|
Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Minh Hiển phát biểu tại hội nghị sáng 5-7
|
Ngày 5-7, tại TP.HCM, đoàn giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã tổ chức Hội nghị lấy ý kiến về dự thảo báo cáo “Kết quả giám sát thực hiện chính sách, pháp luật về đảm bảo chất lượng và chương trình, sách giáo khoa (SGK) giáo dục phổ thông” trước khi được trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội vào tháng 8-2013. Trước đó, đoàn giám sát đã làm việc với UBND 8 tỉnh, thành phố cũng như khảo sát tại một số trường sư phạm, tiểu học, trung học…
Qua báo cáo cho thấy, giáo dục nước nhà còn rất nhiều hạn chế và nếu không nhìn thẳng vào sự thật thì khó có thể đổi mới căn bản, toàn diện được.
Sách viết một đằng, thầy được đào tạo một nẻo
Báo cáo về chất lượng SGK giáo dục phổ thông, ông Trịnh Ngọc Thạch – Phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa Giáo dục thanh niên, thiếu niên & nhi đồng (VHGDTNTN&NĐ) của Quốc hội nhấn mạnh: “Nội dung SGK nhìn chung đã đảm bảo hệ thống chuẩn kiến thức và kỹ năng được quy định trong chương trình môn học. Cơ bản đảm bảo tính chính xác, khoa học, hiện đại, tương đối cập nhật và phù hợp với thực tiễn nước ta. Phần lớn SGK đã xác định rõ những vấn đề trọng tâm ở từng bài, từng chương. Hình thức của nhiều cuốn sách có giá trị thẩm mỹ cao, kết hợp hài hòa kênh hình, kênh chữ, cỡ chữ, màu sắc sinh động…”.
Rằng hay thì thật là hay nhưng… “sạn” vẫn còn cả núi. “SGK còn có nhiều thuật ngữ trừu tượng, tình huống gượng ép. Một số SGK có sự trùng lặp, có những sự kiện, số liệu thiếu nhất quán giữa các lớp trong cùng một môn học và giữa một số môn học. Nội dung SGK chưa tính đến điều kiện vùng miền. Do đó chưa phù hợp với trình độ nhận thức đa dạng của học sinh, đặc biệt là học sinh ở các vùng khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số”, ông Thạch cho biết thêm.
Về vấn đề này, TS. Thái Văn Long – Giám đốc Sở GD-ĐT Cà Mau đồng tình: “SGK đã có nhiều tiến bộ so với trước đây nhưng vẫn còn những hạn chế, bất cập. Đặc biệt, SGK còn có nội dung nặng, nhiều giáo viên không chuyển tải nổi chương trình mới…”.
Cũng phải, chương trình SGK thì mới nhưng cách đào tạo giáo viên tại các trường sư phạm lại chưa mới. Ông Phạm Văn Duyệt – Hiệu trưởng Trường THCS Phước Nguyên, Bà Rịa – Vũng Tàu cho biết: “Trường nhận về 40 giáo sinh, trong đó có 35 giáo sinh được xếp loại giỏi, 5 em xếp loại xuất sắc. Tuy nhiên khi trực tiếp đứng lớp thì chỉ có 30% đạt yêu cầu”.
Bà Nguyễn Thị Thu Cúc – Hiệu trưởng Trường THPT Gia Định, TP.HCM cũng cho biết: “Trường sư phạm chưa quan tâm đào tạo nghiệp vụ sư phạm cho giáo sinh. Các em tỏ ra khá yếu khi xử lý tình huống, chưa ý thức được chuẩn mực của một người thầy”…
Từ thực tế này, GS.VS Đào Trọng Thi – Chủ nhiệm Ủy ban VHGDTNTN&NĐ Quốc hội cho rằng: “Chương trình SGK chỉ được đánh giá là tốt khi phù hợp với đội ngũ giáo viên. Phải đào tạo đội ngũ giáo viên để phục vụ đổi mới SGK, hiện nay giáo viên chưa đáp ứng được yêu cầu”.
Xóa bỏ suy nghĩ “học để thi”
“Trong khi nhiều quốc gia trên thế giới đã vận dụng quan điểm về bốn trụ cột giáo dục của UNESCO: “Học để biết, học để làm người, học để làm việc và học để sống chung” thì ở nước ta, học chỉ để thi. Học sinh học để thi, giáo viên dạy để thi và hiệu trưởng, hiệu phó tổ chức việc dạy và học theo hướng “Dạy và học để thi”…”, TS. Phạm Văn Khanh – Phó giám đốc Sở GD-ĐT Tiền Giang tâm tư.
Với một nền giáo dục còn đặt nặng vấn đề thi cử, điểm số nên học sinh cứ phải học theo kiểu “thi gì, học nấy”. Và giáo viên cũng phải “gò” học sinh thành các “thợ” giải bài tập. Bà Cúc thừa nhận: “Năm lớp 12, những môn thi ĐH, nhà trường phải “gò” học sinh để các em đạt kết quả cao”.
Ở nhiều trường, không cần đợi đến lớp 12 mà từ các lớp thấp hơn đã bắt đầu “gò”. Chính vì vậy, việc học đối với học sinh trở nên nặng nề và khó có chất lượng cao, các em ít có điều kiện để bộc lộ tài năng.
Nhiều ý kiến cho rằng, muốn giáo dục Việt Nam “lột xác” thì không chỉ đơn giản là cho ra một bộ SGK mới, mà cần phải có một đội ngũ nhà giáo đủ chuẩn để dạy, cơ sở vật chất cũng phải tương xứng. Song trên hết vẫn là xóa bỏ suy nghĩ “học để thi”.
Song song, cần đa dạng các loại hình giáo dục để đáp ứng nhu cầu học tập của người dân. “Nếu các trường công lập không làm được thì các trường tư sẽ làm, phụ huynh sẽ cho con ra nước ngoài học”, ông Thi nhấn mạnh.
Chỉ riêng TP.HCM đã có 29 trường có yếu tố nước ngoài có dạy học sinh Việt Nam. Học phí ở đây lên tới 24 ngàn USD/năm đối với bậc trung học, 16 ngàn USD/năm đối với tiểu học và 15 ngàn USD/năm đối với mầm non. “Điều đáng nói ở đây là các trường này chưa chú trọng giảng dạy văn hóa Việt Nam, dạy 3 môn văn, sử, địa Việt Nam cho học sinh Việt Nam. Đội ngũ giáo viên còn thiếu ổn định, chất lượng không đồng đều, chưa có quy định để đánh giá chất lượng đào tạo của các trường này”, Phó giám đốc Sở GD-ĐT TP.HCM Nguyễn Hoài Chương tâm tư.
Theo đó, Sở GD-ĐT TP.HCM kiến nghị các cấp có thẩm quyền khẩn trương ban hành các văn bản còn thiếu, sửa đổi văn bản chưa phù hợp…
Bài, ảnh: Hòa Triều
| “Cơ bản nhất là tài chính và nhân sự nhưng ngành giáo dục lại không được chủ động…”, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Minh Hiển nói. |
Bình luận (0)