Sinh viên được tạm hoãn nghĩa vụ quân sự

Nội dung tạm hoãn thực hiện NVQS có 3 ý kiến. Trong đó có ý kiến thứ hai đề nghị quy định tạm hoãn gọi nhập ngũ cho SV, học viênđang học tại cơ sở giáo dục ĐH và cơ sở giáo dục nghề nghiệp trong hệ thống giáo dục quốc dân như quy định của luật hiện hành. Và ý kiến thứ 3 đề nghị không quy định tạm hoãn gọi nhập ngũ đối với SV, học viên. UBQPAN cho rằngnếu giữ như quy định hiện hành theo loại ý kiến thứ hai thì đối tượng tạm hoãn quá rộng (khoảng gần 50% số thanh niên nam trong độ tuổi sẵn sàng nhập ngũ), sẽ không khắc phục được những vướng mắc bất cập hiện nay về cơ cấu, chất lượng, thành phần công dân gọi nhập ngũ; nhiều công dân lợi dụng chính sách tạm hoãn để trốn tránh thực hiện nghĩa vụ quân sự tại ngũ, không thu hút được những người có trình độ học vấn cao vào phục vụ tại ngũ.

Việc không quy định tạm hoãn đối với tất cả SV, học viên đang học tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp, giáo dục ĐH trong hệ thống giáo dục quốc dân theo loại ý kiến thứ ba, tuy bảo đảm được công bằng trong việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của công dân về xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, nhưng do hàng năm số lượng gọi thanh niên nhập ngũ ít so với số thanh niên trong độ tuổi sẵn sàng nhập ngũ (khoảng 6%) nên dễ phát sinh tiêu cực trong quá trình tuyển chọn đối với SV, học viên với số lượng ngày càng tăng như hiện nay. Trên cơ sở pháp lý, thực tiễn của nước ta và kinh nghiệm quốc tế, đa số ý kiến thường trực UBQPAN đề nghị không quy định tạm hoãn gọi nhập ngũ đối với SV, học viên để bảo đảm mọi công dân đều bình đẳng trước pháp luật.

Tuy nhiên, ý kiến này đã vấp phải sự phản đối của nhiều đại biểu Quốc hội.

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa Giáo dục Thanh thiếu niên và Nhi đồng Quốc hội Đào Trọng Thi đề nghị giữ quy định tạm hoãn thực hiện NVQS đối với SV đang theo học hệ chính quy. Theo ông Thi, không nên đặt ra vấn đề SV đang học lại bị gọi thực hiện NVQS vì việc đó ảnh hưởng đến quá trình học tập, đào tạo, gây tốn kém, lãng phí tiền của của xã hội. Nếu SV đang học mà gọi nhập ngũ thì đó là chúng ta đang coi NVQS là số một và không quan tâm gì đến những vấn đề khác. Ông Thi cho rằng, gọi NVQS mà không nới độ tuổi là khó, vì tốt nghiệp THPT là 18 tuổi, học ĐH 4 năm nhưng có thể lưu ban, ốm đau, cố tình vượt tuổi. Do đó, ông đề xuất, việc lựa chọn học ĐH trước rồi mới đi nghĩa vụ quân sự nên để thanh niên tự quyết. Các em học xong mới gọi NVQS là đúng với mục tiêu đáp ứng nhân lực có trình độ kỹ thuật cao. Vì vậy, cần kéo dài độ tuổi gọi nhập ngũ đến 27 thay vì 25 như hiện nay. Ông Ksor Phước, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc cũng đồng tình việc không gọi nhập ngũ đối với SV vì theo ông Phước quá trình học tập phải liên tục, nếu sau hai năm quay lại sẽ có nhiều khó khăn. Tuy nhiên ông Ksor Phước đề nghị vẫn quy định SV hệ chính quy phải đăng ký NVQS. Ông Phan Trung Lý, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và ông Phùng Quốc Hiển, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách đều cho rằng, thời kỳ 1979 khi có chiến tranh ở biên giới phía Bắc mặc dù có lệnh tổng động viên nhưng vẫn cho phép tạm hoãn đối với SV.

Tiếp thu các ý kiến, Bộ trưởng Quốc phòng Phùng Quang Thanh chia sẻ, quan điểm của đại biểu Quốc hội là muốn gọi hết công dân trong độ tuổi vào quân đội để được rèn luyện, nhưng rất khó. Bởi mỗi năm có 7-8 triệu người đến độ tuổi gọi nhập ngũ, trong khi quân đội chỉ tuyển một phần nhỏ. Theo Bộ trưởng Phùng Quang Thanh không nên đưa ra quy định: SV tự bảo đảm chi phí để tham gia chương trình huấn luyện quân sự tập trung ba tháng để chuyển thành quân nhân dự bị hạng 1 tại các đơn vị quân đội hoặc trung tâm giáo dục quốc phòng… vì điều này hoàn toàn bất khả thi. Cả nước có 32 trung tâm quốc phòng an ninh. Số lượng trung tâm này chỉ đảm bảo đào tạo vài trăm ngàn người, nếu đưa hàng triệu SV vào học thì không khả thi. Hơn nữa sẽ không công bằng giữa người có tiền và không có tiền, chất lượng đào tạo cũng hạn chế.

Bộ trưởng Phùng Quang Thanh cũng cho hay về độ tuổi tạm hoãn nghĩa vụ, Chính phủ trình dự thảo SV đang học chính quy thì được tạm hoãn, sau này kết thúc thì gọi sau. Nhưng đại biểu lại cho ý kiến không hoãn. Qua tiếp thu và thảo luận, Ban soạn thảo vẫn đề nghị hoãn gọi đối tượng này để ổn định tư tưởng SV, tránh những kẽ hở trong quá trình tuyển quân. Tuổi gọi có thể kéo dài cho đối tượng tạm hoãn này.

Kết thúc thảo luận, Phó chủ tịch Quốc hội Huỳnh Ngọc Sơn tổng hợp các ý kiến đại biểu, theo đó đồng ý tạm hoãn gọi nhập ngũ với SV đang học hệ ĐH chính quy và kéo dài độ tuổi gọi nhập ngũ lên 27. Còn thanh niên bình thường vẫn duy trì độ tuổi gọi nhập ngũ như trước – từ 18 đến 25.

Dự luật NVQS (sửa đổi) theo kế hoạch sẽ được Quốc hội thông qua vào kỳ họp giữa năm 2015.

Nghiêm Huê