Nữ sinh lớp 9 “hóa giải” hội chứng lo âu, trầm cảm ở học sinh

Nữ sinh lớp 9 “hóa giải” hội chứng lo âu, trầm cảm ở học sinh - Audio

00:00 / 00:00

An audio error has occurred, player will skip forward in 2 seconds.

1 Nữ sinh lớp 9 “hóa giải” hội chứng lo âu, trầm cảm ở học sinh Audio

Với mong muốn hỗ trợ và ngăn ngừa học sinh rơi vào tình trạng tâm lý lo âu, trầm cảm đang có xu hướng ngày càng gia tăng, hai học sinh lớp 9A2 của Trường THCS Vân Đồn (Q.4, TP.HCM) là Phạm Quỳnh Chi và Trần Khánh Thi đã triển khai thực hiện đề tài “Giải pháp can thiệp hỗ trợ tâm lý cho học sinh có biểu hiện lo âu, trầm cảm bằng trò chơi và cẩm nang sức khỏe”.

Cô trò tham gia cuộc thi Khoa học kỹ thuật cấp thành phố

Đây là đề tài cấp THCS duy nhất đại diện cho TP.HCM tham dự cuộc thi Khoa học kỹ thuật cấp quốc gia dành cho học sinh trung học năm học 2024-2025.

“Hóa giải” vấn đề tâm lý của học sinh

Đề tài trên được Quỳnh Chi và Khánh Thi triển khai từ tháng 6 đến tháng 10-2024, gồm 2 sản phẩm: cẩm nang Nhịp cầu thấu hiểu cùng con vượt qua lo âu, trầm cảm và trò chơi game Chuyến tàu khám phá bản thân. Trong đó, cẩm nang với những lời khuyên được xây dựng dành riêng cho phụ huynh và giáo viên, còn trò chơi game dành cho đối tượng học sinh.

Theo Quỳnh Chi và Khánh Thi, trong quá trình thực hiện đề tài, nhóm có điều kiện tiếp xúc nhiều với những học sinh gặp vấn đề về tâm lý. Và thấy rằng, nhiều vấn đề tâm lý lại nhen nhóm và bắt đầu từ việc không được người lớn lắng nghe, thấu hiểu. Có bạn gặp vấn đề tâm lý từ cấp tiểu học nhưng không được ba mẹ phát hiện kịp thời; có bạn lại gặp vấn đề từ áp lực học tập, kỳ vọng của ba mẹ. Song nguy hiểm là các biểu hiện đó đôi khi giống với việc thay đổi tâm sinh lý tuổi dậy thì ở lứa tuổi THCS nên dễ khiến phụ huynh nhầm lẫn và có ứng xử không phù hợp. “Nhóm đã khảo sát gần 100 phụ huynh có con có các hành vi tâm lý từ lớp 6 đến lớp 9, kết quả cho thấy chỉ 90% phụ huynh thừa nhận con có những biểu hiện, hành vi bất thường, khó tiếp xúc, chống đối, không nghe lời ba mẹ song đa số không biết con đang gặp vấn đề; 10% phụ huynh còn lại cho rằng các vấn đề con gặp phải là hoàn toàn bình thường do lứa tuổi dậy thì. Để hạn chế tình trạng lo âu, trầm cảm của học sinh thì người lớn (phụ huynh, thầy cô) cần có cái nhìn đúng đắn nhất về các vấn đề mà học sinh gặp phải”, Quỳnh Chi cho biết.

Để nêu ra các giải pháp cho phụ huynh nhìn nhận đúng vấn đề con mình đang gặp phải, song song tham khảo từ các nguồn tài liệu chính thống, Quỳnh Chi và Khánh Thi còn lấy ý kiến từ chính giáo viên trong trường đã có kinh nghiệm hỗ trợ học sinh gặp các vấn đề tâm lý. Theo đó, có 6 giải pháp được nêu ra trong cẩm nang, gồm: phụ huynh cần dành thời gian cho học sinh vui chơi; chế độ ăn uống, nghỉ ngơi hợp lý; không áp đặt học sinh; tìm yếu tố khiến học sinh lo lắng; tập thể dục thường xuyên; không nên so sánh con mình với bạn bè… “Các biểu hiện, hành vi của học sinh cũng như những giải pháp ghi nhận từ thực tiễn đều được nhóm xây dựng trong cuốn cẩm nang, để giúp ba mẹ có thể hiểu con mình nhiều hơn. Cuốn cẩm nang sau khi hoàn thành được đặt ở tủ sách ngoài trời nơi phụ huynh chờ đón con, đã nhận được sự quan tâm của phụ huynh. Nhiều ý kiến phản hồi của phụ huynh gửi về hòm thư góp ý bày tỏ rằng cuốn cẩm nang rất hữu ích, giúp phụ huynh hiểu thêm về con mình, chú ý thêm đến con từ những biểu hiện tâm lý nhỏ…”, Khánh Thi chia sẻ.

Giao diện game Chuyến tàu khám phá bản thân

Song song với thay đổi nhận thức từ phía người lớn qua cuốn cẩm nang để có sự quan tâm, lắng nghe phù hợp, Quỳnh Chi và Khánh Thi còn xây dựng hệ thống trò chơi giúp cải thiện các vấn đề tâm lý của học sinh đang gặp vấn đề trầm cảm, lo âu cũng như giúp mỗi bạn hiểu hơn về bản thân, nhìn thẳng vào vấn đề mình đang gặp phải, nhận ra giá trị bản thân.

Trò chơi được xây dựng với 5 trạm, khoảng 30 bức vẽ, ở mỗi trạm học sinh có thể bắt gặp chính vấn đề của mình như lo âu về việc học hành, về thiếu sự lắng nghe từ gia đình… Khi vượt qua thử thách của từng trạm, học sinh sẽ nhận được những lời khuyên, lời động viên. “Khi game hoàn thành, chúng em đã cho các bạn học sinh toàn trường chơi thử. Kết quả là các bạn rất thích thú, hưởng ứng. Đặc biệt, với riêng những bạn gặp vấn đề tâm lý còn chia sẻ, nếu biết trò chơi này sớm hơn thì các bạn đã có thể tự mình vượt qua được vấn đề của mình. Đây là tín hiệu tích cực để chúng em phát triển thêm đề tài”, Khánh Thi nói.

Phụ huynh đừng coi vấn đề của con là “chuyện con nít”

Cô Nguyễn Dư Mỹ Trúc (giáo viên môn ngữ văn của trường, người hướng dẫn Quỳnh Chi và Khánh Thi thực hiện đề tài) chia sẻ, hiện nay tình trạng học sinh gặp vấn đề tâm lý lo âu, trầm cảm đang có xu hướng gia tăng. Nhiều trường hợp gần như “cách ly” bản thân ra khỏi gia đình, bạn bè, thu mình lại, không giao tiếp.

Theo cô Trúc, có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc học sinh gặp vấn đề về tâm lý. Đôi khi chỉ xuất phát từ việc học sinh muốn thể hiện cá tính của mình và bị bạn bè phản ứng bằng cách chỉ trỏ, lời ra tiếng vào, lâu dần cũng khiến các em thu mình lại, hoài nghi về bản thân, hình thành cảm xúc tiêu cực; đó có thể từ việc không được ba mẹ, thầy cô lắng nghe một cách kịp thời… “Đề tài giúp bản thân tôi nhận ra rằng cần thiết kiểm soát thêm hành vi của mình để lắng nghe thêm, hiểu thêm về học sinh. Không đặt kỳ vọng quá cao vào học sinh, vô tình sẽ tạo cho các em áp lực học tập, mà tùy vào năng lực từng em để có sự hỗ trợ phù hợp. Nhất là không được so sánh học sinh với bạn bè bởi có thể khiến các em tổn thương”, cô Trúc chia sẻ.

Cô Lê Thị Thùy (Hiệu trưởng Trường THCS Vân Đồn) nhấn mạnh, học sinh gặp vấn đề tâm lý hiện nay không ít nhưng điều quan trọng là người lớn, bao gồm gia đình và nhà trường đánh giá vấn đề này ở mức độ nào. Có những học sinh vấn đề chỉ dừng ở mức lo âu, song có trường hợp nặng đến mức tự hủy hoại bản thân, phải điều trị tại bệnh viện. Điều đáng nói là trường hợp học sinh tự hủy hoại bản thân trước đó lại xuất phát từ việc khi gặp vấn đề các em đã chia sẻ với ba mẹ nhưng không nhận được sự can thiệp đúng mức. Phụ huynh không chịu lắng nghe vấn đề của con, mà cho rằng đó là “chuyện con nít”, dẫn đến vết hằn tâm lý trong các em. “Đề tài không chỉ đưa ra giải pháp để hỗ trợ những học sinh gặp vấn đề tâm lý mà quan trọng hơn là phát ra hồi chuông cảnh tỉnh đến phụ huynh cần quan tâm, lắng nghe con mình nhiều hơn, cùng với con tháo gỡ các vấn đề của con. Phụ huynh đừng cho rằng vấn đề con gặp phải là “chuyện con nít”. Đồng thời cũng giúp nhà trường, giáo viên nhìn nhận vào hiện trạng, tâm sinh lý của học sinh để có sự ứng xử, đồng hành phù hợp. Từ những sự việc đơn giản nhất nhưng nếu gia đình, nhà trường không có cách ứng xử phù hợp thì có thể sẽ trở thành vết hằn tâm lý, gây tổn thương cho các em và có thể dẫn đến trường hợp đáng tiếc”, cô Thùy đánh giá.

Bài, ảnh: Yến Hoa