Nở rộ hoạt động live stream bán hàng

Hoạt động live stream (phát trực tiếp) bán hàng trên facebook rầm rộ thời gian gần đây, không chỉ riêng các cửa hàng, đây còn là cách mà nhiều bạn trẻ, sinh viên mới ra trường tự tạo công ăn việc làm cho mình.

Hoạt động live stream bán đồ của một cửa hàng quần áo tại TP.HCM

Live stream bán hàng cũng góp phần thổi thêm không khí sôi động cho nhiều mảng việc làm khác như: giao hàng, mẫu live stream, nhân viên chốt đơn, trả lời các tin nhắn của khách…

Mua nhanh, bán gọn

Quần áo, mỹ phẩm, giày dép, mền gối, món ăn vặt, cây cảnh… đều được phát trực tuyến trên không gian mạng. Người bán sẽ sô ra từng sản phẩm mình có, giới thiệu chi tiết, ướm mặc, dùng thử… để khách xem live stream hình dung. Khách hàng ưng ý sẽ cung cấp địa chỉ thật và chốt mua sản phẩm dựa trên mã hàng. Những mã hàng đẹp, hợp mốt, giá tốt có hàng chục khách cùng tranh nhau mua thì chỉ một hoặc vài người bình luận sớm nhất mới chốt được sản phẩm. Những live stream có lượt xem đông, khách phải tranh nhau chọn, tốc độ mua hàng nhiều khi chỉ tính bằng… vài giây.

Hiện nay, các mặt hàng thời trang quần áo, mỹ phẩm được live stream nhiều nhất, xôm tụ nhất. Phần lớn các mặt hàng quần áo, mỹ phẩm được bán với giá mềm hơn bên ngoài, có những trang bán cực rẻ. Chị Phạm Thị Thủy (tốt nghiệp ngành dược của Trường ĐH Kinh tế – Kỹ thuật Bình Dương, hiện chuyên live stream bán hàng tại huyện Krông Bông, tỉnh Đắk Lắk) cho biết hàng rẻ không phải vì kém chất lượng hay cũ, tất cả đều là hàng mới, nhưng nhờ được bán trực tuyến, tận dụng được không gian tại nhà, không tốn chi phí thuê mặt bằng và cũng không cần thuê nhiều nhân viên, phí giao hàng khách chịu, do vậy rất dễ bán giá ưu đãi. Ngoài ra, khi giá rẻ, dễ bán được nhiều hàng, nên mặc dù người bán chỉ lời rất ít trên từng sản phẩm nhưng bù lại sẽ “tích tiểu thành đại” dựa trên số lượng lớn bán ra.

Để mua được hàng giá ưu đãi, người mua có nhiệm vụ phải chia sẻ live stream nhiều lần trên trang cá nhân hoặc các hội nhóm. Đây là cách phổ biến nhất để việc phát trực tiếp nhanh chóng mở rộng lượt xem, người bán nhanh chóng tiếp cận thêm khách hàng mới. Đây cũng là công đoạn dễ thực hiện vì hiện nay, trên không gian mạng thường hình thành nhiều nhóm, chợ trực tuyến – nơi người bán và người mua trao đổi, giao dịch sản phẩm. Và để kích thích khách xem, người live stream thường tổ chức trò chơi nhỏ bán một vài sản phẩm giá siêu rẻ, thậm chí giá 0 đồng. Đổi lại, mỗi khách tham gia chơi có nhiệm vụ phải “chia sẻ” cả chục lần mới được nhận ưu đãi.

Vì không kén không gian nên live stream bán hàng được nở rộ. Nhiều nhân viên văn phòng, sinh viên, đặc biệt những chị nội trợ cũng tranh thủ live stream bán hàng ngoài giờ làm chính. Không gian live stream cũng chỉ đơn giản là căn phòng nhỏ, phòng khách, thậm chí tận dụng cả phòng ngủ… Các cửa hàng thường đầu tư nhiều hơn, chịu khó bài trí không gian đẹp, trang bị micro, chân máy… và thuê hẳn người mẫu thực hiện, nhân viên trả lời tin nhắn giải đáp thắc mắc của khách.

Chị Nguyễn Thị Kim Cúc (ngụ huyện Xuyên Mộc, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu) sở hữu hẳn shop thời trang riêng, tuy nhiên những năm gần đây doanh thu chính dựa trên hoạt động live stream bán hàng qua facebook. “Cô chủ nhỏ” này kỳ công hơn, thường chịu khó sang tận Thái Lan lấy đồ (quần áo, mỹ phẩm, túi xách…) về live stream bán. “Từ ngày bán hàng bằng live stream, lượng khách hàng mở rộng hơn, lượng đơn hàng bán cũng nhiều hơn; việc bán hàng diễn ra nhanh hơn so với chụp, đăng sản phẩm quảng bá trên trang cá nhân như trước”, chị Kim Cúc cho biết.

Live stream trên mạng xã hội diễn ra sáng đêm, rầm rộ, có nơi chọn khung 7 giờ sáng, cũng có nơi chọn khung 12 giờ đêm nhưng có hẳn “khung giờ vàng” là từ 7 đến 10 giờ tối. Vì hoạt động này dựa trên tính “thuận mua, vừa bán”, đơn chốt cũng gián tiếp nên tính ràng buộc không cao, chuyện khách “boom hàng” (mua nhưng không nhận) xảy ra thường xuyên và cũng là nỗi ám ảnh lớn nhất của người bán. Nhiều người bán vì vậy yêu cầu khách đặt cọc một phần tiền trước cho những đơn hàng có giá trị lớn. Riêng những đơn nhỏ lẻ vẫn không kiểm soát được nên sau đó đành ngậm ngùi bán “xả hàng boom”.

Tạo thêm công ăn việc làm

Sự nở rộ hoạt động live stream bán hàng cũng tạo cơ hội cho một số mảng công việc mới được biết đến nhiều hơn như: giao hàng, mẫu live stream… phù hợp với sinh viên hoặc những em mới ra trường chưa ổn định được việc làm. Bên cạnh tự kết nối hợp tác hẳn với các đơn vị chuyên giao hàng, bưu điện thì các shop còn ký gửi đơn hàng thông qua cộng đồng shipper hoạt động tự do. Tại TP.HCM, trên mạng xã hội hình thành hẳn các nhóm chuyên giao hàng tự do nơi trao đổi giao – nhận đơn, hoạt động khá nhộn nhịp. Tại đây, người cần đi đơn và người nhận đơn sẽ tự thỏa thuận phí giao hàng, thường khu vực nội thành từ mức 20-35 ngàn đồng/đơn; đơn ngoại tỉnh thông qua bưu điện. Anh Trần Kim Phát (ngụ đường Nguyễn Xí, Q.Bình Thạnh, TP.HCM) chia sẻ, công việc giao hàng tự do, nhận các đơn lẻ hàng tháng thu nhập cũng được 4-5 triệu đồng; siêng “cày” hơn thì khoảng 6 triệu đồng. Theo anh Phát, tự kiếm đơn giao tuy được hưởng trọn phí vận chuyển nhưng cũng lắm rủi ro do có nhiều trường hợp đến nơi khách không nhận hàng, liên hệ hoài không được. Thực tế, cũng có những trường hợp người giao hàng bị “dính quả lừa” do ứng tiền thanh toán trước cho người bán, đi giao đến nơi mới tá hỏa nhận ra đó là đơn hàng giả, sản phẩm bên trong là… đồ cũ, vô giá trị.

Cùng với giao hàng, mẫu live stream là công việc được tìm kiếm tuyển dụng thậm chí “săn đón” hiện nay. “Săn đón” bởi vì tuy công việc đơn giản nhưng yêu cầu cao về ngoại hình và khả năng giao tiếp tốt, duyên dáng, thuyết phục. Theo thông tin đăng tuyển bởi một số cửa hàng thời trang, mẫu live stream được thông báo tuyển với mức thu nhập được trả từ khoảng 4-6 triệu đồng/tháng (tùy thời lượng làm việc). Chị Kim Cúc cho biết có những khi đã tuyển được mẫu ưa nhìn rồi nhưng lúc vào việc các bạn lại không thể hiện được sự hoạt bát, chưa đủ tự tin hoặc giới thiệu sản phẩm quá sơ sài… Do vậy, nhu cầu thì có nhưng việc tìm kiếm ứng viên cũng trầy trật không kém. Ngoài ra, hiện nay công việc trả lời tin nhắn chốt đơn hàng trên zalo, facebook cũng được đăng tuyển với mức thu nhập 800 ngàn đồng/tuần, yêu cầu đơn giản hơn, tuy nhiên lượng thời gian trực tuyến “dính” vào công việc khá nhiều.

Mê Tâm