Phẫu thuật lấy lại khuôn mặt cho bệnh nhi 17 ngày tuổi

Thông tin từ Bệnh viện (BV) Nhi Trung ương cho biết, các bác sĩ (BS) Khoa Sọ mặt và Tạo hình của BV vừa phẫu thuật thành công cho bé B.A (nam, 17 ngày tuổi, ở Sơn La) mắc dị tật khe hở mặt gây biến dạng nặng nề nửa khuôn mặt, ảnh hưởng nghiêm trọng đến các chức năng của trẻ. Đây là bệnh nhi nhỏ tuổi nhất tính đến thời điểm hiện tại được thực hiện phẫu thuật tạo hình khe hở mặt phức tạp tại Việt Nam.

Các bác sĩ Bệnh viện Nhi Trung ương đang thực hiện ca phẫu thuật cho bệnh nhi 17 ngày tuổi. Ảnh: BVCC

Mẹ bệnh nhi cho biết, bé B.A là con thứ 3 trong gia đình; khoảng tháng thứ 2 của thai kỳ, chị bị cúm. Do nhà nghèo, đường sá đi lại khó khăn nên mãi đến tháng thứ 7 của thai kỳ chị mới đi siêu âm và được BS thông báo con bị dị tật vùng mặt rất phức tạp.

BS Phạm Tuấn Hùng – Khoa Sọ mặt và Tạo hình, BV Nhi Trung ương – cho biết, bé B.A được chuyển đến BV khi mới 2 ngày tuổi, trong tình trạng có đa khe hở mặt rất phức tạp và hiếm gặp. Trẻ có khe hở từ môi trên đến ổ mắt phải, khoang miệng thông với ổ mắt. Khuyết toàn bộ mi dưới, sàn ổ mắt phải; khuyết xương từ bờ dưới ổ mắt đến toàn bộ 1/2 cung hàm trên bên phải và toàn bộ xoang hàm trên bên phải. Nhãn cầu phải tụt xuống dưới, lộ hoàn toàn ra bên ngoài. Biến dạng mũi.

Ngay sau khi tiếp nhận bệnh nhi, các BS đã nhanh chóng hội chẩn đa chuyên khoa Sọ mặt – Tạo hình, Mắt, Chẩn đoán hình ảnh để tìm ra phương án điều trị tối ưu cho bé.

Theo BS Đặng Hoàng Thơm – Trưởng khoa Sọ mặt và Tạo hình, sau khi thăm khám, đánh giá mức độ thương tổn trên lâm sàng và trên phim chụp 3D cho thấy dị tật khe hở sọ mặt của bệnh nhi phức tạp và nguy hiểm. Nếu không nhanh chóng được phẫu thuật tạo hình lại các bộ phận trên khuôn mặt sẽ khiến trẻ gặp rất nhiều khó khăn khi ăn uống, sinh hoạt. Thêm vào đó, nhãn cầu phải của trẻ không được bảo vệ do khuyết toàn bộ mi dưới, nhãn cầu tụt xuống dưới nên không giữ được nước mắt, khiến trẻ dễ bị khô giác mạc. Đồng thời, ổ mắt phải của trẻ thông với khoang miệng nên lưỡi thường xuyên liếm lên trên vùng mắt, gây viêm quanh mắt, khiến trẻ có nguy cơ cao bị tổn thương mắt dẫn đến mù lòa.

Sau gần 2 tuần được các y BS tại Khoa Sọ mặt và Tạo hình tận tình chăm sóc để tăng cường sức đề kháng. 17 ngày tuổi, ngay khi đủ điều kiện về sức khỏe, bé B.A bước vào ca phẫu thuật.

“Do dị tật khe hở mặt Tessier 3,4,5,6 rất nặng nề và hiếm gặp, trẻ có đa khe hở sọ mặt phức tạp với độ khuyết hổng lớn, đặc biệt bệnh nhi còn quá nhỏ – mới 17 ngày tuổi, tổ chức da và cơ của trẻ rất mỏng manh lại bị thiếu rộng, nên khi phẫu thuật đòi hỏi độ tỉ mỉ, chính xác rất cao, cần có kế hoạch và chiến lược tạo hình phù hợp”, BS Thơm – người trực tiếp thực hiện ca phẫu thuật – cho hay.

Cũng theo BS Thơm, mục tiêu của ca phẫu thuật là nhanh chóng tái lập lại cấu trúc giải phẫu vùng hàm mặt. Đó là tạo hình lại môi; che phủ các chỗ khuyết hổng mà vẫn bảo tồn được tất cả vạt da vùng mặt, đóng khe hở để lại ít sẹo, ít biến dạng co kéo nhất, giảm thiểu tối đa nguy cơ hoại tử vạt, bục vết mổ do căng; tạo hình làn mi dưới, sàn ổ mắt, đưa mắt trở về vị trí sinh lý bình thường.

Sau ca phẫu thuật kéo dài gần 4 giờ, môi của bệnh nhi đã được tạo hình lại, trẻ đã có thể tự bú; ổ mắt được đưa về vị trí sinh lý bình thường, mi trên và mi dưới đã khép kín, che phủ toàn bộ nhãn cầu, khắc phục được tình trạng chảy tràn nước mắt. Các khe hở mặt được đóng kín tạo nên khuôn mặt cân đối, tình trạng dị hình trên khuôn mặt trẻ đã được cải thiện đáng kể. Trong thời gian tới, bệnh nhi tiếp tục được các BS Khoa Sọ mặt và Tạo hình theo dõi sự phát triển của xương hàm mặt để can thiệp ghép xương, phẫu thuật khe hở vòm họng, phẫu thuật tạo hình điều chỉnh mũi về vị trí cân đối để trả lại toàn diện về thẩm mỹ, chức năng, giúp trẻ tự tin hòa nhập cộng đồng.

Hòa Triều