Người đưa cà phê Việt lên bản đồ quốc tế

Người đưa cà phê Việt lên bản đồ quốc tế - Audio

00:00 / 00:00

An audio error has occurred, player will skip forward in 2 seconds.

1 Người đưa cà phê Việt lên bản đồ quốc tế Audio

Quyết định khởi nghiệp với cà phê tại một trong những vùng đất khắc nghiệt ở Quảng Trị, cô gái đến từ thủ đô Hà Nội – Nguyễn Thị Bích Chi không chỉ gieo trồng nên những vườn cà phê xanh mướt mà còn gieo lên niềm tin vào nông nghiệp tử tế. Từ vài trăm gốc cà phê thử nghiệm hữu cơ đến cả chục hécta và những lô hàng đạt giải thưởng quốc tế là một hành trình về câu chuyện lựa chọn khởi nghiệp trên vùng đất khó và đồng hành cùng người nông dân để kiến tạo giá trị bền vững.

Bích Chi đồng hành cùng người dân trồng cà phê hữu cơ

Dấn thân với cà phê sạch

Ý tưởng khởi nghiệp với cà phê đến với Bích Chi vào năm 2019, sau một thời gian làm việc trong lĩnh vực tài chính. Cô triển khai dự án đặt máy bán cà phê tự động trong bệnh viện, đi kèm nước ép cam và thức uống dinh dưỡng. Cũng từ đó, câu hỏi về chất lượng nguyên liệu đã dẫn cô vào một ngã rẽ khác. Bích Chi quan tâm đến cà phê sạch nhưng câu hỏi cuối cùng về sự sạch hữu cơ đúng nghĩa thì vẫn chưa có câu trả lời thỏa đáng. Cô quyết định dấn thân học về cà phê, từ hạt giống, đất trồng đến phương pháp lên men và chế biến. Từng bước, từng công đoạn, Bích Chi lựa chọn tự mình làm tất cả.

Bích Chi biết đến Hướng Phùng qua một người bạn và may mắn thuyết phục được chú Lê Đức Bình, một người trồng cà phê lâu năm đồng ý cho thử nghiệm mô hình hữu cơ trên 200 gốc cà phê. Bích Chi lấy mẫu đất đi kiểm định, đọc tài liệu tiếng Việt, tiếng Anh, Nhật, Pháp để tìm cách cải tạo đất. “Trận lũ năm 2020, tôi trở lại Hướng Phùng và rất vui khi nghe chú Bình nói: “Đất có giun trở lại cháu ạ”. Lúc đó, tôi biết mình đã đi đúng hướng. Người ta bảo ý nghĩ làm cà phê bán giá vài triệu một ký là viển vông, nhưng tôi vẫn luôn đặt câu hỏi tại sao một chùm nho có thể bán 18 triệu, còn cà phê thì không? Tôi biết, ở vùng đất khô cằn này, làm ra một hạt cà phê sạch là cả một hành trình nhọc nhằn, nhưng tôi tin vào bàn tay khối óc con người, như lời ông nội tôi từng dạy: “Nếu xuất phát điểm việc ta làm là vì người khác, việc ắt sẽ thành””, Bích Chi tâm sự.

Với Bích Chi, cà phê không đơn thuần là thức uống. Đó là một chuỗi những công đoạn đòi hỏi sự tận tụy tuyệt đối: từ chăm đất, chọn quả, lên men, phơi, rang cho đến chiết xuất. Bích Chi quyết định đặt tên thương hiệu là Cup’n’Care. Cô giải thích “Cup” là ly cà phê, “Care” là sự chăm sóc tận tâm. Không chỉ dừng lại ở tên gọi, đó còn là triết lý kinh doanh: mỗi ly cà phê là kết quả của sự trung thực, cẩn trọng từ nông trại đến tay người uống.

Đưa cà phê Việt ra thế giới

Năm 2022, lần đầu tiên Cup’n’Care của Bích Chi gửi mẫu dự thi Vietnam Amazing Cup. Không ai biết thương hiệu này là ai nhưng kết quả thì đáng kinh ngạc khi nằm trong top 10 toàn quốc và danh hiệu “Mẫu Arabica được yêu thích nhất”. Cũng trong năm đó, mẫu cà phê của Cup’n’Care là đại diện duy nhất từ Việt Nam được chọn vào bộ sưu tập 20 cà phê đặc sản tại Hội nghị Thượng đỉnh các quốc gia vùng Vành đai Thái Bình Dương. Thương hiệu Cup’n’Care là lời cam kết với khách hàng rằng mọi ly cà phê mà người tiêu dùng cầm trên tay là kết quả của một chuỗi giá trị liêm chính, từ nông dân đến người rang, người pha chế ra nó.

Cup’n’Care mất ít nhất 3 năm. Cô vừa phải đi làm rất nhiều công việc khác để tích góp nuôi đất, nuôi cây… “Làm hữu cơ không dễ, cũng không nhanh. Tôi luôn nhớ lời chú Trịnh Đức Minh – Chủ tịch Hiệp hội Cà phê Buôn Ma Thuột nói với tôi: “Con lấy của đất bao nhiêu thì hãy trả cho đất bấy nhiêu”, Bích Chi chia sẻ.

Năm 2023, Bích Chi thử nghiệm áp dụng phương pháp sơ chế đặc sản với giống cà phê Mít (Liberica). Kết quả bất ngờ là cà phê được đặt mua hết chỉ trong hơn một tháng với giá lên đến 1,3 triệu đồng/kg thành phẩm. Không giữ kiến thức cho riêng mình, cô mời chuyên gia, các chủ nhà rang về Hướng Phùng tổ chức lớp học phi lợi nhuận, “cầm tay chỉ việc” cho nông dân. Giá cà phê tươi lập tức tăng gấp đôi. Bích Chi còn chia sẻ cả khách hàng cho bà con nông dân. Thay vì làm trung gian, cô chọn cách làm bạn đồng hành cùng họ. Năm 2024, Quảng Trị lần đầu có đại diện đoạt giải Vô địch Liberica Đông Nam Á là Farm Madam Hương, chính từ lớp học phi lợi nhuận mà Bích Chi kết nối tổ chức. Đó là sự kiện đánh thêm một dấu mốc mở đường cho cà phê Quảng Trị bước ra thế giới.

Không chỉ dừng ở sản xuất, Bích Chi ấp ủ một mô hình du lịch trải nghiệm cà phê hữu cơ (Farm Stay). Nơi du khách nước ngoài có thể tham gia trọn vẹn vào quá trình làm cà phê: từ hái quả, rửa, ủ lên men, phơi, nhặt lỗi, rang thử, đóng gói… “Tôi không muốn họ chỉ đến uống ly cà phê rồi mua vài túi mang về. Tôi muốn họ hiểu để có một ly cà phê ngon là cả quá trình gian khổ của những người nông dân lặng lẽ và bền bỉ với tình yêu đất, yêu cây”.

Năm 2024, tôi tổ chức đợt thực tế cho sinh viên ngành nông nghiệp của ĐH Việt Nhật tại farm cà phê. Những sinh viên ấy sau đó lại chính là người mang cà phê Cup’n’Care sang Nhật, tạo nên nhịp cầu kết nối để cà phê sạch đi xa hơn”, Bích Chi nói.

Phan Lệ