Suýt mất mạng chỉ vì… nhức đầu, lơ mơ

Bệnh viện Nhân dân Gia Định đã phẫu thuật thành công cho hai trường hợp có khối u não kích thước lớn, gây nguy hiểm đến tính mạng. Trước khi nhập viện, cả hai đều có biểu hiện nhức đầu, lơ mơ, chóng mặt… Theo đó, tại bệnh viện, hai bệnh nhân đã được các bác sĩ điều trị bằng cách can thiệp nội mạch làm tắc mạch trước mổ và mổ vi phẫu lấy u.

Bệnh nhân T.Q.C. nhanh chóng hồi phục sau ca phẫu thuật

Trường hợp thứ nhất là ông P.H.S. (53 tuổi, ngụ tại TP.HCM) nhập viện với tình trạng lừ đừ, nhức đầu, chóng mặt và nôn ói. Kết quả chụp CT cho thấy người bệnh có khối u kích thước lớn 5x4x4cm vị trí ở tiểu não trái, mật độ mạch máu trong u cao, theo dõi u nguyên bào mạch máu (Hemangioblastoma) tiểu não, chèn ép hẹp não thất IV, giãn não thất. Do khối u có kích thước lớn với những nang mạch máu cùng hệ thống mạch máu nuôi dưỡng phong phú, rất dễ có biến chứng chảy máu ồ ạt trong khi mổ nên người bệnh được hội chẩn liên chuyên khoa giữa Ngoại Thần kinh và Đơn vị X quang can thiệp để có phương án điều trị phù hợp.

Sau đó các bác sĩ đơn vị can thiệp nội mạch (DSA) đã thực hiện thủ thuật làm tắc bớt mạch máu nuôi khối u trong 2 tiếng đồng hồ. Một ngày sau, các bác sĩ Ngoại Thần kinh đã tiến hành phẫu thuật vi phẫu cắt bỏ khối u, giải ép tiểu não.

TS.BS Dương Thanh Tùng – Trưởng khoa Ngoại Thần kinh, Bệnh viện Nhân dân Gia Định – cho biết: “Hemangioblastoma là loại u não dạng mạch máu, vị trí ở vùng hố sau – tiểu não chật hẹp, mật độ mạch máu cao đòi hỏi phẫu thuật viên phải thao tác tỉ mỉ, khéo léo để bóc tách xung quanh khối u, triệt tiêu từng nhánh động mạch nuôi u và bảo tồn tĩnh mạch dẫn lưu đến cuối cuộc mổ, cắt u trọn khối; đồng thời phải tránh thương tổn tối đa cho các cấu trúc thần kinh xung quanh nhằm bảo tồn chức năng cho người bệnh. Đây là loại phẫu thuật khó với tỷ lệ tai biến, biến chứng và di chứng cao. Cuộc phẫu thuật cần được thực hiện dưới kính vi phẫu thuật, dự trù máu và sự phối hợp ăn ý, phù hợp giữa các bác sĩ phẫu thuật thần kinh và gây mê hồi sức”.

Ca phẫu thuật kéo dài 8 tiếng, các bác sĩ đã bóc tách u, kiểm soát mạch máu nuôi u và cắt trọn khối u, bảo tồn được các cấu trúc thần kinh xung quanh u và không có tai biến trong mổ.

Trường hợp thứ hai là anh T.Q.C. (21 tuổi, ngụ tại TP.HCM) nhập viện do nhức đầu, lơ mơ, ngủ li bì và yếu chân tay tăng dần trong khoảng 1 tháng. Bệnh nhân được khám và chẩn đoán có u màng não kích thước lớn (10x9x7cm) ở bán cầu não phải. Khối u chèn ép nặng mô não, đẩy lệch đường giữa qua trái 22mm, gây thoát vị mô não qua liềm não và lều tiểu não, đe dọa tính mạng. Khối u có mật độ mạch máu cao và nhiều nguồn mạch máu nuôi dưỡng.

Theo đó, người bệnh được can thiệp nội mạch (DSA) để tắc mạch trước mổ với thời gian 3 tiếng. Ngày hôm sau, người bệnh được phẫu thuật cắt trọn u.

Có khoảng 120 loại u não

U não là tình trạng các tế bào bất thường tăng trưởng trong não. U não gồm hai loại: u não lành tính và u não ác tính (ung thư). Cả hai loại u não đều gây ảnh hưởng đến tế bào não, khiến não bị tổn thương, thậm chí là nguy hiểm đến tính mạng.

Có khoảng 120 loại u não khác nhau, hầu hết là các khối u trong mô não, ngoài ra là u ở màng não, tuyến yên, dây thần kinh sọ não… Bất cứ dạng u não nào cũng có thể gây nguy hiểm cho người bệnh. Các khối u ở mô não hoặc u não lành tính thường tiến triển chậm, các triệu chứng cũng xuất hiện chậm và diễn biến âm ỉ. Ngược lại, nếu u não phát triển nhanh, người bệnh sẽ thấy các triệu chứng rõ rệt hơn cả về tần suất và mức độ.

U não ở trẻ em rất nguy hiểm vì khối u ảnh hưởng đến khả năng phát triển, hoàn thiện não bộ ở trẻ. Kể cả khi đã được điều trị, trẻ vẫn có thể bị suy giảm nhận thức, mắc các di chứng nặng nề suốt đời.

Nguyên nhân gây ung thư não có thể do người bệnh từng tiếp xúc với môi trường nhiễm hóa chất độc hại, nơi nhiễm phóng xạ trong thời gian dài. Ngoài ra, cũng có thể ung thư não hình thành do di căn từ một số bệnh khác trên cơ thể. Một vài trường hợp u não xuất hiện bởi di truyền, trường hợp này rất ít.

Khi các khối u trong não phát triển nó sẽ gây ra không ít phiền toái cho người bệnh. Đó là tình trạng đau đầu vài lần/ngày và diễn ra thường xuyên, biểu hiện này rất khó phát hiện u não bởi nó khá giống với những cơn đau thông thường. Người bệnh bị hạn chế trí nhớ, giảm thị lực, do khi não chứa khối u nó sẽ gây ảnh hưởng trực tiếp đến hệ điều khiển trung ương, khiến nhiều cơ quan bị hạn chế, giảm hoạt động. Buồn nôn, nôn được xem là biểu hiện đặc trưng của u não, rất dễ phát hiện. Và đa số các bệnh liên quan đến não thường có triệu chứng này.

Theo BS Tùng: “Vấn đề của ca này là u kích thước rất lớn, kết hợp với phù não gây chèn ép não nặng đe dọa tụt não, tử vong. Phẫu thuật khó khăn và nguy hiểm do tình trạng phù não cùng với mật độ mạch máu nhiều rất dễ gây chảy máu trong mổ, khó cầm máu. Đồng thời phẫu thuật cũng có nguy cơ làm thương tổn các cấu trúc thần kinh sinh tồn xung quanh u. Đây cũng là loại phẫu thuật khó với tỷ lệ tai biến và biến chứng cao. Chúng tôi tiến hành phẫu thuật cắt u dưới kính vi phẫu. Cuộc phẫu thuật kéo dài 11 tiếng đã cắt bỏ được toàn bộ u, giải ép não an toàn”.

Sau mổ cả 2 bệnh nhân đều hồi phục rất tốt và nhanh chóng được xuất viện…

BS Tùng khuyến cáo, u não có thể gặp ở mọi lứa tuổi, u thường phát triển âm thầm, không có triệu chứng đặc hiệu mà thường chỉ có triệu chứng khi u chèn ép vào các thành phần của hệ thần kinh, đặc biệt khi u đã tạo thành nang dịch tăng thể tích, gây phù mô não quanh u, tăng áp lực nội sọ. Dấu hiệu phổ biến là những cơn đau đầu kéo dài và tăng dần. Chính vì vậy người dân không nên chủ quan đối với những cơn đau đầu. Vì đây là nguyên nhân của một số bệnh nguy hiểm, trong đó có bệnh lý về thần kinh sọ não. Khi đau đầu kéo dài, bất thường, người dân cần đi khám tại các bệnh viện chuyên khoa thần kinh để tìm ra nguyên nhân và điều trị kịp thời…

Anh Kim