Tại TP.HCM, Nghị quyết 57 khi đi vào ngành giáo dục đã trở thành động lực để các nhà trường mạnh dạn triển khai, xây dựng và phát triển các mô hình thư viện thế hệ mới như thư viện thông minh, thư viện điện tử – thư viện số, hỗ trợ công tác đổi mới dạy và học, chuyển đổi số, thúc đẩy phong trào “học tập số” gắn với học tập suốt đời tại mỗi nhà trường.
Gỡ nút thắt
Từ năm 2023, ngành GD-ĐT TP.HCM đã có chủ trương đầu tư xây dựng thư viện thông minh phủ rộng toàn ngành, nhằm thực hiện Đề án “Giáo dục thông minh và học tập suốt đời tại TP.HCM giai đoạn 2021-2030”. Tuy nhiên, từ những năm trước đó, thư viện thông minh đã được các địa phương triển khai thí điểm, song gặp nhiều khó khăn về nguồn kinh phí.
Mục tiêu được TP.HCM đặt ra thời điểm đó là xây dựng thư viện thông minh tại ít nhất 2 trường THPT; Ngoài ra, mỗi địa phương sẽ xây dựng thí điểm thư viện thông minh tại một trường THCS. Nguồn kinh phí sử dụng huy động từ nguồn vốn xã hội hóa và vốn kích cầu. Thời gian thực hiện đến cuối năm 2025.
Nghị quyết 57/2024 ngày 22-12-2024 về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia của Bộ Chính trị được xác định là một trong 4 trụ cột quan trọng để phát triển đất nước dựa trên phát triển khoa học và công nghệ. Đối với riêng ngành giáo dục, nghị quyết đã tạo ra bước tiến dài, khi gỡ những nút thắt về thể chế, nền tảng, chủ trương, chính sách trong thúc đẩy chuyển đổi số, phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Là trường sớm thực hiện nội dung giáo dục chất lượng cao, tiên tiến, hội nhập khu vực và quốc tế tại TP.HCM, song từ năm học 2025-2026, Trường THCS Trần Huy Liệu, phường Đức Nhuận, TP.HCM mới khánh thành và đưa vào sử dụng thư viện thông minh, từ nguồn kinh phí thường xuyên, nguồn thu khác hợp pháp và nguồn vốn xã hội hóa.
Thầy Nguyễn Trường Giang – Hiệu trưởng Trường THCS Trần Huy Liệu, cho biết, thư viện thông minh được nhà trường triển khai nhằm thực hiện có hiệu quả đổi mới giáo dục gắn với chuyển đổi số giáo dục, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ trong giáo dục hướng tới xây dựng nền giáo dục mở, linh hoạt, học tập suốt đời, xây dựng trường học số. Hệ thống thư viện số được mã hóa và cập nhật 100% nguồn sách trên hệ thống thư viện điện tử; định kỳ đăng tải nguồn học liệu, tài nguyên số, nguồn sách điện tử, sách nói cùng các hoạt động thư viện, các buổi giới thiệu sách trên cổng thư viện số của nhà trường, phục vụ nhu cầu học tập, tra cứu, nâng cao năng lực cho cả học sinh và giáo viên.
“Thư viện thông minh là dự án nhà trường ấp ủ từ rất lâu nhưng khó khăn để thực hiện vì vướng nhiều mặt, chủ yếu là kinh phí. Ngay khi Nghị quyết 57 được ban hành, nhà trường đánh giá đây chính là cơ chế để gỡ nút thắt, vướng mắc, rào cản khi xây dựng thư viện thông minh và đã mạnh dạn đề xuất các cấp lãnh đạo thông qua chủ trương, tuyên truyền cho đội ngũ, phụ huynh học sinh, kêu gọi nguồn xã hội hóa để xây dựng. Thư viện thông minh khi đưa vào sử dụng đã thổi luồng gió mới giúp thay đổi phương thức, thói quen đọc, học của học sinh, hỗ trợ giáo viên đổi mới thêm hiệu quả” – thầy Giang phấn khởi.
Triển khai sâu rộng phong trào “học tập số”
Thư viện điện tử – thư viện số là công trình số được Trường THCS Hoa Lư, phường Tăng Nhơn Phú, TP.HCM đưa vào hoạt động từ đầu năm 2025, được xem là một trong những bước đi hiệu quả nhằm cụ thể hóa Nghị quyết 57 vào đời sống ngành giáo dục của thầy và trò nhà trường. Thư viện số tạo môi trường giáo dục mở, linh hoạt, học sinh có thể học tập mọi lúc, mọi nơi, trên mọi thiết bị, dễ dàng truy cập hàng ngàn đầu sách, tài liệu tham khảo, truyện đọc hấp dẫn.
Theo Ban Giám hiệu nhà trường, Nghị quyết 57 xác định rất rõ phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là yếu tố quyết định phát triển của quốc gia. Trong đó đặt ra giải pháp quan trọng về “nâng cao nhận thức, đột phá về đổi mới tư duy”; “Triển khai sâu rộng phong trào “học tập số”. Yêu cầu nhiệm vụ “chuyển đổi số, phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo được xác định cụ thể trong chương trình, kế hoạch công tác hằng năm của đơn vị, kết quả thực hiện là tiêu chí đánh giá hiệu quả thực hiện nhiệm vụ, đánh giá thi đua, khen thưởng hằng năm”. Những yếu tố này chính là kim chỉ nam để nhà trường mạnh dạn và quyết liệt thực hiện, triển khai giải pháp về chuyển đổi số.
““Thư viện số – thư viện điện tử” trở thành kênh kết nối hiệu quả công tác chuyển đổi số trong dạy và học của trường, đưa phong trào “học tập số” trở thành thiết thực, hiệu quả” – lãnh đạo Trường THCS Hoa Lư cho hay.
Từ năm học 2024-2025, Trường Tiểu học Bàu Sen, phường Chợ Quán, TP.HCM đã xây dựng và đưa vào sử dụng thư viện số – mở ra không gian và môi trường học tập số hóa đầy sáng tạo cho cả thầy và trò nhà trường. Từ mô hình thư viện số đã góp phần thúc đẩy mạnh mẽ phong trào đọc của học sinh, giúp công tác chuyển đổi số giáo dục của trường thêm hiệu quả.
Năm học 2025-2026, khi đưa Nghị quyết 57 vào nhà trường, Ban Giám hiệu Trường Tiểu học Bàu Sen đã xây dựng kế hoạch thực hiện phù hợp với đặc thù và điều kiện nhà trường, phát huy tối đa các nền tảng sẵn có. Phong trào “Ngàn trang sách – Ngàn ước mơ” đã được triển khai hiệu quả theo từng tuần, thúc đẩy phát triển văn hóa đọc trong nhà trường, đồng thời lan tỏa phong trào “học tập số” trong toàn trường.
Theo Sở GD-ĐT TP.HCM, thư viện thông minh, thư viện số – thư viện điện tử là mô hình thư viện thế hệ mới, ứng dụng các giải pháp công nghệ 4.0 trong tổ chức, vận hành và quản lý, được đầu tư bài bản, toàn diện từ cơ sở vật chất đến trang thiết bị và phương pháp hoạt động, quản lý, tạo ra các sản phẩm thông tin có giá trị nhằm đáp ứng nhu cầu thông tin ngày càng cao của người sử dụng. Điểm đặc biệt của mô hình thư viện này là kết nối các thư viện trong nước và khu vực để hình thành thư viện liên hợp, liên quốc gia, giúp khai thác đầy đủ, đa dạng các nguồn tài liệu khác nhau.
Sở GD-ĐT TP.HCM đánh giá, Nghị quyết 57 đã góp phần thúc đẩy một cách mạnh mẽ việc triển khai các mô hình thư viện thông minh, thư viện điện tử – thư viện số trong toàn ngành. Thể chế thông thoáng, nền tảng vững chắc mà Nghị quyết 57 mang lại đã giúp các nhà trường mạnh dạn hơn khi đưa các mô hình thư viện thế hệ mới vào trường học, không chỉ là cầu nối hiệu quả để lan tỏa mạnh mẽ phong trào học tập suốt đời, phong trào “học tập số” mà còn giúp hoàn thiện thêm hệ sinh thái chuyển đổi số giáo dục trong mỗi nhà trường.
Giang Quân
Bình luận (0)