Quản lý xe buýt bằng công nghệ tự động

Để áp dụng công nghệ GIS-GPS, mỗi xe buýt sẽ được gắn một module di động gồm: Thiết bị cảm biến thu thập dữ liệu, thiết bị hiển thị cung cấp thông tin hoặc cảnh báo, thiết bị báo tin khẩn cấp và bộ tập trung dữ liệu (data logger) giao tiếp với trung tâm điều hành. Các thiết bị định vị và cảm biến sẽ tự động thu thập thông tin và lưu trữ ở bộ nhớ. Bộ điều khiển tập trung dữ liệu sẽ truy xuất bộ nhớ khi nhận được các yêu cầu từ trung tâm điều hành để gửi dữ liệu thu thập về trung tâm, hoặc hiển thị thông tin cho hành khách, hoặc gửi cảnh báo đến lái xe…

Theo Trung tâm Điều hành và Vận tải hành khách công cộng TP.HCM, khi xe buýt được gắn thiết bị GIS-GPS, module này có chức năng sử dụng thiết bị thu GPS để xác định tọa độ vị trí, tốc độ di chuyển, hướng di chuyển của xe buýt theo thời gian thực và xác định trạng thái vận tải của xe; những thông tin từ các thiết bị cảm biến về tốc độ di chuyển, tình trạng đóng mở cửa xe, hoạt động của máy lạnh… Ngoài ra, trong những trường hợp như xe vi phạm tốc độ, bỏ chuyến, bỏ trạm, sai lộ trình, thắng gấp hoặc xảy ra sự cố… tất cả sẽ được lưu trong module này và sẽ chuyển về trung tâm điều hành. Đồng thời, thiết bị này còn được gắn ở nhiều trạm xe buýt để cung cấp cho hành khách thông tin về lộ trình di chuyển của xe buýt, các trạm dừng và bến đỗ, giá vé… Thông tin này sẽ được hiển thị tại các bảng điện tử đặt ở nhà chờ xe buýt.

Đại diện đơn vị cung cấp thiết bị GIS-GPS cho biết, để bảo đảm chức năng giám sát và điều hành, hệ thống thông tin quản lý xe buýt được xây dựng trên cơ sở tích hợp công nghệ GPS và GIS sao cho thông tin về tình trạng hoạt động của xe buýt được phân tích và hiển thị trực quan, các dữ liệu được kiểm tra và lưu trữ nhanh, chính xác nhằm đáp ứng các yêu cầu quản lý. Ngoài tác dụng định vị, hệ thống GIS-GPS này còn được bổ sung thêm chức năng tìm kiếm thông tin về thời gian biểu hoạt động của mỗi xe, vị trí tất cả các trạm xe buýt, tuyến xe buýt… thông qua việc truy cập web. Theo Giám đốc Trung tâm Quản lý và Điều hành vận tải hành khách công cộng TP.HCM Lê Hải Phong, công nghệ GIS-GPS đã được ứng dụng vào quản lý hoạt động với khoảng 15 xe buýt trên 3 tuyến đường. Việc thử nghiệm đã hoàn tất và bước đầu cho kết quả khả quan. Hiện trung tâm đang tiến hành đánh giá lại tính hiệu quả trước khi ứng dụng rộng rãi. 

Ngoài ra, để tạo điều kiện cho hành khách có nhu cầu đi xe buýt, trung tâm phối hợp với một đơn vị tiến hành rà soát tất cả các trạm xe buýt. Qua công nghệ GPS, vị trí tất cả các trạm xe buýt sẽ được cập nhật đưa lên Google nhằm tạo điều kiện cho hành khách tra cứu khi sử dụng xe buýt. Bên cạnh đó, trung tâm cũng đề nghị UBND TP.HCM có chính sách khuyến khích, hỗ trợ các doanh nghiệp vận tải khi đầu tư thiết bị gắn trên xe bằng hình thức vay ưu đãi với lãi suất tương tự chương trình hỗ trợ đầu tư phương tiện xe buýt.

Hà Anh