Những dấu ấn nổi bật của ngành giáo dục năm 2024

Dự thảo Luật Nhà giáo được trình tại kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV; Bộ Chính trị ban hành Kết luận số 91 về việc tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 29 về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục – đào tạo; hoàn thành chu trình đầu tiên của việc triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018 đối với ba cấp học đồng bộ trên cả nước…

Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn tiếp nhận ủng hộ đồng bào bị thiệt hại do bão số 3 từ một trường ĐH

Đây là một số sự kiện tạo nên dấu ấn nổi bật của ngành giáo dục cả nước trong năm vừa qua. Nhân dịp năm mới, cùng Giáo dục TP.HCM điểm lại những dấu ấn, hoạt động cũng như thành tựu nổi bật của ngành giáo dục trong năm 2024.

1.Bộ Chính trị ban hành kết luận về tiếp tục thực hiện đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục

Sau 10 năm thực hiện đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo theo tinh thần Nghị quyết 29 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XI, năm 2024, Bộ Chính trị ban hành Kết luận số 91 ngày 10-8-2024 về việc tiếp tục thực hiện nghị quyết này.

Kết luận số 91 đánh giá, sau 10 năm triển khai thực hiện Nghị quyết 29, giáo dục – đào tạo nước ta đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Kết luận 91 cũng đặt ra 8 nhiệm vụ trọng tâm. Đồng thời, yêu cầu các cấp ủy Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị – xã hội tiếp tục quán triệt, thực hiện nghiêm túc, hiệu quả các quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp đã nêu trong Nghị quyết 29, Nghị quyết Đại hội XIII và các nghị quyết khác của Đảng về giáo dục – đào tạo.

2.Dự thảo Luật Nhà giáo nhận được sự ủng hộ lớn

Ngày 9-11-2024, trong khuôn khổ kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ đã trình bày trước Quốc hội nội dung tóm tắt tờ trình dự thảo Luật Nhà giáo với nhiều nhóm chính sách thúc đẩy sự phát triển lực lượng nhà giáo. Tại kỳ họp, dự thảo luật đã được thảo luận, cho ý kiến; đã nhận được sự ủng hộ, đồng thuận cao của đại biểu Quốc hội.

Các góp ý của đại biểu Quốc hội cho dự thảo Luật Nhà giáo đã được ban soạn thảo tiếp thu, hoàn thiện. Hiện Bộ GD-ĐT đang phối hợp với Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội chuẩn bị tài liệu phục vụ các phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và hoàn thiện bộ hồ sơ dự án Luật Nhà giáo phục vụ kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV. Theo dự kiến, dự thảo Luật Nhà giáo sẽ được xem xét, thông qua tại kỳ họp này.

3.Hoàn thành chu trình đầu tiên của Chương trình giáo dục phổ thông 2018

Năm 2024 đánh dấu thời điểm hoàn thành chu trình đầu tiên triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018 đối với ba cấp học đồng bộ trên cả nước. Danh mục sách giáo khoa từ lớp 1 đến lớp 12 đã hoàn thành việc thẩm định và phê duyệt. Thời điểm hoàn thành chu trình đầu tiên của Chương trình giáo dục phổ thông 2018 còn ghi dấu bằng kỳ thi tốt nghiệp THPT cuối cùng theo chương trình 2006 được tổ chức thành công và công tác chuẩn bị khẩn trương, tích cực, chất lượng cho kỳ thi đổi mới từ năm 2025. Bộ GD-ĐT đã công bố phương án thi, cấu trúc định dạng đề thi, đề tham khảo kỳ thi tốt nghiệp THPT từ 2025 theo chương trình giáo dục phổ thông mới.

Cùng với quá trình đổi mới thi tốt nghiệp THPT, những chuẩn bị cho đổi mới tuyển sinh phổ thông, tuyển sinh ĐH-CĐ cũng đã được Bộ GD-ĐT triển khai trong năm 2024 thông qua việc sửa đổi, bổ sung các quy chế hiện hành.

4.Chung tay, nỗ lực khắc phục hậu quả thiên tai, bão lũ

Đầu tháng 9-2024, cơn bão số 3 (Yagi) cùng hoàn lưu bão đã gây ra những thiệt hại nặng nề cho các tỉnh khu vực Bắc bộ. Ngành giáo dục cũng gánh chịu thiệt hại đáng kể với 52 học sinh, trẻ em bị tử vong; 3 học sinh bị mất tích, 8 học sinh bị thương; 3 giáo viên tử vong, 1 giáo viên mất tích. Tổng thiệt hại về cơ sở vật chất và thiết bị dạy học ước tính là 1.260 tỷ đồng. Trong bối cảnh khó khăn, thiệt hại, toàn ngành giáo dục đã chung tay, nỗ lực khắc phục hậu quả để sớm nhất ổn định việc dạy và học; đồng thời nhận được nhiều sự hỗ trợ kịp thời từ các đơn vị, cá nhân, tổ chức trong và ngoài nước.

5.Giáo dục Việt Nam tiếp tục ghi dấu ấn tại các cuộc thi quốc tế

Năm qua, Việt Nam có 7 đoàn học sinh tham dự các kỳ thi Olympic khu vực và quốc tế. Các đoàn học sinh Việt Nam đã mang về thành tích vượt trội với 12 huy chương vàng, 15 huy chương bạc, 10 huy chương đồng (tăng 4 huy chương vàng, 3 huy chương bạc so với năm 2023). Đoàn học sinh Việt Nam tham dự hội thi khoa học kỹ thuật quốc tế tại Hoa Kỳ cũng đã đoạt 1 giải nhì, đây là giải cao nhất của chúng ta kể từ năm 2013 đến nay.

6.Gia tăng thứ hạng các cơ sở giáo dục Việt Nam trong khu vực và thế giới

Theo công bố của Tổ chức xếp hạng QS (Quacquarelli Symonds – Anh) về xếp hạng cho 1.751 cơ sở giáo dục ĐH trên toàn thế giới năm 2024, Việt Nam có 10 cơ sở giáo dục ĐH góp mặt (tăng 2 cơ sở so với năm trước). Đặc biệt, ở lần xếp hạng này, ĐH Quốc gia Hà Nội có sự thăng tiến mạnh, đứng thứ 325 thế giới (tăng 456 bậc so với năm 2024) đồng thời xếp vị trí 51 của châu Á.

Trong năm 2024, Việt Nam còn có 17 cơ sở giáo dục ĐH lọt vào bảng xếp hạng hàng đầu châu Á của QS, trong đó có 4 cơ sở giáo dục ĐH thuộc top 200; 9 cơ sở giáo dục ĐH lọt vào bảng xếp hạng ĐH tốt nhất thế giới của Tổ chức Times Higher Education (THE).

7.Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu cho 21 nhà giáo nhân dân, 1.167 nhà giáo ưu tú

Năm 2024 là năm đầu tiên việc xét tặng danh hiệu nhà giáo nhân dân, nhà giáo ưu tú được thực hiện theo Nghị định mới của Chính phủ (Nghị định số 35 ngày 2-4-2024). So với Nghị định số 27 trước đó, Nghị định số 35 có một số điểm mới như quy định rõ hơn cách tính thời gian, nhóm đối tượng và tiêu chuẩn xét tặng; dành sự quan tâm tới nhóm đối tượng đặc thù; bổ sung tiêu chuẩn mới để đánh giá tài năng sư phạm của nhà giáo; cắt giảm thủ tục hành chính, rút gọn quy trình xét tặng. Theo đó, Chủ tịch nước đã phong tặng danh hiệu cho 21 nhà giáo nhân dân, 1.167 nhà giáo ưu tú.

8.Chuyển đổi số trong giáo dục tiếp tục đạt nhiều kết quả quan trọng

Toàn ngành đã hoàn thành xây dựng 100% các cơ sở dữ liệu và kết nối thành công với các cơ sở dữ liệu quốc gia. Việc ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ kỳ thi tốt nghiệp THPT và công tác tuyển sinh ĐH đã được triển khai đồng bộ, triệt để từ đăng ký dự thi, đăng ký nguyện vọng xét tuyển, nộp lệ phí và xác nhận nhập học.

Năm qua, ngành giáo dục đã triển khai thí điểm học bạ số ở cấp tiểu học, bước đầu đã mang lại hiệu quả tích cực trong quản lý, quản trị trường học làm căn cứ cho việc triển khai đại trà trong thời gian tới. Để tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi số, Bộ GD-ĐT đã xây dựng dự thảo và sẽ sớm ban hành khung năng lực số cho người học từ mầm non đến ĐH. Dự kiến khung năng lực số sẽ được triển khai từ năm 2025.

Ngoài ra, trong năm qua, ngành giáo dục cũng đã tổ chức thành công những sự kiện thể thao học đường lớn, mang tầm quốc gia, quốc tế; thúc đẩy phong trào thi đua xây dựng xã hội học tập, học tập suốt đời.

Mê Tâm