Sập bẫy cho vay nặng lãi

Những năm gần đây, tình trạng các băng nhóm xã hội đen tổ chức cho vay nặng lãi đã phát sinh nhiều hệ lụy. Không ít gia đình có thu nhập thấp đã sập bẫy của những người cho vay nặng lãi.

Tờ rơi quảng cáo cho vay trả góp được dán khắp nơi

Lãi suất kinh hoàng

Trên nhiều tuyến đường tại TP.HCM, không khó để tìm thấy những mẩu quảng cáo cho hoạt động tín dụng đen bằng nhiều hình thức thu hút người dân như “cho vay tiền nhanh, thủ tục nhanh gọn”. Các tờ rơi được dán trên bức tường hè phố, cột điện, gầm cầu… Hoạt động này cũng nhan nhản khắp các trang mạng, chỉ cần “gọi điện thoại là có tiền ngay”.

Phần lớn các tờ rơi quảng cáo dịch vụ cho vay “nóng” thường không có địa chỉ mà chỉ để lại số điện thoại. Liên lạc theo một số điện thoại trong tờ rơi quảng cáo dịch vụ cho vay “nóng”, chúng tôi được một người đàn ông xưng tên T.P.K nhiệt tình tư vấn: “Nếu khách hàng vay ít thì thủ tục sẽ đơn giản thôi. Nếu số tiền vay vượt hơn 70 triệu thì bên công ty sẽ đến nhà coi CMND, xác minh nhân thân, làm các thủ tục cần thiết cũng đều rất nhanh gọn, lãi suất mỗi tháng 3 triệu đồng, khoảng 30%/tháng”. Theo thông tin chúng tôi tìm hiểu được thì với những ai vay số tiền lớn, một số đối tượng cho vay còn đến nhà chụp ảnh “con nợ” để về sau nếu không có khả năng thanh toán thì sẽ nhờ đến luật “giang hồ” để đe dọa “con nợ”.

Dịch vụ cho vay tiền như thế này không phải bây giờ mới có, mà nó đã tồn tại trong suốt thời gian qua, làm cho người vay phải rơi vào hoàn cảnh trớ trêu, trở thành nỗi ám ảnh của người dân, đặc biệt là những người nghèo chẳng may dính đến chuyện tiền bạc, nợ nần với người cho vay. Chị T.M.A (ngụ Q.10) trong lúc túng quẫn phải vay “nóng” 50 triệu đồng. “Do hoàn cảnh gia đình khó khăn nên tôi có vay “nóng” 50 triệu đồng, trung bình lãi suất vay “nóng” là 20-30%/tháng, tôi phải ký thêm phí “huê hồng” cho người môi giới 1 triệu đồng. Khi quá túng quẫn, tôi làm liều nên giờ lao đao trong số tiền nợ, lãi mẹ đẻ lãi con”.

Dễ mắc bẫy

Sinh viên, công nhân, đặc biệt là người lao động nghèo là đối tượng được các băng nhóm cho vay nặng lãi nhắm đến nhiều nhất. Do vay tiền “nóng” thông qua tờ rơi quảng cáo, chỉ sau 30 ngày, số tiền lãi và gốc đã gần gấp đôi số tiền vay ban đầu, không trả nổi nên gia đình bà K.D (ngụ Q.3) đã bị một nhóm đối tượng lạ mặt đến hành hung và dọa sẽ giết nếu không trả dứt nợ.

Anh Q. – một người từng cho vay nặng lãi cho biết: “những người hoạt động tín dụng đen thừa biết lãi suất cao hơn nhiều so với quy định của pháp luật nhưng họ vẫn vô tư “lách luật”, buộc con nợ thỏa thuận một số điều kiện nhằm tránh bị xử lý hình sự nếu bị phát hiện”. Chính vì điều này mà nhiều con nợ phải ngậm ngùi “nhắm mắt đưa chân”. Khi người vay tiền không có khả năng chi trả, nhiều chủ dịch vụ sẵn sàng khủng bố tinh thần, uy hiếp, thậm chí còn bắt giữ người trái pháp luật nhằm buộc người vay tiền phải trả cả gốc lẫn lãi.

Theo luật sư Nguyễn Quốc Oánh, Đoàn Luật sư TP.HCM, Bộ luật hình sự 2015 (có hiệu lực ngày 1-7-2016) nêu rõ: “Người nào cho vay với lãi suất gấp 5 lần mức lãi suất cao nhất quy định trong Bộ luật dân sự thì tùy mức thu lợi bất chính, mức độ vi phạm sẽ bị phạt tiền từ 50 triệu đồng đến 1 tỷ đồng hoặc có thể phạt tù 3 năm. Ngoài ra, Bộ luật dân sự 2015 (có hiệu lực ngày 1-1-2017) quy định lãi suất vay do các bên thỏa thuận nhưng không được vượt quá 20%/năm của khoản tiền vay. Nếu lãi suất vượt quá giới hạn quy định thì mức lãi suất không có hiệu lực”.

Theo luật sư Nguyễn Quốc Oánh, Đoàn Luật sư TP.HCM, Bộ luật hình sự 2015 (có hiệu lực ngày 1-7-2016) nêu rõ: “Người nào cho vay với lãi suất gấp 5 lần mức lãi suất cao nhất quy định trong Bộ luật dân sự thì tùy mức thu lợi bất chính, mức độ vi phạm sẽ bị phạt tiền từ 50 triệu đồng đến 1 tỷ đồng hoặc có thể phạt tù 3 năm. Ngoài ra, Bộ luật dân sự 2015 (có hiệu lực ngày 1-1-2017) quy định lãi suất vay do các bên thỏa thuận nhưng không được vượt quá 20%/năm của khoản tiền vay. Nếu lãi suất vượt quá giới hạn quy định thì mức lãi suất không có hiệu lực”.

Dù chưa có con số chính thức về những vụ án mà các băng nhóm chuyên cho vay nặng lãi gây ra với các con nợ nhưng tình trạng này đang diễn ra phổ biến. Không chịu nổi tiền lãi, bị chủ nợ dọa chém, nhiều người đã phải bỏ nhà đi biệt xứ thậm chí treo cổ tự tử. Đã có nhiều vụ án mà các đối tượng cho vay dùng hung khí đâm chém, truy sát, khủng bố tinh thần người vay nợ, sẵn sàng ra tay trấn áp con nợ bằng các biện pháp như hăm dọa, tạt sơn, mắm tôm vào nhà…

Không biết rõ người cho vay là ai, tổ chức, công ty tín dụng nào, việc vay nóng này tiềm ẩn rất nhiều rủi ro nên việc tìm hiểu kỹ, cẩn trọng trước những chiêu trò lừa đảo của các băng nhóm cho vay nặng lãi là điều hết sức cần thiết.

Bài, ảnh: Thục Quyên