Phẫu thuật robot điều trị ung thư: Người bệnh xuất viện vào ngày hậu phẫu thứ 7

Bệnh viện Bình Dân vừa thực hiện phẫu thuật robot cắt khối tá tụy điều trị ung thư đoạn cuối ống mật chủ cho người bệnh N.T.L. (43 tuổi, Vũng Tàu). Đây là phẫu thuật thuộc nhóm phức tạp nhất trong các phẫu thuật đường tiêu hóa. Nhờ lợi thế của hệ thống robot hỗ trợ và chương trình phục hồi sớm sau phẫu thuật (ERAS) người bệnh đã hồi phục nhanh chóng và xuất viện sau 1 tuần…

TS.BS Nguyễn Tạ Quyết tái khám cho anh N.T.L. sau ca phẫu thuật

Nhập viện vì… bỗng dưng chán ăn

Triệu chứng đầu tiên khiến anh L. nghi ngờ sức khỏe mình có vấn đề là người bệnh mệt mỏi, chán ăn, thậm chí khó chịu và nôn nao khi ngửi thấy mùi đồ ăn. Tình trạng này kéo dài khoảng 2 tuần thì anh có biểu hiện vàng da, vàng mắt ngày càng tăng và nước tiểu sậm màu.

Nghi ngờ mắc bệnh gan mật, anh L. đến một bệnh viện tại TP.HCM thăm khám. Tại đây, kết quả xét nghiệm ghi nhận men gan của người bệnh tăng cao, kết quả CT-scan và MRI bụng cho thấy tình trạng giãn đường mật và có khối choán chỗ nghi do khối u gây tắc mật. Đây là tình trạng cần can thiệp ngoại khoa nên bác sĩ đã chuyển người bệnh đến Bệnh viện Bình Dân.

Tại Bệnh viện Bình Dân, anh L. được xác định có khối u đoạn cuối ống mật chủ xâm lấn tụy với đường kính khoảng 4cm gây tắc mật. Sau khi được bác sĩ tư vấn kỹ về các phương pháp phẫu thuật điều trị và những ưu điểm của phương pháp phẫu thuật robot, người bệnh quyết định chọn hướng điều trị là phẫu thuật robot cắt khối tá tụy.

TS.BS Nguyễn Tạ Quyết – Trưởng khoa Gan-Mật-Tụy Bệnh viện Bình Dân, bác sĩ phẫu thuật chính cho người bệnh – thông tin: “Ống mật chủ là ống nối gan với ruột, dẫn dịch mật từ gan, qua tuyến tụy đổ vào tá tràng để tiêu hóa thức ăn. Khi tắc mật, người bệnh diễn tiến viêm gan, viêm tụy và xuất hiện triệu chứng như vàng da, vàng mắt tăng dần, nước tiểu vàng, phân nhạt màu, ngứa, sụt cân, đau bụng vùng trên rốn và dưới sườn phải. Trong tình huống của người bệnh, phẫu thuật cắt khối tá tụy là phương pháp điều trị duy nhất để loại bỏ khối u ở đoạn cuối ống mật chủ”.

Phẫu thuật robot hạn chế tối đa các tổn thương

Nhờ sự hỗ trợ của robot, người bệnh được phẫu thuật cắt khối tá tụy kèm nạo hạch giúp lấy trọn vẹn khối u cùng hạch vùng di căn sau 6 giờ thực hiện. Sau đó, người bệnh được theo dõi và chăm sóc theo chương trình phục hồi sớm sau phẫu thuật (ERAS-Enhanced Recovery After Surgery) như được uống nước sớm trở lại ở ngày hậu phẫu thứ nhất và bắt đầu ăn nhẹ với súp, cháo lỏng ở ngày hậu phẫu thứ 2. Người bệnh diễn biến sau phẫu thuật thuận lợi và được xuất viện vào ngày hậu phẫu thứ 7.

Phẫu thuật cắt khối tá tụy điều trị cho ung thư vùng quanh bóng vater (như ung thư của bóng vater, đầu tụy, đoạn cuối ống mật chủ và tá tràng) là một phẫu thuật khó, cần được thực hiện bởi bác sĩ phẫu thuật nhiều kinh nghiệm tại các bệnh viện tuyến cuối. Để đảm bảo người bệnh được gây mê kéo dài và chịu được cuộc mổ trong một thời gian lên đến 6 giờ trong phẫu thuật cắt khối tá tụy, bệnh viện phải có đội ngũ gây mê hồi sức có chuyên môn cao và trang thiết bị hiện đại.

Trước đây, người bệnh phải trải qua cuộc mổ mở với đường rạch da kéo dài, sau này với sự phát triển của phẫu thuật nội soi đã mang đến nhiều kết quả tốt cho người bệnh. Những năm gần đây, với sự ra đời của các hệ thống robot phẫu thuật, phẫu thuật cắt khối tá tụy tận dụng được các ưu điểm của phẫu thuật robot như hình ảnh phóng đại với không gian 3 chiều, sự linh hoạt của cổ tay robot giúp cho việc phẫu tích tinh tế hơn và thực hiện các miệng nối tái lập lưu thông dễ dàng hơn.

Chia sẻ thêm về ưu điểm của phẫu thuật robot cắt khối tá tụy, BS Quyết cho biết: “Áp dụng phẫu thuật robot trong trường hợp này giúp bác sĩ quan sát phẫu trường tốt hơn, thao tác cổ tay robot linh hoạt và triệt tiêu độ rung tự nhiên của bàn tay bác sĩ, nhờ đó phẫu thuật chính xác, hạn chế tối đa các tổn thương mạch máu quan trọng và lấy được tối đa các hạch di căn. Kỹ thuật khâu nối các cơ quan để tái lập lưu thông cho tuyến tụy, đường mật và ống tiêu hóa thực hiện chính xác và thuận lợi hơn. Điều này có lợi ích lớn trong điều trị về ung thư học, tăng an toàn và giảm biến chứng sau phẫu thuật”.

Hãy tập thói quen khám sức khỏe định kỳ

Khám sức khỏe định kỳ và siêu âm bụng có thể phát hiện sớm các khối u ở vùng tụy, u quanh bóng vater, tá tràng và ống mật chủ. Tuy nhiên, thực tế đáng tiếc là đa số bệnh nhân đến khám tại các bệnh viện chuyên khoa sâu về phẫu thuật gan mật tụy như Bệnh viện Bình Dân thường ở giai đoạn muộn. Nguyên nhân là do một số người chưa có ý thức tầm soát sức khỏe định kỳ. Mặt khác, các triệu chứng ban đầu của ung thư vùng quanh bóng vater thường không rõ ràng, dễ bị nhầm lẫn với các bệnh khác.

U quanh bóng vater chiếm khoảng 5% các u bướu của ống tiêu hóa nhưng người dân trong cộng đồng có thể ít biết đến. Tại Bệnh viện Bình Dân, mỗi năm các bác sĩ thực hiện khoảng 70-80 ca phẫu thuật cắt khối tá tụy để điều trị ung thư quanh bóng vater.

Theo các bác sĩ, cần xây dựng ý thức tầm soát sức khỏe định kỳ để phát hiện, chẩn đoán bệnh ở giai đoạn sớm hơn. Từ đó, phẫu thuật thuận lợi hơn và tiên lượng sống còn của người bệnh tốt hơn. Ung thư ống mật chủ, nếu phát hiện bệnh ở giai đoạn chưa tiến triển có thể điều trị triệt để thông qua cắt khối tá tụy có tiên lượng sống sau 5 năm khoảng 75%.

BS Quyết lưu ý thêm: “Về chăm sóc sức khỏe sau cắt khối tá tụy, người bệnh cần có chế độ ăn uống riêng. Người bệnh nên giảm thực phẩm nhiều chất béo trong khoảng hơn 1 tháng sau phẫu thuật. Khi đường tiêu hóa đã thích nghi thì người bệnh có thể ăn uống như người bình thường. Ngoài ra, trong vòng 3 tháng sau phẫu thuật người bệnh không nên thực hiện các động tác vận động mạnh như chạy nhảy, khiêng vác nặng để tránh nguy cơ thoát vị…”.

Nhung Trần