để thay ly nhựa, hộp xốp… lan tỏa tinh thần “nói không với rác thải nhựa”… Tại Trường THPT Trung An, huyện Cờ Đỏ, HS thực hiện chuyên đề Nông nghiệp thân thiện với môi trường bằng việc trồng bắp cải và nhiều loại hoa như vạn thọ, hướng dương, hoa ly… để bán, thu về hàng chục triệu đồng/năm. Số tiền này để hỗ trợ các bạn HS có hoàn cảnh khó khăn. Những sản phẩm nông sản này được chăm sóc bằng phân hữu cơ và thuốc trừ sâu sinh học, cũng do thầy và trò của trường nghiên cứu sản xuất, trong đó có tận dụng rác thải làm nguyên liệu…
Tại Trường Tiểu học Cái Khế 1, quận Ninh Kiều, ngoài các thùng rác riêng cho từng loại rác: Hữu cơ, rác vô cơ và rác tái chế, HS được hướng dẫn cách phân loại rác tại lớp học, trong khuôn viên trường. Một trong những sáng kiến của trường là tổ chức chương trình “Đổi pin cũ lấy quà”, nhằm giáo dục HS về tác hại của việc vứt pin cũ ra ngoài môi trường, vì chúng chứa các chất độc hại có thể gây ô nhiễm đất và nước. Các em HS được khuyến khích thu gom pin cũ và mang đến trường đổi lấy phần quà nhỏ như bút, vở hay những món quà thân thiện với môi trường. Bên cạnh đó, trường tổ chức chương trình “Đổi rác lấy quà” để khuyến khích HS thu gom các vật dụng, đồ dùng cũ hoặc rác tái chế; và mang các vật liệu tái chế như giấy, nhựa, vỏ chai nhựa, lon thiếc… đến trường để đổi lấy quà tặng …
Thầy Lê Nguyên Chương – Hiệu trưởng trường, cho biết: “Các chương trình này giúp HS hình thành thói quen thu gom và xử lý đúng cách các vật liệu có hại cho môi trường. Ngoài ra, nhà trường cũng tổ chức các buổi học ngoại khóa, nơi các em có thể thực hành phân loại rác, tìm hiểu về các phương pháp xử lý rác thải thân thiện với môi trường như tái chế, ủ phân hữu cơ…”.
… Nhằm đẩy mạnh công tác giáo dục bảo vệ môi trường, mới đây, Sở GD-ĐT TP.Cần Thơ tổ chức tập huấn chuyên đề “Phương pháp giáo dục hành động” theo dự án Windy, để tiếp tục lan tỏa cho các cơ sở giáo dục cấp tiểu học. Chuyên đề tổ chức trực tiếp tại Trường Tiểu học Phú Thứ 1, quận Cái Răng và trực tuyến tại 90 điểm cầu đặt tại các cụm trường tiểu học trên phạm vi toàn TP; với sự tham dự của hơn 1.900 thầy cô là cán bộ quản lý và giáo viên (GV).
“Phương pháp giáo dục hành động” nhằm giúp thay đổi nhận thức, hành vi và nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho HS, thông qua việc đào tạo GV và ứng dụng chương trình Windy trong giảng dạy các môn học theo hướng tích hợp. Trang bị cho GV phương pháp giảng dạy mới, lấy hoạt động của HS làm trung tâm. Tác động đến cha mẹ HS qua sự tham gia hoạt động cùng con em của họ, nhằm tạo sự quan tâm hơn về bảo vệ môi trường, trong đó có những mục tiêu như: Giáo dục HS biết hợp tác với gia đình, hàng xóm thực hiện các hành vi bảo vệ môi trường, giảm lượng rác thải ra cộng đồng, thu gom rác vào nơi thích hợp. Thu gom vật liệu phế thải vào thùng chứa riêng để tái chế. Làm ra dụng cụ học tập và dụng cụ sinh hoạt bằng vật liệu tái sử dụng. Sử dụng những chai nhựa và túi nilon nhiều lần…
TS. Nguyễn Phúc Tăng – Phó Giám đốc Sở GD-ĐT TP.Cần Thơ cho biết: “Phương pháp giáo dục hành động này sẽ được các trường tiểu học của Cần Thơ đồng loạt triển khai từ đầu năm học 2025-2026. Qua đó góp phần giúp các em HS nâng cao ý thức về môi trường, đóng góp vào việc xây dựng môi trường học tập xanh, sạch, đẹp; và hiểu rõ trách nhiệm của mình trong việc bảo vệ trái đất”.
Đan Phượng
Tin liên quan
TP.HCM dự kiến hoàn thành công tác chấm thi vào thứ hai, kết quả điểm thi khá khả quan
Bộ GD-ĐT yêu cầu rà soát phương thức, tổ hợp xét tuyển
Hội nghị toàn quốc tập huấn về tổ chức và hoạt động của tổ chức Đảng, chính quyền, MTTQ Việt Nam, các đoàn thể chính trị ở cấp xã (mới)
Bình luận (0)