Ngày càng nhiều nền kinh tế lớn thay USD bằng nhân dân tệ

Nga không phải là nền kinh tế lớn duy nhất thay thế USD bằng nhân dân tệ trong thanh toán thương mại.

Nhiều nước tăng tỉ trọng sử dụng đồng nhân dân tệ thay đồng USD trong giao dịch thương mại.

Nga không đơn độc trong việc sử dụng đồng tiền Trung Quốc. Trong những năm gần đây, một số nền kinh tế lớn khác trên toàn cầu đã bắt đầu hoặc đang cân nhắc sử dụng đồng nhân dân tệ, theo RT.

Nga

Nga ngày càng dẫn đầu về việc sử dụng đồng nhân dân tệ sau khi bị phương Tây loại khỏi hệ thống thanh toán quốc tế SWIFT.

Theo dữ liệu gần đây nhất của ngân hàng trung ương Nga, đồng tiền Trung Quốc được sử dụng trong 34% hàng nhập khẩu và 25% hàng xuất khẩu của Nga tính đến tháng 7.2023.

Một phần của sự gia tăng này là do nhập khẩu từ chính Trung Quốc tăng lên, nhưng việc sử dụng đồng nhân dân tệ để thanh toán hàng nhập khẩu từ các nước thứ ba – những nước có thỏa thuận hoán đổi tiền tệ mở với ngân hàng trung ương Trung Quốc – cũng đã tăng lên.

Nga hiện là trung tâm thanh toán bù trừ lớn thứ ba cho các giao dịch nhân dân tệ ở nước ngoài. Đồng nhân dân tệ đã trở thành loại tiền tệ được giao dịch nhiều nhất trên sàn giao dịch Mátxcơva.

Trong khi đó, một số tập đoàn lớn của Nga đã thả nổi trái phiếu bằng đồng nhân dân tệ trong hai năm qua, một động thái nhấn mạnh tầm quan trọng ngày càng tăng của đồng tiền này ngoài thương mại.

Tập đoàn nhôm khổng lồ RUSAL là công ty đầu tiên khai thác thị trường đồng nhân dân tệ, tiếp theo là công ty dầu mỏ Rosneft và công ty khai thác vàng Polyus.

Argentina

Trung Quốc và Argentina đã ký thỏa thuận hoán đổi tiền tệ song phương trị giá 11 tỉ USD vào năm 2014, cho phép hai nước trao đổi tiền tệ với lãi suất và tỉ giá hối đoái định trước. Đến tháng 4.2023, Argentina đã chi khoảng 1,04 tỉ USD bằng nhân dân tệ để nhập khẩu hàng Trung Quốc.

Argentina cũng đã sử dụng đồng nhân dân tệ để trả nợ cho IMF. Đây là lần đầu tiên một quốc gia Nam Mỹ sử dụng đồng tiền của Trung Quốc để giải quyết các nghĩa vụ nợ và là một cột mốc quan trọng có thể mở ra cơ hội sử dụng đồng nhân dân tệ rộng rãi hơn ngoài thanh toán thương mại.

Tuy nhiên, tân Tổng thống Argentina Javier Milei tuyên bố sẽ không còn hợp tác với Trung Quốc nữa. Do đó, vào ngày 21.12. 2023, Trung Quốc đã rút lại thỏa thuận hoán đổi cho đến khi ông Milei thể hiện cam kết hợp tác mang tính xây dựng với Bắc Kinh, theo truyền thông Argentina.

Nhân viên ngân hàng ở Nam Sung, tỉnh Tứ Xuyên, kiểm tiền USD và nhân dân tệ.

Saudi Arabia

Trong số rất nhiều thỏa thuận hoán đổi tiền tệ mà Trung Quốc đã ký với các ngân hàng trung ương trên khắp thế giới trong thập kỷ qua, có thể cho rằng không có thỏa thuận nào gây được tiếng vang lớn như thỏa thuận với Saudi Arabia vào tháng 11 vừa qua.

Thỏa thuận này trị giá 50 tỉ nhân dân tệ (6,98 tỉ USD). Mặc dù tổng số tiền không lớn so với khối lượng thương mại giữa hai nước, nhưng động thái này mang tính biểu tượng cao vì vai trò quan trọng của Saudi Arabia trong hệ thống petrodollar (mua bán dầu bằng USD).

Hơn nữa, nhiều nhà phân tích tin rằng, thỏa thuận này chỉ là bước khởi đầu cho sự hợp tác lớn hơn giữa Bắc Kinh và Riyadh.

Brazil

Vào tháng 2.2023, Brazil và Trung Quốc đã nhất trí thiết lập các thỏa thuận thanh toán bù trừ bằng đồng nhân dân tệ ở Brazil, từ đó mở đường cho đồng tiền Trung Quốc được sử dụng trong các hoạt động thanh toán.

Ngay sau đó, Brazil cũng được cấp quyền truy cập vào hệ thống thanh toán liên ngân hàng xuyên biên giới của Trung Quốc – tương đương SWIFT.

Vào tháng 4.2023, Trung Quốc và Brazil đạt được thỏa thuận hoán đổi tiền tệ, loại bỏ hoàn toàn đồng USD làm trung gian.

Iran

Giống như Nga, Iran về cơ bản đã bị loại khỏi hệ thống tài chính phương Tây và từ lâu đã tìm kiếm các giải pháp thay thế. Trung Quốc bắt đầu mua dầu từ Iran bằng đồng nhân dân tệ vào năm 2012 và hai nước đã thảo luận về việc thúc đẩy thanh toán thương mại bằng nội tệ.

Tuy nhiên, như Bộ trưởng Kinh tế Iran Ehsan Khandouzi thừa nhận, vẫn còn nhiều việc phải làm để tạo thuận lợi cho việc sử dụng đồng tiền Trung Quốc.

Trong khi đó, năm 2018, trong một động thái mang tính biểu tượng, Iran đã thay thế đồng USD bằng đồng nhân dân tệ trên nền tảng báo cáo tỉ giá tiền tệ chính thức của nước này.

PV (theo laodong)