Những ngôi trường kêu cứu: Bài 1: “Sống chung” với ô nhiễm

Trường TH Lý Thái Tổ (P.11, Q.8), nằm ngay bên cạnh chân cầu Chà Và với gần 300 học sinh, trường không có sân chơi, hoạt động của các em HS trong giờ giải lao chỉ gói gọn ở dãy hành lang và phòng học. Mang tiếng là trường học nhưng các phòng học đều nằm trên tầng 2 và 3, vì tầng trệt là của nhà sách. Học sinh muốn vào trường phải leo lên cầu thang tối tăm, ẩm thấp của khu nhà sách. Thầy Nguyễn Văn Giàu, Hiệu trưởng nhà trường cho biết: “Sở dĩ thầy và trò phải chịu tình trạng này là do “lịch sử để lại”. Trước năm 1975, đây là trường tư thục, sau giải phóng do không có phòng học nhưng áp lực học sinh ngày càng tăng nên nhà trường được Phòng GD quận cho trưng dụng tầng 2 và 3 của ngôi trường này để làm phòng học. Theo quy hoạch mới của Q.8, Trường TH Lý Thái Tổ sẽ được xây mới trên đất thu hồi 6 kho của Bến Bình Đông với diện tích 6.000m2. Nhà trường chúng tôi rất mừng và chờ đợi, nhưng nghe đâu dự án vẫn còn vài năm nữa mới bắt đầu. Còn hiện tại, nhiều phụ huynh phản ánh với nhà trường là họ rất e ngại nếu có sự cố cháy nổ xảy ra thì hàng trăm HS trên không có chỗ thoát thân. Vì vậy mà số HS năm nay của trường giảm đi rất nhiều, hiện chỉ còn 291 em (trước kia khoảng 800 em)”.

Cùng hoàn cảnh đó là Trường TH Xóm Chiếu (Q.4), cô Mai Trinh, Hiệu trưởng nhà trường trăn trở: “Nhà trường đã được các cấp có thẩm quyền phê duyệt dự án xây trường từ năm 2006, vậy mà gần bốn năm nay đâu lại nằm im đó”. Mới đây, tại buổi tiếp xúc cử tri P.13, Q.4 của Chủ tịch HĐND TP.HCM Phạm Phương Thảo, nhiều người dân trong phường thắc mắc quận có kế hoạch thu hồi ba nhà kho ở đường Tôn Đản để xây Trường TH Xóm Chiếu nhưng mấy năm nay chưa thấy khởi công. UBND quận 4 cho biết dự án trường này đã được duyệt từ năm 2006, hiện đơn vị quản lý hai kho 9B, 9D Tôn Đản đã giao đất nhưng quận vẫn còn “kẹt” vì Công ty Xi măng Hà Tiên 1 – đơn vị quản lý kho 9C Tôn Đản (rộng khoảng 650m2) chưa giao đất. Năm 2006, UBND TP chấp thuận chủ trương cho Q.4 thu hồi mặt bằng số 9C Tôn Đản, kết hợp với diện tích hai kho 9B và 9D để xây dựng Trường TH Xóm Chiếu. Sau khi được quận thông báo chủ trương trên thì Công ty Xi măng Hà Tiên 1 xin được sử dụng kho này đến năm 2010 để góp phần bình ổn thị trường xi măng khu vực phía Nam. Đến năm 2007, Tổng công ty Xi măng Việt Nam lại xin chuyển mục đích sử dụng đất tại mặt bằng này để làm văn phòng giao dịch. Công ty Xi măng Hà Tiên 1 đã từng kết hợp với Tổng công ty Địa ốc Sài Gòn lập dự án xây dựng cao ốc văn phòng tại mặt bằng này!? Vì thế mà ngôi trường cứ bị “ách” lại chưa khởi công xây dựng được. 

Cô Vòng Mỹ Liên, Phó hiệu trưởng Trường TH Lý Nhơn, quận 4 cho biết: “Tôi về làm phó hiệu trưởng trường này được hai năm nay, và cũng từng đó thời gian thầy và trò của ngôi trường này phải chịu sự “tra tấn” của tiếng ồn cùng với khói bụi của nhà máy thuốc lá gần như 24/24 giờ”. Những âm thanh “khi bổng, khi trầm” từ động cơ của máy móc phát ra đôi lúc gần như lấn át cả tiếng giảng bài của thầy cô ở đây. Không những thế, sáng nào nhân viên vệ sinh nhà trường cũng phải đi làm sớm hơn thường lệ 30 đến 45 phút để lau chùi lớp bụi thuốc lá bám trên cửa, bàn ghế và các trang thiết bị dạy và học. Đã có nhiều công nhân viên nhà trường vì không thể chịu đựng được những công việc này xin nghỉ làm, dù hoàn cảnh gia đình họ rất khó khăn. Còn giáo viên, vì đã có sự phân công của cấp trên nên họ dạy mà tâm trí cũng không ổn định. Có người mong dạy nhanh hết thời gian tập sự là xin đi trường khác. Cô Liên cho biết thêm: Trường TH Lý Nhơn trước năm 1975 là ngôi trường yên tĩnh và sạch đẹp, nhưng kể từ khi Nhà máy Thuốc lá Sài Gòn hình thành ở đây đã làm cho việc dạy và học của trường bị ảnh hưởng như đã nói ở trên. Nhiều lần nhà trường đã làm công văn gửi lên cấp có thẩm quyền, các ban ngành chức năng xuống kiểm tra, tiếng ồn được thuyên giảm nhưng cũng chỉ được một hai ngày, sau đó đâu lại vào đấy. “Bây giờ thì chúng tôi phải chấp nhận sống chung với “ô nhiễm” vậy, chỉ mong sao phía nhà máy trước khi được di dời đi nơi khác, họ hãy “thương” mà giảm bớt tiếng ồn khi học sinh tới học và có biện pháp che chắn những trang thiết bị, máy móc để không phả khói bụi độc hại ra trước sân trường như hiện nay là tốt rồi” – cô Liên ca cẩm.