Phim truyền hình Việt: Làm sao để không bị “lép vế”?

So với trước đây, khán giả bây giờ không còn khó khăn khi tìm cho mình một “thực đơn” hoàn toàn “hàng nội” trong chương trình chiếu phim mỗi ngày. Do được ưu tiên số một nên phim trong nước luôn được một số kênh truyền hình như Thuần Việt, HTV7, VTV1, Saigon Channel, BTV4, ANTV… thay nhau phát sóng liên tục. Tuy nhiên, đây là con số vẫn quá ít ỏi so với tỷ lệ phim truyền hình nước ngoài. Ngoài các kênh truyền hình mang tính truyền thống đó, rất nhiều kênh chiếu phim khác vẫn nhập phim truyền hình dài tập từ nhiều nước như: Hàn Quốc, Đài Loan, Trung Quốc, Mỹ… để “chiêu đãi” cho khán giả. Gần đây, một số kênh truyền hình tự “làm mới” bằng cách chiếu các bộ phim có nguồn gốc từ Philippines, Thái Lan… để lôi kéo khán giả. Từ đó, thị hiếu của đại đa số người xem bắt đầu chuyển hướng. Nhiều người thật sự lo ngại cho các kênh truyền hình từ trước tới nay vốn rất chung thủy với phim Việt ngày một vơi dần khán giả. Lo lắng này có cơ sở thực tế. Do lực hút quá mạnh từ các bộ phim truyền hình ngoại vốn “nặng ký” về chất lượng cũng như lĩnh vực sản xuất và phát hành. Nhưng, cũng có ý kiến lạc quan hơn cho rằng, đây là cơ hội để người yêu phim có dịp nhìn ra thế giới qua lăng kính điện ảnh. Khi mở rộng tầm nhìn, họ có thêm không gian giao lưu văn hóa với bè bạn bốn phương làm cho nhận thức thẩm mỹ được nâng lên phù hợp với xu thế hiện đại thời hội nhập.

Đặt câu hỏi với đạo diễn Võ Việt Hùng – người có nhiều bộ phim được khán giả yêu thích như Tại tôi, Lời thề danh dự, Tìm chồng cho vợ, Sắc màu hạnh phúc… rằng: “Không ít khán giả vẫn thích xem phim trong nước, nhưng có nhiều bộ phim chất lượng yếu mà lại dài lê thê. Vậy đâu là nguyên nhân làm cho những bộ phim Việt giảm chất lượng?”, anh cho biết: “Trước tiên là do cơ chế sản xuất phim còn nhiều bất cập, ở góc độ nào đó Nhà nước đầu tư chưa tới nơi tới chốn. Các hãng phim tư nhân thì muốn kinh doanh theo hướng có lời, lo lắng về định mức sản xuất. Tiếp theo là còn nhiều lỗ hổng trong đào tạo các chức danh hỗ trợ cho đạo diễn có vai trò quan trọng trong việc hoàn thành một bộ phim như thư ký trường quay, họa sĩ thiết kế, họa sĩ phục trang, kỹ thuật ánh sáng… lại không chuyên nghiệp, không qua trường lớp bài bản mà chủ yếu tự học, tự lên theo kiểu nghề dạy nghề. Chỉ dựa vào kinh nghiệm thì không thể có phim chất lượng. Bên cạnh đó, người ta hay nói đến khâu đầu tiên là kịch bản, nhưng thực tế hiện nay, có một kịch bản hay ưng ý không phải là chuyện dễ. Tác giả viết kịch bản phim vẫn theo con đường tự phát, không có tổ chức và thiếu kế hoạch. Bên cạnh đó, nhà đài, hãng phim tư nhân không dám đầu tư lớn để có giá thành thấp, ít chi phí. Đây là một nguyên nhân làm cho phim kém chất lượng. Một vài hãng phim được đầu tư bao cấp nhưng rất ít không đáng kể. Nhưng nguyên nhân chính theo tôi là do thời gian quay phim quá nhanh nên đạo diễn không có nhiều cơ hội để chỉ đạo diễn xuất kỹ lưỡng”.

Từ thực tế này, theo đạo diễn Võ Việt Hùng, để “cứu” phim truyền hình Việt Nam thì phải dựa vào cơ chế đầu tư của Nhà nước. Quan tâm đầu tư và phải tìm ra cơ chế sản xuất tốt nhất phù hợp với tình hình thực tế. Một vài cá nhân thì không làm được vì giống như “một cánh én chẳng làm nên mùa xuân”.

Phan Quang