Ngập lụt tại TP Hồ Chí Minh nhìn từ công tác quy hoạch – Bài cuối

Triều cường gây kẹt xe kinh hoàng trên đường Huỳnh Tân Phát. Ảnh: Tuấn Anh/TTXVN phát

Đánh giá được tầm quan trọng trong việc giải quyết vấn đề ngập nước tại khu vực trung tâm thành phố, từ năm 2011, TP Hồ Chí Minh đã xác định đây là một trong 6 chương trình đột phá. Hiện vấn đề giảm ngập, ứng phó với biến đổi khí hậu, nước biển dâng là một trong 7 chương trình trọng điểm, đột phá ưu tiên thực hiện đến năm 2020 của thành phố được Đại hội Đảng bộ Thành phố lần thứ X thông qua. Qua đó, thể hiện quyết tâm chính trị rất cao của lãnh đạo thành phố trong công tác giải quyết vấn đề này.
Theo UBND TP Hồ Chí Minh, tính đến đầu năm 2016, số tuyến đường ngập do mưa trên địa bàn thành phố còn 17 tuyến đường hiện hữu và 23 tuyến đường đã xử lý tạm bằng giải pháp cấp bách trước đây cần đầu tư nâng cấp hệ thống thoát nước để giải quyết căn cơ. Cùng với đó, trên địa bàn còn 179 tuyến hẻm bị ngập. Trong giai đoạn 2016-2020, đầu tư 68 dự án nâng cấp, xây dựng mới, cải tạo hệ thống thoát nước để giải quyết các điểm ngập còn lại này.
Tại Hội nghị lần thứ 7 của Thành ủy TP Hồ Chí Minh khóa X diễn ra vào tháng 9 vừa qua đã tập trung thảo luận và thống nhất về Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đảng bộ thành phố lần thứ X về Chương trình giảm ngập nước giai đoạn 2016-2020 đã đề ra 5 nhóm giải pháp chủ yếu.
Cụ thể, thành phố tập trung nâng cao chất lượng quy hoạch và hiệu quả quản lý quy hoạch, xây dựng; triển khai quy chế giải pháp liên kết giữa các địa phương trong Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam; tăng cường quản lý sau san lấp và xây dựng công trình trên sông, kênh rạch, hồ công cộng, xây dựng các hồ điều tiết nhằm giảm sự gia tăng dòng chảy mặt để hỗ trợ tiêu thoát nước. Đồng thời, nghiên cứu, rà soát những vùng thấp trũng dễ bị ngập nước do mưa, triều cường để điều chỉnh quy hoạch theo hướng dành để trữ nước, tạo cảnh quan tự nhiên vùng ven; củng cố, tăng cường khả năng thoát nước của hệ thống cống, kênh rạch kết hợp với hồ điều tiết, công viên đa chức năng… đối với những khu vực nội thị nhưng cốt nền thấp.
Cùng với việc nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước đối với hệ thống thoát nước, xử lý nước thải và các công trình kiểm soát triều để quản lý ngập do biến đổi khí hậu, nước biển dâng, Thành phố tập trung thực hiện các giải pháp công trình để giải quyết trình trạng ngập nước gồm nhóm giải pháp ngắn hạn, trung hạn, dài hạn, kết hợp chặt chẽ với các Chương trình đột phá chỉnh trang và phát triển đô thị, giảm ô nhiễm môi trường, giảm ùn tắc giao thông giai đoạn 2016-2020.
Ngoài ra, tiếp tục quản lý hệ thống thoát nước, xử lý cấp bách các điểm ngập do hệ thống cống bị hư hại, lún sụt, tiết diện nhỏ bằng các giải pháp kỹ thuật hoặc các dự án quy mô nhỏ; nạo vét thông thoáng dòng chảy tại các cửa xả, kênh rạch. Rà soát, bổ sung các van ngăn triều, xây dựng bờ bao bảo vệ các khu vực bị ảnh hưởng do triều cường trong khi các dự án lớn chưa hoàn thành. Theo đó, trung và dài hạn là tập trung đầu tư các công trình thoát nước và xử lý nước thải theo quyết định 752 và đầu tư các công trình chống ngập do triều theo quyết định 1547.
Thành phố cũng tập trung tăng cường liên kết, hợp tác khoa học và công nghệ, nâng cao năng lực dự báo phục vụ công tác giảm ngập nước. Trong đó, ưu tiên đầu tư các thiết bị, công nghệ mới, hiện đại, đảm bảo sử dụng lâu dài và có khả năng đồng bộ với các thiết bị đang sử dụng; đầu tư nâng cao năng lực quan trắc, dự báo theo hướng hiện đại, đồng bộ, kết quả dự báo có độ tin cậy cao, phục vụ hiệu quả công tác điều hành của chính quyền, cung cấp thông tin cho người dân để ứng phó kịp thời trước diễn biến bất lợi của thời tiết.
Chương trình giảm ngập nước kết hợp với Chương trình đột phá về chỉnh trang và phát triển đô thị cũng được thành phố thúc đẩy thực hiện. Bên cạnh đó, thành phố kiên quyết khôi phục lại kênh rạch bị san lấp, lấn chiếm trái phép nhằm tăng cường khả năng thoát nước và không gian trữ nước. Các dự án phát triển đô thị, xây dựng khu dân cư mới phải được quy hoạch cốt nền phù hợp, xây dựng hệ thống thoát nước riêng, kết nối đồng bộ với hệ thống thoát nước của khu vực.
TP Hồ Chí Minh cũng tập trung triển khai quy chế, giải pháp liên kết giữa các địa phương trong Vùng để chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, thực hiện các công trình đê bao, cống kiểm soát triều, xây dựng phương án hành lang thoát lũ, triển khai quy chế phối hợp việc vận hành liên hồ chứa nước Trị An, Dầu Tiếng, Phước Hòa trên lưu vực sông Đồng Nai – Sài Gòn; thực hiện các giải pháp phi công trình như bảo vệ và phát triển rừng ngập mặn Cần Giờ, tăng cường mảng xanh đô thị, tạo mặt bằng thẩm thấu nước mưa, giải pháp thu gom nước mưa tạm thời đối với những trận mưa lớn trong thời gian ngắn.
Với quyết tâm chính trị cao cùng với sự tầm nhìn mới, quản lý quy hoạch chặt chẽ, hiệu quả sẽ góp phần làm giảm ngập nước, nhất là khu vực trung tâm của TP Hồ Chí Minh, qua đó góp phần thực hiện mục tiêu thành phố có chất lượng sống tốt, văn minh, hiện đại mà thành phố đã đặt ra.