Ngư dân khóc cùng cá mú

Chúng tôi có mặt tại khu vực đầm Lập An, thị trấn Lăng Cô giữa lúc bà con đang tiến hành kéo các lồng cá mú bị nhiễm bệnh lên khỏi mặt nước. Đang loay hoay lựa ra những con cá còn có thể ăn được, bà Nguyễn Thị Cúc vừa khóc vừa kể lại quá trình nuôi cá mú của gia đình mình: “Ở đây, gia đình tôi là người nuôi cá mú lâu nhất. Chưa có năm mô như ri cả, 20 lồng cá mú mỗi lồng chứa từ 300 đến 500 con nuôi sắp đến ngày thu hoạch đã bị chết sạch. Tính đến hôm nay đã thiệt hại gần 2 tỷ đồng. Nếu cá tiếp tục chết nữa chắc phải bán nhà để trả lãi ngân hàng”. 

Tương tự với gia đình bà Cúc, nhiều bà con ngư dân ở thôn An Cư Đông I và II cũng bỏ ra hàng trăm triệu đồng để nuôi cá như ông Mai Thúc Lam, ông Trần Đình Kế hay anh Trần Văn Minh đến thời điểm này đành bất lực nhìn cá chết. Anh Trần Văn Minh, một ngư dân nuôi cá mú ở đầm Lập An nói với giọng buồn bã: “Vợ chồng tôi suốt ngày bám biển để mưu sinh. Vừa rồi hai nhà nội, ngoại mới cho mượn 100 triệu đồng để nuôi cá giờ thì mất trắng”.

Qua quá trình thực tế tại thôn An Cư Đông II, chúng tôi nhận thấy điểm giống nhau giữa ba loại cá mú đỏ, đen và hồng nhiễm bệnh là có rất nhiều vảy nến màu đỏ, toàn thân lở loét, phần mắt của cá màu trắng đục. Một số bà con nuôi cá mú lâu năm ở đây cho biết: “Thông thường, thời tiết vào mùa mưa bão cùng lúc triều cường lên nhanh kết hợp với lượng nước lợ có sẵn trong đầm Lập An sẽ tạo ra môi trường hết sức thuận lợi cho cá mú phát triển, đặc biệt là cá mú giống. Vì vậy, khả năng cá mú chết do nước trong đầm bị ngọt hóa là điều khó có thể xảy ra”. Một số chủ khác khẳng định cá chết một phần là do nguồn nước thải chưa qua xử lý tại khu vực chợ, khu dân cư chạy theo hệ thống cống rãnh đổ xuống khu vực chân cầu Lăng Cô. Bên cạnh đó, một số hộ dân ở thôn Hói Mít, Hói Dừa sau khi lén lút thu hoạch tôm chân trắng đã xả nước thải xuống đầm Lập An gây ảnh hưởng đến chất lượng nguồn nước vùng nuôi cá mú, tôm hùm ở thôn An Cư Đông II. Trong khi đó, ông Bạch Văn Khai, Trưởng phòng NN&PTNT huyện Phú Lộc thì cho rằng, nguyên nhân cá chết hàng loạt có thể là do sốc chênh lệch độ mặn – ngọt của nguồn nước đầm Lập An.

Theo thống kê của thị trấn Lăng Cô, tính đến thời điểm này đã có 469 lồng cá của 93 hộ nuôi bị nhiễm bệnh chết. Trong đó, loại cá mú cân nặng từ 0,6 đến 1kg chiếm số lượng nhiều nhất. Với giá bán trên thị trường hiện nay khoảng 330.000 đ/kg, số tiền thiệt hại do đợt cá chết hàng loạt ước tính trên 15 tỉ đồng. Ngoài ra, một lồng ốc hương trọng lượng 2,5 tạ và 4 tạ ghẹ nuôi trên đầm cũng chết sạch.

Với mong muốn cứu vãn số tiền đầu tư nuôi quá lớn, bà con tìm cách liên hệ với tư thương để bán cá. Một số khác đem cá mú chết ướp muối để làm nước mắm. Ông Mai Thúc Lâm vô cùng bức xúc: “Cả thôn theo chủ trương chung của thị trấn hầu như nhà nào cũng vay ngân hàng vài chục triệu nuôi cá mú để thoát nghèo. Đến khi dịch bệnh xảy ra thì không biết kêu ai. Nguyện vọng bà con bây giờ là sớm tìm ra thuốc chống dịch”. Sau khi nghe người dân ở hai thôn An Cư Đông I và II phản ánh tình trạng hàng trăm lồng cá bị chết tại thị trấn Lăng Cô, Chi cục Nuôi trồng thủy sản và Trung tâm Khuyến nông tỉnh Thừa Thiên – Huế đã cử cán bộ xuống kiểm tra. Tuy nhiên, hiện nay vẫn chưa thể tìm ra nguyên nhân dẫn đến hiện tượng cá mú chết hàng loạt. Các cán bộ chịu trách nhiệm kiểm tra đã tiến hành quan trắc ở chân cầu Lăng Cô cũ và khu vực có ống xả của các ao nuôi tôm tại Hói Mít để xác định độ mặn, dung lượng kiềm.