“Sản phẩm thiên nhiên” dỏm trên phố

Có mặt tại cửa hàng chuyên bán các sản phẩm từ thiên nhiên trên đường Lê Hồng Phong, Q.10, TP.HCM vào giờ tan tầm, khách ra vào nườm nượp và chỉ hỏi mỗi món độc: mật rắn. Ông chủ quán luôn mồm quảng cáo, giọng khá lôi cuốn với vần điệu hẳn hoi: “Mật rắn hổ hành mới nhập về từ núi Cấm (Cấm Sơn, tỉnh An Giang), giá chỉ 120/ cái, khuyến mãi luôn cái chai”. Tôi đề nghị được xem hàng thì ông chủ quán vui vẻ kéo cánh cửa kiếng xách ra chai rượu đựng mật rắn. Ông ta dùng chiếc que kẹp gắp mật từ trong chai ra, nói: “Mật rắn thật 100%, chú em ngửi một lần sẽ biết ngay”. “Nhỡ nó là mật của con gì đó thì sao?”, tôi hỏi cắc cớ, tưởng đã nhận từ ông chủ cái giọng điệu khó chịu nhưng ông ta vẫn nhẹ nhàng: “Nếu ai đó nói mật rắn dỏm thì cứ mang ra đây, anh sẽ trả tiền lại”. Lời khẳng định của ông chủ khiến 4, 5 người khách thi nhau móc tiền để sở hữu mật rắn, dù chỉ biết lơ mơ về công hiệu của chúng.

Một ngày cuối tuần, tại góc chợ Nancy cũ rất đông người tìm mua cá ngựa khô về ngâm rượu. Hầu như ai cũng biết công dụng của cá ngựa là “người bạn” của những quý ông mắc bệnh “trên bảo dưới không nghe”. Mỗi con cá ngựa khô có giá từ 35-70 ngàn đồng tùy lớn, nhỏ và số lượng. Người đàn ông trông dáng vẻ của dân công chức đứng lựa hàng, thấy tôi dừng lại bên sạp hàng, ông nói chuyện làm như đã thân quen từ lúc nào. Người này nói một mạch về công hiệu của cá ngựa cứ như lương y chính hiệu.

Chị Nguyễn Thu Nga (ngụ đường Bà Hom, Q.6) bỏ ra 500 ngàn đồng mua một lít mật ong về để dành sử dụng. Mới mua được hai ngày, mang ra thì thấy mốc meo nổi lên một lớp dày trên miệng chai, đổ ra còn thấy có giòi li ti. Chị Thu cho biết chị mua thứ này ở vỉa hè. Người bán còn bày cả những bánh mật lớn nhỏ trong thau, mật ong đựng trong can nhựa, chai nhựa và sẵn sàng cho chị nếm thử. Trường hợp của chị Nga không phải là hiếm. Đó là còn gặp may, không ít người mua nhầm cả nước xi rô.

Tôi ghé vào “cửa hàng” bán mật ong bên vỉa hè đường Nguyễn Văn Linh, đoạn thuộc huyện Bình Chánh giả vờ hỏi mua hai lít mật ong nguyên chất để làm quà biếu. Trước mặt tôi nào là thau, xô, thúng… đựng bánh mật. Người bán ngồi phe phẩy miếng bìa cạc tông để đuổi ruồi thấy mà nổi da gà. Người bán “hét” giá 1,2 triệu đồng/2 lít. Với giá này, người mua còn được tặng ba bánh mật nhỏ bằng lòng bàn tay. Hỏi mật ong lấy từ đâu, người bán khẳng định ở rừng ngập mặn Cần Giờ. Người này còn cho biết không phải lúc nào cũng có mật để bán. Tôi lấy cớ không mang đủ tiền. Chị ta cố níu kéo: “Không đủ thì mua một lít, thứ này mà làm quà biếu thì còn quý hơn vàng”.

Nhắc đến cá ngựa khô được người bán giới thiệu là “100% sản phẩm của thiên nhiên”, anh Hữu Tài (P.3, Q.Gò Vấp) ngao ngán: “Tui mua gần chục con về ngâm rượu, một tháng, hai tháng rồi bốn tháng rượu vẫn một màu trắng. Nghi ngờ, tôi mang cho bạn bè xem thì một người bạn xuất thân từ gia đình có ba đời làm nghề biển ở huyện Hàm Tân, tỉnh Bình Thuận khẳng định: “Mấy con này người ta đã ngâm hàng chục nước rồi, còn gì nữa mà có màu với mùi”. Theo ông bạn của anh Tài, thứ này sau một vài nước ngâm mang ra phơi thì cứng như đá, màu sắc trở lại bình thường như ban đầu nên người có kinh nghiệm cũng bị lừa như chơi. Điều đáng nói, cá ngựa khô này anh Tài mua ở chợ Đầm (Nha Trang) vào cuối năm ngoái. Cũng như cá ngựa khô, không ít người bỏ tiền mua mật rắn nhưng lại mang về mật khô teo héo vì đã qua sử dụng nhiều lần. Anh Hồ Vương (P.11, Q.5), người khá sành về các loại mật động vật cho rằng mật đã qua sử dụng tức đã có phản ứng hóa học với rượu vì thế nó rất độc. Tốt hơn hết là hãy nói không với những loại “thần dược” không rõ nguồn gốc.

Bài, ảnh: Trần An