Tác hại của lạm dụng CNTT trong dạy học

Tạp Chí Giáo Dục

Thứ bảy, 22.09.2018, 22:09

Trong những năm gần đây thực hiện xu hướng đổi mới phương pháp trong dạy học, công nghệ thông tin (CNTT) đã trở thành một phương tiện không thể thiếu của quá trình này. Chính vì vậy, trong những năm qua ngành GD-ĐT đã bỏ ra một nguồn kinh phí tương đối lớn để đầu tư các trang thiết bị dạy học hiện đại phục vụ cho việc ứng dụng CNTT như máy vi tính, máy chiếu Projector, ti vi màn hình lớn, bảng tương tác thông minh, phủ sóng wifi, nối mạng internet các phòng học, mua sắm các phần mềm dạy học chuyên dụng… Còn đối với giáo viên ngoài việc nghiên cứu chuyên môn trong dạy học thì cũng đã tăng cường việc học tập thêm để nâng cao trình độ tin học nhằm mục đích làm chủ CNTT trong việc soạn bài và giảng dạy của mình. Chính những nỗ lực từ việc đầu tư các trang thiết bị dạy học bằng CNTT cũng như các giáo viên ra sức học tập nâng cao trình độ tin học đã góp phần phát huy có hiệu quả trong một số hoạt động giáo dục. Thể hiện rõ nhất là khả năng biến những bài giảng khô cứng trong sách giáo khoa trở nên sinh động bằng những hình ảnh, đoạn phim, đoạn nhạc, trò chơi… tạo nên sức cuốn hút và hứng thú cho người học. Không những thế thông qua CNTT giáo viên còn có thể định hướng cho học sinh tiếp cận với một nguồn tri thức phong phú góp phần nâng cao chất lượng dạy và học.

Tuy nhiên không phải mọi bài học, mọi vấn đề trong việc dạy và học đều phải cần đến sự hỗ trợ của CNTT. Thực tiễn giảng dạy cho thấy, nếu lạm dụng quá mức, sử dụng CNTT không linh hoạt, chưa phù hợp sẽ gây ra những “tác dụng phụ” không mong muốn, làm giảm đi quá trình tương tác cần thiết giữa thầy và trò. Bởi trong quá trình giáo dục, học sinh là nhân tố trung tâm, người giáo viên phải đóng vai trò khơi gợi, dẫn dắt học sinh tiếp cận với tri thức. Quá trình này không chỉ giúp học sinh tiếp cận với kiến thức mà còn giúp học sinh cảm nhận được tình cảm, sự khích lệ, động viên của thầy cô. Còn nếu quá trình dạy học giáo viên chỉ biết đưa các kiến thức vào trình chiếu cho học sinh bằng các thông tin, hình ảnh, số liệu sẽ khiến cho học sinh bị quá tải đồng thời dẫn đến hiện tượng chuyển từ hình thức đọc – chép trước đây sang nhìn – chép, chiếu – chép khiến hiệu quả của tiết dạy không cao, thậm chí còn thua hình thức dạy không cần ứng dụng CNTT.

Có thể nói dạy học là quá trình tương tác chủ yếu giữa con người với nhau (giữa thầy với trò, giữa trò với trò), CNTT chỉ là một phương tiện giúp quá trình học tập và giảng dạy hiệu quả hơn nếu biết dùng đúng lúc, đúng nơi. Còn nếu lạm dụng CNNT và phụ thuộc vào nó, xem nó như là một phương pháp để dạy học có hiệu quả là một sai lầm. Nếu không kịp thời chấn chỉnh hiện tượng này, chắc chắn không chỉ chất lượng dạy học kém hiệu quả mà đạo đức, tình cảm học sinh cũng bị suy giảm bởi việc lạm dụng CNTT khiến khoảng cách giữa thầy và trò ngày càng xa ra.

Văn Thi Hoàng