Nhiều ngân hàng “chạy nước rút” giảm lãi suất huy động

Ảnh: T.Đạm – Đồ họa: N.Khanh

Theo các chuyên gia, đây là những tín hiệu mà cả người gửi lẫn người vay tiền cần tính đến để hoạch định các kế hoạch kinh doanh của mình trong tương lai.

Nhiều NH không còn duy trì mức LS trần cho kỳ hạn ngắn như trước vì đang dư thừa vốn. Từ ngày 20-3, NH Vietcombank đã giảm LS huy động kỳ hạn 1-3 tháng về mức 7,5%/năm, các kỳ hạn trên 12 tháng LS chỉ còn 9,5%/năm. NH ACB giảm LS huy động kỳ hạn từ 1-9 tháng còn 7,8%/năm. NH này cũng mạnh tay giảm LS huy động các kỳ hạn dài. Hiện LS kỳ hạn 13 tháng trở lên tại ACB chỉ còn 10,8%/năm.

Tại nhiều NH nhỏ, mức LS 12%/năm áp dụng cho kỳ hạn trên 12 tháng đã gần như biến mất khỏi biểu LS huy động, thay vào đó là mức LS từ 10-10,5%/năm. Có NH chỉ duy trì mức LS cao cho duy nhất kỳ hạn 13 tháng, là kỳ hạn mà các NH căn cứ vào đó để tính toán LS cho vay, các kỳ hạn khác LS đã về mức 10%/năm.

LS tụt dốc cũng lan sang cả những NH vốn có tiếng trả LS “ngầm” cao. Bà Dung (Q.Phú Nhuận, TP.HCM) cho biết gửi tiền tại chi nhánh của một NH có trụ sở tại quận 5. Trước tết NH này trả cho bà LS thỏa thuận 13%/năm, nhưng đáo hạn sổ tiết kiệm nhân viên NH này gọi điện thoại thông báo LS chỉ còn 10,8%/năm. Bà tìm hiểu tại một số NH khác cũng thấy tình trạng tương tự. Nhiều người gửi tiền tiếc ngẩn ngơ vì chỉ trong vòng 1-2 tuần, LS đã thay đổi chóng mặt.

Chị Kim (Q.Gò Vấp) cho biết vừa để dành được 100 triệu đồng, còn đang phân vân giữa gửi ngắn hay gửi dài hạn thì LS giảm. Giờ gửi dài LS cũng chỉ hơn 10%/năm nhưng chị vẫn quyết định gửi kỳ hạn 12 tháng vì LS đang trong xu hướng giảm, do vậy gửi kỳ hạn dài về lâu dài có lợi hơn.

Nhiều NH cho biết đang thăm dò phản ứng của thị trường trước khi đưa ra biểu LS huy động mới. Nhưng chắc chắn mức LS đang áp dụng hiện nay khó duy trì lâu do nguồn vốn NH đang dư thừa. Vì vậy người không có kế hoạch đầu tư nên chọn gửi kỳ hạn dài ngay thời điểm này để hưởng LS cao.

Ông Phan Huy Khang, tổng giám đốc Sacombank, cho biết hiện thanh khoản của NH khá tốt. Vừa qua NH còn giảm đồng loạt 0,5% LS huy động đối với doanh nghiệp để kích thích doanh nghiệp đưa vốn vào sản xuất kinh doanh thay vì gửi NH như hiện nay.

Song song với giảm LS huy động, các NH cũng đưa ra các gói hỗ trợ LS. NH ACB triển khai chương trình 10 ngày vàng từ ngày 20-3 đến 30-3, các khách hàng vay hiện hữu tại ACB khi vay thêm số tiền tối thiểu 300 triệu đồng sẽ được hưởng lãi suất 10,99%/năm đối với các khoản vay cho mục đích sản xuất kinh doanh. Với vay tiêu dùng, xây dựng, sửa chữa nhà LS thấp nhất 11,99%/năm. Khách hàng giải ngân khoản vay mới sẽ đồng thời được giảm LS của các khoản vay hiện hữu còn 14,99%/năm. Một số NH khác cũng triển khai các gói cho vay LS thấp.

Theo các NH, LS huy động giảm thấp thời gian qua cũng tạo áp lực lên chính NH vì các khách hàng vay cũ đòi trả vốn để vay lại với LS rẻ hơn. Ông Bùi Tấn Tài, phó tổng giám đốc NH ACB, cho biết tín dụng những tháng đầu năm tăng rất chậm, trong khi huy động tăng nhẹ khiến NH dư thừa vốn. Trong khi khách hàng vay mới không nhiều, nhiều doanh nghiệp vay trước đây trả vốn trước hạn hoặc đòi thương lượng lại mức LS mới.

“NH không thể duy trì LS cao vì cạnh tranh cho vay rất gay gắt” – ông Tài nói và cho biết có khả năng xu hướng LS huy động tới đây sẽ phải giảm thêm nếu NH không cho vay ra được. Quý 1 NH tăng tín dụng 3%, những quý sau chưa thể phán đoán được vì tình hình còn rất bấp bênh.

Tổng giám đốc HDBank Nguyễn Hữu Đặng cho biết vừa giảm LS cho vay với nhiều khách hàng vay cũ về ngang mức NH đang áp dụng hiện nay. Hiện LS cho vay tại HDBank dao động 9-13%/năm, theo ông Đặng mức này đã là khá thấp nên tới đây LS cho vay sẽ giảm thêm nhưng không nhiều. “Quan trọng là khả năng hấp thụ vốn của doanh nghiệp” – ông Đặng nói. Còn tại NH Sacombank, LS cho vay dao động 11-14%/năm.

Phó tổng giám đốc một NH quốc doanh lớn nói NH mong muốn chia sẻ với doanh nghiệp nhưng việc LS cho vay giảm như thế nào phải tính toán kỹ, nếu không sẽ lỗ vì trước đây huy động vốn với LS khá cao. Do vậy thay vì giảm LS đại trà, xu hướng chung của các NH là đưa ra các gói hỗ trợ.

“Như vậy hàm nghĩa giảm LS với những doanh nghiệp đủ điều kiện. Bằng việc đưa ra các gói hỗ trợ này, NH cũng tính toán khoanh vùng đối tượng và thay đổi tùy theo tình hình. Nhiều ngành nghề năm trước còn tốt nhưng năm nay tình hình đã thay đổi chóng mặt” – vị phó tổng này nói.

Giảm lãi suất đầu vào để đưa vốn ra nền kinh tế Ngày 21-3, NH Nhà nước cho biết đang tiếp tục theo dõi chặt chẽ diễn biến của thị trường để điều hành chính sách tiền tệ một cách linh hoạt. Theo thống kê mới nhất của cơ quan này, thị trường đã có những tín hiệu vui. Cụ thể, huy động vốn tăng trở lại từ cuối tháng 1. Tính đến ngày 28-2, huy động vốn tăng 2% so với cuối năm 2012, gấp hơn hai lần mức tăng hai tháng đầu năm 2012. Còn tín dụng so với cuối năm 2012 đã đảo chiều tăng trở lại với 0,26% trong tháng 2. Tính hai tháng đầu năm nay, tín dụng giảm 0,28%, thấp hơn mức giảm 1,88% trong hai tháng đầu năm 2012. Ông Nguyễn Ngọc Bảo, chủ tịch hội đồng thành viên của Agribank, cho biết hiện nay cung vốn của các NH thương mại khá dồi dào trong khi đó, cầu vốn tức là tín dụng thì đang yếu; các yếu tố kinh tế vĩ mô khác có xu hướng tác động tích cực đối với LS và sự cần thiết phải chia sẻ lợi ích trong điều kiện khó khăn hiện nay giữa NH thương mại và khách hàng vay. Điều này cho thấy thị trường đang xuất hiện các điều kiện và khả năng để có thể giảm mặt bằng LS huy động và cho vay. Ông Phạm Huy Thông, phó tổng giám đốc Vietinbank, cho rằng muốn hạ LS cho vay thì LS huy động phải giảm trước. Từ đầu năm đến nay, tăng trưởng tín dụng của toàn hệ thống NH đang âm, tức là nguồn vốn đang ứ lại. Do vậy, NH đành phải tìm cách đưa tín dụng ra qua việc hạ LS huy động và hạ LS cho vay. Đây là hoạt động bình thường của các NH. Còn đến thời điểm này, Vietinbank chưa có kế hoạch giảm LS huy động.