Rạn nứt trong liên minh ủng hộ Ukraine

Tại Mỹ, lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Hạ viện Kevin McCarthy mới đây đe dọa sẽ siết lại nguồn viện trợ cho Ukraine nếu đảng Cộng hòa giành lại quyền kiểm soát Hạ viện trong cuộc bầu cử vào tháng sau. Theo tờ The Hill, ông McCarthy nhấn mạnh sự ủng hộ dành cho Ukraine để đánh bại Nga nhưng cũng muốn đảm bảo tiền thuế của người dân Mỹ không bị chi tiêu một cách lãng phí, mất kiểm soát.

Tổng thống Mỹ Joe Biden trong cuộc họp với các lãnh đạo Bộ Quốc phòng tại Nhà Trắng ngày 26.10. AFP

Đầu tuần này, một bức thư của nhóm hạ nghị sĩ của đảng Dân chủ gửi Tổng thống Joe Biden bất ngờ được công bố. Trong đó, 30 nhà lập pháp kêu gọi Nhà Trắng tìm giải pháp với Nga để chấm dứt xung đột tại Ukraine. Bức thư được rút lại chỉ chưa đầy 24 giờ sau đó kèm với lời giải thích rằng nó đã “được soạn thảo từ nhiều tháng trước, nhưng không may bị nhân viên công bố mà chưa được chỉnh sửa”.

Tuy nhiên, đây được cho là một dấu hiệu cảnh báo về sự mệt mỏi sau hơn 8 tháng chiến sự. Theo tờ The New York Times, sự đóng góp về khí tài quân sự và tài chính của Mỹ cho Ukraine nhiều hơn tất cả những nước trong liên minh cộng lại. Trong khi đó, một cuộc khảo sát của Trung tâm nghiên cứu Pew hồi tháng trước cho thấy ngày càng có nhiều người Mỹ cho rằng nước này đang hỗ trợ quá nhiều cho Ukraine.

Tại châu Âu, việc Đức đưa ra chương trình trợ giá năng lượng trong nước đến 200 tỉ euro, nhưng lại phản đối kế hoạch của Liên minh châu Âu (EU) áp giá trần khí đốt nhập khẩu đã gây ra những bất hòa giữa nước này với Pháp và một số nước châu Âu khác, theo AP.

Mặt khác, những bất đồng giữa các đồng minh của Mỹ được thể hiện qua cách nhìn của các bên về tương lai của cuộc xung đột tại Ukraine. Một số nước từng thuộc Liên Xô ở Đông Âu muốn Nga bị đánh bại và rút khỏi toàn bộ lãnh thổ Ukraine, trong khi các “ông lớn” như Đức, Pháp và Ý cho rằng viễn cảnh này phi thực tế, theo The New York Times. Một số nước thậm chí lo lắng nếu gây ra một thất bại quá lớn cho Nga có thể đẩy họ vào thế tuyệt vọng phải leo thang chiến sự và sử dụng “bom bẩn” hoặc vũ khí hạt nhân.

Ông John Kirby, phát ngôn viên Hội đồng An ninh quốc gia của Nhà Trắng, ngày 26.10 cũng thừa nhận thực tế trên dù nhấn mạnh Mỹ sẽ tiếp tục ủng hộ Ukraine. “Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky là người quyết định thời điểm và điều kiện mà ông sẵn sàng đàm phán với người Nga”, ông Kirby nói.

Trong diễn biến liên quan, CNN và The New York Times hôm qua đưa tin Giám đốc Cục Tình báo trung ương Mỹ (CIA) William Burns mới đây bí mật đến Kyiv để gặp gỡ giới lãnh đạo Ukraine và thảo luận về việc hợp tác tình báo, tăng cường cam kết hỗ trợ của Mỹ.