Sàn giao dịch việc làm TP.HCM: Người lao động tham gia tìm được việc thấp hơn kỳ vọng

Hàng trăm sàn giao dịch việc làm đã được tổ chức, hàng ngàn lượt người lao động đã gửi gắm hy vọng tại đây, nhưng kết quả thu lại chỉ là một con số khiêm tốn: 10% người lao động tìm được việc làm. Những con số “lạnh lùng” này phản ánh điều gì? Phải chăng khoảng cách giữa nhu cầu của doanh nghiệp và khả năng của người lao động vẫn còn quá lớn? Hay những sàn giao dịch này đang đối mặt với những thách thức chưa được tháo gỡ?

Sinh viên tham gia sàn giao dịch việc làm, nhưng vẫn gặp khó khăn khi các công ty yêu cầu kinh nghiệm làm việc thực tế

Người lao động tham gia tìm được việc làm rất thấp

Chị Thu Hương, 27 tuổi, đứng lặng trước cổng một sàn giao dịch việc làm ở quận Bình Thạnh, TP.HCM. Trong tay chị là một tập hồ sơ, bên cạnh là ánh mắt tràn đầy lo lắng. Chị kể rằng mình vừa từ miền Tây lên TP.HCM để tìm việc sau khi nghỉ làm ở quê vì thu nhập không đủ trang trải. “Tôi đến đây với hy vọng tìm được một công việc phù hợp, nhưng cả buổi sáng nộp hồ sơ ở mấy công ty mà vẫn chưa có ai gọi phỏng vấn”, chị Hương nói.

Không riêng gì chị Hương, hàng ngàn người lao động khác tại TP.HCM cũng đang gặp khó khăn khi tìm kiếm việc làm qua các sàn giao dịch. Theo số liệu từ UBND TP.HCM, trong 413 phiên sàn giao dịch việc làm được tổ chức từ cuối năm 2020 đến giữa năm 2024, chỉ khoảng 10% người lao động tham gia tìm được việc làm. Con số này thấp hơn kỳ vọng của cả người lao động lẫn các cơ quan tổ chức.

Ông Nguyễn Văn Sang, Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm Thanh niên TP.HCM, thẳng thắn nhìn nhận vấn đề: “Các sàn giao dịch việc làm là cầu nối quan trọng giữa người lao động và doanh nghiệp, nhưng thực tế cho thấy, tỷ lệ người tìm được việc vẫn chưa cao. Đặc biệt, ở nhóm lao động trẻ, điều này càng rõ rệt hơn”.

Các doanh nghiệp hiện nay thường lên kế hoạch tuyển dụng dài hạn, không phải lúc nào cũng sẵn sàng tuyển ngay tại các sàn giao dịch việc làm. Nhiều công ty tham gia sự kiện để khảo sát nguồn nhân lực, thu thập thông tin và quảng bá hình ảnh hơn là để tuyển dụng thực tế.

Ngoài ra, đối tượng tham gia các sàn giao dịch việc làm tại TP.HCM khá đa dạng, bao gồm cả sinh viên từ năm nhất đến năm tư. Phần lớn các bạn trẻ đến đây để tìm hiểu về thị trường lao động và nhu cầu của doanh nghiệp, chứ chưa thực sự có nhu cầu ứng tuyển ngay. “Sinh viên mới ra trường thường thiếu kinh nghiệm làm việc, trong khi nhiều doanh nghiệp lại yêu cầu ứng viên phải có kinh nghiệm”, ông Sang nói.

413 phiên sàn giao dịch việc làm được tổ chức trong 5 năm qua, tuy nhiên hiệu quả vẫn chưa đáp ứng kỳ vọng

Chị Mai Lan, nhân viên phụ trách tuyển dụng của một công ty chuyên về xuất nhập khẩu, cho biết: “Chúng tôi tham gia sàn giao dịch việc làm để tìm hiểu về nguồn nhân lực hơn là để tuyển ngay. Khi cần tuyển dụng chính thức, chúng tôi sẽ liên hệ lại với những ứng viên phù hợp đã nộp hồ sơ trước đó. Điều này giúp công ty tiết kiệm thời gian và chi phí”.

Tuy nhiên, không phải lao động nào cũng kiên nhẫn chờ đợi. Anh Trần Văn Hải, 38 tuổi, từng làm công nhân tại một khu công nghiệp ở Đồng Nai, đến TP.HCM tham gia ba sàn giao dịch việc làm nhưng không tìm được công việc phù hợp. “Tôi cần việc ngay để lo cho gia đình. Nếu chờ đợi kế hoạch tuyển dụng dài hạn của doanh nghiệp, thì không biết tôi phải sống sao trong thời gian này”, anh Hải bộc bạch.

Cấp bách xây dựng hệ thống dữ liệu dùng chung để kết nối lao động và doanh nghiệp

Thực tế này phản ánh những bất cập trong cách tổ chức và vận hành các sàn giao dịch việc làm hiện nay. Theo UBND TP.HCM, một phần nguyên nhân đến từ việc thiếu sự kết nối chặt chẽ giữa thông tin thị trường lao động và nhu cầu thực tế. Dữ liệu về doanh nghiệp, lao động, ngành nghề chưa được đồng bộ, khiến quá trình dự báo và điều chỉnh cung – cầu trở nên khó khăn.

Ngoài ra, sự chuyển dịch lao động giữa TP.HCM và các tỉnh lân cận cũng là một vấn đề cần lưu ý. TP.HCM là trung tâm kinh tế lớn nhất cả nước, thu hút hàng triệu lao động từ khắp nơi đổ về mỗi năm. Tuy nhiên, điều này cũng dẫn đến tình trạng “thừa lao động, thiếu việc làm” ở một số ngành nghề nhất định, đặc biệt là những công việc yêu cầu trình độ thấp hoặc không cần kỹ năng cao.

Trước thực trạng trên, UBND TP.HCM đã đề ra nhiều giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của các sàn giao dịch việc làm. Trong đó, việc xây dựng hệ thống dữ liệu dùng chung để quản lý và kết nối thông tin về lao động và doanh nghiệp được coi là nhiệm vụ cấp bách. TP cũng đang phát triển hệ thống dự báo nhu cầu nhân lực, nhằm hỗ trợ việc đào tạo nghề phù hợp với xu hướng thị trường.

Ngoài ra, TP.HCM cũng tăng cường phối hợp với các tỉnh thành khu vực phía Nam để trao đổi thông tin về thị trường lao động. Việc này không chỉ giúp người lao động từ các tỉnh dễ dàng tiếp cận cơ hội việc làm tại thành phố, mà còn hỗ trợ các doanh nghiệp tìm được nguồn nhân lực phù hợp.

Dù vậy, những giải pháp này cần thời gian để phát huy hiệu quả. Trong khi đó, những người lao động như chị Nhung, anh Hải vẫn phải tự tìm cách thích nghi và vượt qua khó khăn trước mắt.

TP.HCM, với vị thế là đầu tàu kinh tế của cả nước, đang đứng trước thách thức lớn trong việc giải quyết bài toán lao động và việc làm. Những nỗ lực cải thiện hiệu quả của các sàn giao dịch việc làm, xây dựng hệ thống thông tin đồng bộ và thúc đẩy kết nối giữa các tỉnh thành là rất cần thiết. Nhưng trên hết, chính những câu chuyện của từng người lao động sẽ là động lực để TP tiếp tục đổi mới và hoàn thiện.

Thương Nguyên