Niềm vui được đến trường

Tuy không giải được các bài toán khó như những học sinh (HS) khác nhưng chỉ cần các em viết được một câu văn chỉn chu hay chỉ đơn giản là học được kỹ năng tự phục vụ bản thân như cầm thìa ăn cơm, biết đi vệ sinh… là bố mẹ, thầy cô đã vui lắm rồi.

Ngày thường, các em chạy nhảy, la hét ầm ĩ nhưng hôm nhận học bổng lại ngoan đến lạ kỳ khi ngồi yên một chỗ để chờ được cô giáo dẫn lên sân khấu nhận học bổng. Tuy không nói ra bằng lời được hay giọng nói còn ngọng nghịu nhưng trong tim mỗi em đều cảm thấy ấm áp, hạnh phúc khi nhận được sự quan tâm, chia sẻ của mọi người.

Em Nguyễn Minh Quang (HS Trường Chuyên biệt Tương Lai, Q.3, TP.HCM) đã 11 tuổi nhưng mới chỉ học lớp 1b (bắt đầu học chữ cái và ghép từ). Em bị bại não nhẹ, gặp khó khăn khi vận động tinh và vận động thô, bố mẹ lại là lao động phổ thông nên hoàn cảnh gia đình bấp bênh. Nhờ có sự cố gắng trong việc học các kỹ năng cũng như chương trình văn hóa, em là một trong 5 bạn nhỏ của trường được nhận học bổng. Khó nhọc khi đánh vần từng chữ, em vui vẻ cho biết: “Từ nhỏ tới giờ, em chưa từng được đến buổi lễ lớn như thế này, em rất vui. Em sẽ đưa toàn bộ số tiền được nhận ngày hôm nay cho bố mẹ để đóng tiền học. Được đến trường gặp bạn bè em vui lắm!”. Trong khi đó, em Võ Thị Minh An (13 tuổi, lớp 4k1) cùng rất nhiều bạn nhỏ khác học ở Trường Hy Vọng (Q.6) cũng không giấu được niềm xúc động trong buổi lễ này. Em bị khiếm thính ngay từ nhỏ nên được bố mẹ đưa vào Trường Hy Vọng để học ngôn ngữ ký hiệu và học chữ. Qua “phiên dịch” là thầy Phạm Hoàng Nam Huân, An chia sẻ: “Em bị khiếm thính nên việc học gặp rất nhiều khó khăn, chẳng hạn như nghe chậm hơn những HS bình thường nên tiếp thu rất chậm, khả năng diễn đạt cũng rất kém… Được sự giúp đỡ tận tình của thầy cô ở trường, năm nay em lên lớp 4. Tuy tiếp thu chậm hơn người bình thường nhưng mỗi khi chúng em giải được một bài toán, làm được một bài văn mặc dù rất đơn giản, thầy cô vui mừng lắm. Lần nhận học bổng này của chúng em có sự góp công không nhỏ của các thầy cô”.

Không chỉ dạy chữ, những giáo viên ở trường chuyên biệt còn học hỏi rất nhiều kinh nghiệm dạy các kỹ năng qua sách báo, tư liệu, internet để giúp các em sớm hòa nhập với cộng đồng. Nhưng để làm được điều này, họ đã bỏ ra rất nhiều công sức, thời gian và có cả những giọt nước mắt.

Cô Vũ Thanh Bạch (giáo viên Trường Chuyên biệt Cần Thạnh, huyện Cần Giờ) đã không ít lần bị các em la hét, đánh vào người. Cô chia sẻ: “Trẻ khuyết tật, đặc biệt là những em bị bại não, bị down thường học trước quên sau, nhiều em còn không biết đi vệ sinh, tè luôn trong quần hay những lúc bị rối loạn hành vi các em la hét, đánh cả giáo viên. Có em đã 16 tuổi nhưng vẫn không biết cài cúc áo…”. Ngày đầu mới dạy những trẻ này, cô không lường trước được khó khăn, nhiều lúc khóc thầm nhưng cứ mỗi lần nhìn vào những ánh mắt ngây dại ấy, cô không thể bỏ các em được. Vậy là 21 năm nay, cô vẫn gắn bó với lũ trẻ, đứa nào cũng đều coi cô như người mẹ hiền thứ hai. Sau nhiều năm dạy trẻ khuyết tật, cô tích lũy cho mình rất nhiều kinh nghiệm, chẳng hạn khi trẻ nóng giận la hét thì cho trẻ vẽ tranh, ghép tranh rồi vò nát tranh để từ từ nguôi cơn giận.

Khó khăn lớn nhất của giáo viên là trẻ không chịu ngồi yên học chữ, do tiếp thu chậm nên mỗi em phải có một giáo án riêng, vì thế các cô mất rất nhiều thời gian, công sức khi chuẩn bị giáo án. Cô Nguyễn Thị Ngọc Thảo (giáo viên Trường Chuyên biệt Q.10) có kinh nghiệm dạy trẻ khuyết tật hơn 7 năm, kể: “Đối với trẻ khuyết tật, giáo viên phải gần gũi, sâu sát với cuộc sống của các em để hiểu tâm lý, bệnh như thế nào thì mới dạy được. Lớp tôi chủ nhiệm có 14 em, mỗi em mang một khuyết tật khác nhau như em bị tự kỷ, em bị thiểu năng trí tuệ, em bị khiếm thính… nên không thể chọn một giáo án đồng bộ mà phải có nhiều giáo án khác nhau để dạy từng em”.

Bên cạnh giáo viên, sự phối hợp chặt chẽ của phụ huynh với nhà trường trong việc dạy trẻ khuyết tật là điều không thể thiếu. “Chúng tôi khó có thể dạy trẻ phát triển tốt nếu không có sự giúp đỡ, hỗ trợ của phụ huynh. Ở nhà trẻ có những khó khăn gì phụ huynh nên trao đổi với giáo viên để cùng đưa ra những phương pháp hỗ trợ cho các em khi ở nhà cũng như ở trường. Ngoài ra, phụ huynh cần dành nhiều thời gian quan tâm, dạy trẻ thêm các bài học ở nhà thì chắc chắn các em sẽ tiến bộ nhanh”, cô Đỗ Thị Thanh Nga (Phó hiệu trưởng Trường Chuyên biệt Tương Lai, Q.3) cho hay.

Chị Huỳnh Thị Thanh Kim (phụ huynh em Chương Huy Hoàng, 8 tuổi, HS Trường Chuyên biệt Thảo Điền, Q.2) cho biết: “Cháu nhà tôi đã 8 tuổi nhưng vẫn chưa thể học chương trình văn hóa mà học ở lớp Ánh dương để các thầy cô dạy thêm về kỹ năng. Mỗi lần dẫn con đi học, tôi thường trao đổi với giáo viên để biết được ở trường các cô dạy những gì, về nhà tôi giúp cháu rèn luyện, phát triển thêm kỹ năng”.

Trong khi đó, anh Phạm Hoàng Hà (phụ huynh em Phạm Thiên Bửu, HS lớp 1B Trường Chuyên biệt Ánh Dương, Q.12) cho hay: “Bửu bị bại não, 6 tuổi cháu mới biết tự phục vụ bản thân nhưng do gia đình nghèo khó, không biết cách chăm sóc nên tôi đưa cháu đến trường chuyên biệt hơi muộn. Nếu có sự can thiệp kịp thời, bệnh cháu chắc chắn giảm nhẹ hơn bây giờ. Biết là đã quá muộn, nhưng dù công việc bận rộn đến mấy tôi cũng cho cháu đến trường và sẽ thường xuyên trao đổi với thầy cô để có kinh nghiệm chăm sóc cháu tốt hơn”.

Bài, ảnh: Dương Bình