Phòng tránh bệnh hô hấp trong trường học

“Nếu một trẻ bị bệnh, nguy cơ lây cho các em khác là rất cao”, đó là chia sẻ từ cô Phan Thanh N., giáo viên mầm non Trường Mầm non T.N quận 12, trước tình trạng gia tăng các bệnh hô hấp ở trẻ em trong thời điểm giao mùa. Đây là thời gian nhạy cảm khi các bệnh lý về đường hô hấp bùng phát mạnh mẽ do thời tiết thay đổi và sự lây lan của các loại siêu vi.

Nhiều phụ huynh đưa con khám bệnh hô hấp ở Bệnh viện Nhi đồng 1 (ảnh chụp sáng ngày 9-10-2024)

Theo Sở Y tế TP.HCM, các bệnh lý hô hấp ở trẻ em đang có xu hướng gia tăng, đặc biệt trong giai đoạn từ tháng 9 đến tháng 12, khi số ca nhập viện do viêm tiểu phế quản và viêm phổi đang ở mức báo động. Thống kê từ Bệnh viện Nhi đồng 1 cho thấy, số lượng trẻ em mắc bệnh hô hấp đã tăng lên đáng kể so với những tháng đầu năm, khiến cho các bệnh viện trên địa bàn TP đều phải căng mình tiếp nhận bệnh nhân.

Bệnh lý hô hấp gia tăng

Tại Bệnh viện Nhi đồng 1, một trong những cơ sở y tế tuyến đầu chuyên điều trị cho trẻ em, có số ca bệnh hô hấp vẫn giữ ở mức cao. Tính đến ngày 6-10-2024, số ca viêm tiểu phế quản đã tăng lên 4.693, vượt 129% so với cùng kỳ năm trước, trong khi số ca viêm phổi đạt 8.176, tương đương 90,8% so với năm 2023.

Không chỉ riêng Bệnh viện Nhi đồng 1, tình trạng bệnh lý hô hấp cũng diễn ra tương tự tại các bệnh viện có khoa nhi khác trên địa bàn TP.HCM. Hệ thống giám sát ca bệnh viêm hô hấp của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM ghi nhận trung bình mỗi tuần toàn TP có khoảng 17.000 ca bệnh viêm hô hấp cấp tính, trong đó trẻ em chiếm khoảng 60%. Đặc biệt, từ tháng 10 đến tháng 12, số lượng ca bệnh thường đạt mức cao, với hơn 20.000 ca/tuần trong những thời điểm cao điểm.

Theo cô N., số trẻ trong lớp học bị nhiễm bệnh về đường hô hấp đã tăng đáng kể trong thời gian qua. “Lớp tôi có 15 bé, và trong thời điểm giao mùa như hiện nay, số trẻ mắc bệnh hô hấp tăng lên nhanh chóng. So với những tháng đầu năm, tình trạng này xuất hiện thường xuyên hơn. Khi một bé bị bệnh, nguy cơ lây nhiễm cho các bé khác là rất cao, đặc biệt trong môi trường lớp học khi các bé tiếp xúc ăn uống, vui chơi với nhau”, cô chia sẻ.

Anh H., một phụ huynh có con 2,5 tuổi chờ đến lượt khám bệnh tại Bệnh viện Nhi đồng 1, chia sẻ khi con mắc bệnh hô hấp: “Thời tiết giao mùa khiến con tôi dễ bị cảm và viêm họng. Sau khi phát hiện con ho nhiều và sốt, tôi đưa bé đi khám ngay tại bệnh viện vì sợ bệnh sẽ nặng thêm”.

Phòng chờ tại bệnh viện luôn trong tình trạng đông đúc, với rất nhiều phụ huynh lo lắng đưa con đi khám vì các triệu chứng tương tự.

Chị L. (ngụ tỉnh Đồng Nai), cô của bé Lan (3 tuổi) đang khám tại Bệnh viện Nhi đồng 1 cho biết: “Cháu tôi bị sốt cao, thở nhanh và biếng ăn 2 ngày nay. Trong lớp của cháu có một bé bị viêm phổi, tôi lo sợ bé bị lây từ bạn nên từ sáng sớm đã đưa bé đến khám”.

Những khuyến cáo cho phụ huynh

Các loại siêu vi như Rhinovirus, virus hợp bào hô hấp (RSV), Adenovirus, và cúm mùa là nguyên nhân chính gây bệnh hô hấp ở trẻ em, đặc biệt là trong thời điểm thời tiết chuyển mùa. Khi không khí trở nên ẩm ướt, vi khuẩn và virus dễ dàng phát triển và lây lan. Trẻ em dưới 5 tuổi là nhóm đối tượng dễ bị tổn thương nhất do hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, khiến các bệnh như ho, sốt, viêm tiểu phế quản, và viêm phổi trở nên phổ biến.

Thực hiện tiêm chủng đầy đủ là biện pháp hiệu quả để bảo vệ trẻ em khỏi bệnh lây lan trong trường học. Ảnh: HCDC

Bên cạnh đó, điều kiện lớp học đông đúc khi các bé tiếp xúc, ăn uống chơi đùa cùng nhau cũng là yếu tố làm gia tăng nguy cơ lây nhiễm. Khi một trẻ mắc bệnh, khả năng lây lan cho các bạn cùng lớp là rất lớn.

Để đối phó với tình trạng gia tăng số ca bệnh hô hấp, ngành y tế TP.HCM đã đưa ra nhiều khuyến cáo cho phụ huynh và các cơ sở giáo dục. Các biện pháp này không chỉ nhằm bảo vệ sức khỏe cho trẻ em, mà còn giúp ngăn chặn dịch bệnh bùng phát trong cộng đồng. Các trường học cần tăng cường vệ sinh hàng ngày, đặc biệt là những khu vực mà trẻ thường tiếp xúc như bàn ghế, đồ chơi, và cửa ra vào.

Trước tình trạng gia tăng số ca bệnh hô hấp, ngành y tế TP.HCM đang tăng cường các biện pháp đối phó để giải quyết tình trạng quá tải tại các bệnh viện, đặc biệt là các bệnh viện có khoa nhi.

Ngoài ra, việc giám sát tình trạng sức khỏe của trẻ em cũng được khuyến khích. Phụ huynh và giáo viên cần chú ý đến các triệu chứng bệnh ở trẻ như ho, sốt, và sổ mũi để phát hiện sớm và đưa trẻ đi khám kịp thời.

“Nếu một bé có triệu chứng, chúng tôi sẽ thông báo ngay cho phụ huynh và yêu cầu đưa trẻ đi khám bác sĩ ngay lập tức, để bảo vệ sức khỏe cho trẻ và các bạn cùng lớp”, cô N. cho biết thêm.

Viêm phổi là biến chứng nguy hiểm khi trẻ mắc các bệnh hô hấp. Phụ huynh cần theo dõi các triệu chứng sớm của bệnh viêm phổi như: trẻ có ho kèm thở nhanh hơn bình thường. Triệu chứng thở nhanh là dấu hiệu rất sớm để báo hiệu trẻ bị viêm phổi. Bên cạnh đó, phụ huynh cũng cần lưu ý các dấu hiệu viêm phổi nặng cần đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế gần nhất để xem xét nhập viện: thở co lõm lồng ngực, phập phồng cánh mũi, thở rên, bú kém hoặc không uống được, tím tái.

Những trẻ có khả năng mắc bệnh hô hấp nặng cần đặc biệt quan tâm như: Trẻ dưới 2 tháng tuổi; có một số bệnh lý bẩm sinh (như bệnh tim bẩm sinh, bệnh phổi bẩm sinh); các bệnh lý thần kinh cơ (như bại não); suy dinh dưỡng nặng; suy giảm miễn dịch bẩm sinh; có bất thường về nhiễm sắc thể do hội chứng Down… Phụ huynh cần cho các trẻ này đến cơ sở y tế khám ngay khi có dấu hiệu viêm phổi.

Để tăng cường sức đề kháng cho trẻ, phụ huynh cũng cần chú trọng đến chế độ dinh dưỡng hàng ngày. Thực phẩm giàu vitamin C, kẽm và các dưỡng chất cần thiết sẽ giúp cơ thể trẻ chống lại sự tấn công của vi khuẩn và virus. Việc rửa tay thường xuyên, tiêm chủng đầy đủ, và giữ gìn vệ sinh cá nhân cũng là những biện pháp quan trọng giúp bảo vệ sức khỏe cho trẻ.

Thủy Phạm