Ngoại khóa văn học

Trước đây, những chương trình ngoại khóa thường được tổ bộ môn dành cho học sinh khối 12 vì đây là lớp cuối cấp rất cần hệ thống hóa kiến thức chuẩn bị thi tốt nghiệp THPT. Thế nhưng, tại Trung tâm GDTX Tân Bình đã có sự “phá lệ” khi tổ chức chương trình ngoại khóa cho học viên khối 11, với chủ đề Văn xuôi Việt Nam giai đoạn 1930-1945.

Cô Nguyễn Thị Loan – nhóm trưởng ngữ văn khối 11 – trao đổi: “Bước vào thế kỷ XX văn học Việt Nam có nhiều bước chuyển mình nhưng nổi bật nhất là giai đoạn 1930-1945, kể từ khi Đảng Cộng sản Đông Dương ra đời với nhiều phong trào nổi dậy của công nông mà cơn bão sôi sục nhất là phong trào Xô Viết Nghệ Tĩnh”. Theo cô Loan đây là cũng là nội dung trọng tâm của chương trình khối 11 ở học kỳ 1. Nếu trước đây giờ ngoại khóa đi theo khuôn mẫu – giáo viên trình bày “bản báo cáo văn chương” của mình gây nên sự nhàm chán cho người nghe – thì ở đây các thầy cô không còn lặp lại nữa. Chính vì thế ngay từ đầu các đội – nhóm tham gia cuộc thi đã tự biết làm chủ sân khấu. Theo yêu cầu của Ban tổ chức, ở phần giới thiệu, chỉ trong thời gian 3 phút các đội phải nêu được tên và các thành viên trong đội với các hình thức khác nhau. Nếu các thành viên ở đội Sao Mai chỉ đọc theo lối diễn xướng thì ở đội Ánh Dương đã biết bứt phá bằng cách dùng âm nhạc để chuyển tải tinh thần cả đội. Nhưng để lại ấn tượng nhất là đội Hy Vọng khi trình bày tiết mục tự biên tự diễn dưới hình thức một bài vè. Đây là sự ứng dụng nhanh nhạy của người học sau khi có kỹ năng sáng tác các thể loại thơ trong chương trình lớp 11. 

Dựa theo cấu trúc các gameshow truyền hình như Chiếc nón kỳ diệu và Đường lên đỉnh Olympia, Trò chơi ô chữ là phần thi “nặng ký” nhất. Trả lời được câu hỏi: “Qua cảnh chờ tàu ở truyện Hai đứa trẻ, Thạch Lam muốn thể hiện điều gì ở tâm hồn nhân vật?” sẽ đồng nghĩa với việc người chơi tìm ra ô chữ bí mật. 8 ô chữ hàng ngang được khai mở chính là 8 yêu cầu về nội dung, đề tài, tư tưởng chủ đề của từng tác phẩm. Em Thu Hiền – thành viên của đội Hy Vọng – chia sẻ: “Mặc dù đã học kỹ các tác phẩm nhưng cũng có một số kiến thức mà bản thân em chưa nắm vững, phần thi này đã giúp em thấy rằng mình vẫn còn những “lỗ hổng” về kiến thức. Nhờ câu trả lời và đáp án của thầy cô mà em được củng cố thêm kiến thức”.

Bài báo cáo cảm nhận đoạn trích Hạnh phúc của một tang gia (Vũ Trọng Phụng) do em Phạm Thi (đội Ánh Dương) trình bày không chỉ tạo thêm một cơ hội cho “nhà phê bình văn học nhí” thâm nhập tác phẩm mà còn giúp các bạn trong khối có những góc nhìn mới mẻ hơn về tác phẩm. Với em Huyền Trang (đội Sao Mai), bài cảm nhận về truyện ngắn Chữ người tử tù (Nguyễn Tuân) đã gợi lại khung cảnh cho chữ của con người tài năng đức độ lúc nào cũng hướng tới thiên lương.

Trong khi đó, đội Hy Vọng lại có cách làm mới khi bài cảm nhận về truyện ngắn Chí Phèo (Nam Cao) do hai thành viên Hải Đăng và Thu Hiền trình bày. Nhờ sự tung hứng của hai em mà không khí chương trình sinh động hẳn lên. Cũng chỉ trong vòng 5 đến 7 phút mà 3 đội đã có những tiểu phẩm đặc sắc trên sân khấu. Tuy chỉ mang hình thức minh họa nhưng các tiết mục đã thể hiện sự công phu từ khâu soạn kịch bản chuyển thể, phân vai và diễn kịch. Diễn viên lại một lần nữa được hóa thân vào nhân vật, nhân vật dù còn xa lạ từ trang sách nhưng đã bước vào chương trình ngoại khóa một cách gần gũi và đời hơn. Tuy cảnh diễn không dài nhưng 4 thành viên của nhóm Sao Mai đã chộp được cái thần của phút giây trang trọng khi tử tù Huấn Cao cho chữ trong nhà tù ẩm thấp tối tăm. Chính vì thế cảnh diễn đã để lại nhiều ấn tượng sâu sắc trong lòng thầy cô và hơn 200 học viên khối 11 của trung tâm.

Bài, ảnh: Hương Thủy