Quốc tế: Giáo dục đại học trở nên nhiều hy vọng hơn trong thời kỳ hậu AI

Chúng ta đang sống vào thời điểm mà các trường đại học và cao đẳng đang phải đối mặt với những khủng hoảng, áp lực và thay đổi ngày càng gia tăng. Từ khi đại dịch Covid-19 diễn ra và áp lực ngân sách đến trí tuệ nhân tạo (AI) và thảm họa khí hậu, tương lai của giáo dục đại học đang trở trên u ám hơn.

Trong bối cảnh công nghệ đang tăng tốc, chúng ta hình dung tương lai nào cho giáo dục đại học? Ảnh: GettyImages

Sức khỏe tinh thần của học sinh đang gặp khủng hoảng. Các giảng viên đại học trong nghiên cứu của riêng chúng tôi từ những ngày đầu của đại dịch đã chia sẻ rằng họ đang trong tình trạng “tung hứng trong một chiếc khăn bịt mắt”. Kể từ thời điểm đó, chúng tôi cũng đã nghe nhiều người lặp lại cảm giác rằng họ liên tục kiệt sức, điều mà các nhà nghiên cứu viết về cảm giác bấp bênh trong các trường đại học ở New Zealand, Úc và thế giới phương Tây đã kể lại.

Trong bối cảnh này, một kết quả của đại dịch là sự gia tăng các cuộc thảo luận về tương lai của giáo dục đại học. Ví dụ, các công ty công nghệ, chuyên gia tư vấn và nhà đầu tư thúc đẩy tầm nhìn về tương lai của giáo dục bởi các công nghệ mới. Họ cho rằng nhiều công nghệ hơn luôn là một điều tốt và công nghệ nhất thiết sẽ giúp cho việc dạy và học nhanh hơn, rẻ hơn và tốt hơn.

Trong nhiều trường hợp, suy đoán của nhiều học giả về tương lai của giáo dục, đặc biệt là khi có liên quan đến công nghệ giáo dục, thường có vẻ ảm đạm. Trong những ví dụ này, công nghệ thường củng cố định kiến và được sử dụng để kiểm soát các nhà giáo dục cũng như người học.

Trái ngược với cả những tương lai không tưởng và nghiệt ngã, trong một nghiên cứu gần đây do Hội đồng Nghiên cứu Khoa học Xã hội và Nhân văn tại Canada tài trợ, chúng tôi đã tìm cách hình dung ra những tương lai giáo dục đại học đầy hy vọng và đáng mơ ước hơn. Đây là những tương lai xuất hiện từ sự công bằng, bình đẳng và thậm chí cả niềm vui.

Khi được yêu cầu tưởng tượng về những tương lai đầy hy vọng hơn, các chuyên gia đề xuất điều gì thay thế? Những chủ đề nổi lên trong công việc của họ? Dưới đây là ba ý tưởng chính.

Không chỉ là công nghệ

Đầu tiên, các chuyên gia này nhắc lại rằng tương lai của giáo dục không chỉ là công nghệ. Khi nghĩ về tương lai của giáo dục, đôi khi chúng ta có thể tưởng tượng nó sẽ bị ràng buộc hoàn toàn với internet, máy tính và các công cụ kỹ thuật số khác. Hoặc chúng tôi tin rằng AI xuất hiện trong giáo dục là không thể tránh khỏi, hoặc tất cả việc học sẽ được thực hiện thông qua màn hình, có thể với giáo viên người máy.

Nhưng như theo một giảng viên cao cấp về giáo dục kỹ thuật số nhận xét, công nghệ không giải quyết được mọi vấn đề của chúng ta. Khi chúng ta nghĩ về tương lai giáo dục, chỉ riêng công nghệ không tự động giúp chúng ta tạo ra nền giáo dục tốt hơn hoặc xã hội lành mạnh hơn. Các mối quan tâm về xã hội hoặc cộng đồng như bất bình đẳng xã hội sẽ tiếp tục ảnh hưởng đến những ai có thể tiếp cận giáo dục, các giá trị của hệ thống giáo dục và cách chúng ta được định hình bởi công nghệ.

Như nhiều nhà nghiên cứu đã lập luận, đại dịch đã nhấn mạnh sự khác biệt trong việc tiếp cận internet và máy tính có thể củng cố sự bất bình đẳng đối với học sinh như thế nào.

AI cũng có thể củng cố sự bất bình đẳng. Tùy thuộc vào bản chất của dữ liệu mà AI được đào tạo, việc sử dụng AI có thể duy trì những thành kiến có hại trong lớp học.

Công nghệ không tự động giúp chúng ta tạo ra nền giáo dục tốt hơn hoặc xã hội lành mạnh hơn. Ảnh: GettyImages

Các mối quan tâm về xã hội hoặc cộng đồng định hình cách xã hội chúng ta hình dung về giáo dục. Các nhà nghiên cứu liên quan đến AI do người bản địa Canada lãnh đạo đang giải quyết các câu hỏi xung quanh việc làm thế nào các hệ thống tri thức bản địa có thể thúc đẩy AI trở nên toàn diện hơn.

Các nhà hoạch định chính sách và nhà giáo dục nên coi công nghệ là một phần của bộ công cụ phản hồi để đưa ra quyết định sáng suốt về những công nghệ nào phù hợp với tương lai giáo dục.

Nhấn mạnh sự kết nối và đa dạng

Chủ đề thứ hai nhắc nhở rằng tương lai của giáo dục là về kết nối xã hội lành mạnh và công bằng xã hội.

Các chuyên gia hình dung và kêu gọi giáo dục bền vững hơn cho tất cả mọi người, không chỉ một số ít người có đặc quyền. Bà Kathrin Otrel-Cass, giáo sư tại Đại học Graz và Mark Brown, Chủ tịch đầu tiên của Ireland về học tập kỹ thuật số và Giám đốc của Viện Học tập Kỹ thuật số Quốc gia tại Đại học Thành phố Dublin (Ireland), đề xuất điều này có nghĩa là việc dạy và học nên ở tốc độ chậm hơn đối với học sinh và sinh viên.

Trong tầm nhìn này, các nhà hoạch định chính sách phải hỗ trợ các hệ thống giáo dục coi toàn bộ người học là một cá nhân với các nhu cầu cụ thể về thể chất, tinh thần, cảm xúc và trí tuệ, đồng thời là thành viên của nhiều cộng đồng.

Nhận ra sự tốt đẹp của hiện tại

Những thành quả tốt có thể đạt được bằng cách ghi nhận và hỗ trợ tất cả những điều tuyệt vời liên quan đến giáo dục đang diễn ra trong hiện tại, vì tương lai có thể xuất hiện từ những gì hiện đang tồn tại.

Ông Eamon Costello, giáo sư tại Đại học Thành phố Dublin và cộng tác viên Lily Girme, lưu ý rằng chúng ta cần ghi nhận công việc tốt của các nhà giáo dục và người học trong những thành quả nhỏ diễn ra hàng ngày.

Vào năm 2019, các nhà nghiên cứu Justin Reich và José Ruipérez-Valiente đã viết: “Các công nghệ giáo dục mới hiếm khi gây khó khăn mà thay vào đó được hòa nhập bởi các nền văn hóa và hệ thống hiện có. Việc mở rộng đáng kể các cơ hội giáo dục cho những người dân chưa được phục vụ đầy đủ sẽ đòi hỏi các phong trào chính trị thay đổi trọng tâm, nguồn tài trợ và mục đích của giáo dục đại học; chúng sẽ không đạt được chỉ thông qua các công nghệ mới”.

Thủy Phạm (Theo TheConversation)